Преговарачите на ЕУ постигнаа договор за правилата за заштита на известувачите – (свиркачите), за воведување на безбедносни механизми за известување и мерки против одмазда, јавува дописникот на МИА од Стразбур.
Преговарачите на Европскиот парламент и на Советот постигнаа привремен договор за првите европски правила за заштита на известувачите – свиркачите за известување за повреди на законодавството на ЕУ во голем број на области, вклучувајќи даночни измами, перење пари, јавни набавки, безбедност на производи и транспорт, заштита на животната средина, јавно здравје, заштита на потрошувачите и заштита на личните податоци.
За да се обезбеди сигурноста и приватноста на информаторите, новите правила им дозволуваат на поединци кои обезбедуваат информации за прекршување на законот да можат да користат внатрешни и надворешни канали за известување. Во некои случаи, информаторите можат да изберат прво да направат внатрешно известување на правното лице кое се однесува или директно до надлежните државни органи и институции, тела, канцеларии или агенции надлежни во Унијата.
Ако нема соодветен одговор добиен по првичниот извештај на информаторот, или ако се смета дека постои непосредна закана за јавниот интерес или ризик од одмазда, тој ќе може да биде заштитена ако одлучи јавно да ги открие информациите што ги има.
Одобрениот текст експлицитно забранува одмазда и воведува заштитни мерки против суспензија, понижување, заплашување или други форми на одмазда. Заштитата, исто така, се однесува на оние кои им помагаат на информаторите (олеснувачи, колеги, семејства и истражувачки новинари).
Земјите-членки на ЕУ треба да им обезбедат на информаторите сеопфатни и независни информации за каналите за известување и алтернативни постапки, бесплатни совети, како и правна, финансиска и психолошка поддршка.
Договорот сега мора да биде потврдена од страна на амбасадорите на ЕУ (КОРЕПЕР) и Комисија за правни прашања пред гласањето од Европскиот парламент и Советот. Директивата ќе влезе во сила 20 дена по објавувањето во Службен весник на ЕУ.
Заштита на информаторите е различен или тој е делумен во зависност од земјите-членки, со само 10 земји (Франција, Унгарија, Ирска, Италија, Литванија, Малта, Холандија, Словачка, Шведска и Обединетото Кралство) обезбедуваат целосна правна заштита. Во други земји, заштитата е делумна или се однесува на специфични сектори или категории на вработени.
Една студија спроведена во 2017 година од страна на Комисијата проценува дека загубите поврзани со недостатокот на заштита на информаторите, само во јавните набавки, се движи меѓу 5,8 и 9,6 милијарди евра секоја година во ЕУ.
