Фото: ЕПА

Претставен новиот состав на Европската комисија

Урсула фон дер Лајен го претстави новиот состав на Европската комисија, во кој има единаесет жени, или сооднос од 40 отсто во однос на мажите, објави германскиот претставник во комисијата на сесијата на Европскиот парламент во Стразбур

Тони Гламчевски, дописник на „Нова Македонија“ од Стразбур

По неколкунеделни политички битки, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, која доби втор мандат, вчера ги претстави својот нов тим на комесари и нивните ресори во Стразбур. Распределбата на ресорите на 27-те комесари, по еден за секоја земја членка, е клучен момент за започнување на петгодишниот мандат на оваа нова комисија, односно европската извршна власт. Во неа 40 отсто од комесарите се жени, односно 11.

Блискиот соработник на Макрон добива важно портфолио

Комисијата ќе има шест потпретседатели, од кои четири се жени: Шпанката Тереза Рибера, извршна потпретседателка за чиста, фер и конкурентна транзиција, комесарка за конкуренција; Финката Хена Виркунен, извршна потпретседател за технолошки суверенитет, безбедност и демократија, комесарка за дигитални технологии и најсовремени технологии; Естонката Каја Калас, извршна потпретседателка за надворешна и безбедносна политика и висока претставничка за надворешна и одбранбена политика; Романката Роксана Минзату, извршна потпретседателка за луѓе, вештини и подготвеност, комесарка за вештини, образование, квалитетни работни места и социјални права; Французинот Стефан Сежурне, досегашен шеф на француската дипломатија, извршен потпретседател за просперитет и индустриска стратегија, комесар за индустрија, мали и средни претпријатија и единствен пазар; и Италијанецот Рафаеле Фито, министер на Џорџа Мелони, извршен потпретседател за кохезија и реформи, комесар за кохезиона политика, регионален развој и градови.
Претставничката на Словенија Марта Кос ќе биде новата комесарка за проширување, исто така одговорна за источното соседство и обновата на Украина, што на некој начин е добра вест за земјите од регионот. Марта Кос е новинарка, дипломатка и политички активна во Словенија.

Шефот на француската дипломатија Стефан Сежурне, близок до Емануел Макрон, ќе го преземе клучното портфолио за индустриска стратегија во новата Европска комисија. Избран во последен момент, на сметка на заминувањето на Тиери Бретон, тој ќе биде одговорен за закрепнувањето на европската индустрија, главен приоритет за наредните години. Г-ѓа Фон дер Лајен рече дека го познава Сежурне „многу добро“ и мисли дека тој ќе биде „одличен“ комесар.

Шпанската социјалистка Тереза Рибера, специјалистка за клима, министерка на Педро Санчез, наследува големо портфолио посветено на еколошката транзиција и може да игра една од водечките улоги во новиот тим од Брисел. Италијанецот Рафаеле Фито, член на екстремно десничарската влада на Џорџа Мелони, е одговорен за кохезијата и реформите. Оваа улога „ја потврдува централната улога што ја врати нашата земја во ЕУ“, ја поздрави тој Мелони. Левицата и центарот сепак предупредија дека се против тоа. Литванецот Андриус Кубилиус беше назначен за комесар за одбрана и вселена, нова позиција создадена од Урсула фон дер Лајен, за да се соочи со руската закана и војната во Украина.

ЕУ треба да ги покаже приоритетите во клучен геополитички период

Европската Унија мора да ги покаже своите приоритети во клучен геополитички период, со војната во Украина, американската претседателска кампања и економската конкуренција од Кина. Фон дер Лајен инсистираше на „конкурентна, кружна и декарбонизирана“ економија, во пресрет на неодамнешниот извештај на Марио Драги за економските тешкотии на Унијата. Таа спомена три столба за следните пет години: „просперитет, безбедност и демократија“.

Три месеци по европските избори обележани со подемот на десницата, левицата и невладините организации стравуваат дека преориентацијата на Комисијата кон економските прашања ќе биде на штета на климатските амбиции од претходниот мандат.
– Мораме да продолжиме да го прифаќаме овој предизвик за борба против глобалното затоплување – но секогаш во контекст на конкурентноста – одговори Фон дер Лајен.
Говорејќи пред новинарите во Стразбур, претседателката на Комисијата вчера го опиша својот нов колеџ на комесари како „олеснета“ и „поинтерактивна и меѓусебно поврзана“ структура. Изборот на претседателката на Европската комисија сега треба да биде потврден од Европскиот парламент.


Тешки и болни преговори за распределбата на ресорите

Зад сцената преговорите за позициите беа тешки и болни, до последниот момент. Во понеделникот влијателниот француски комесар во заминување Тиери Бретон беше тој што силно поднесе оставка, како жртва на неговите напорни односи со Фон дер Лајен. За да го замени, Емануел Макрон го предложи својот близок пријател Стефан Сежурне, францускиот министер за надворешни работи во оставка. Париз тогаш се надеваше на потпретседателство на Комисијата и на широко портфолио посветено на „индустрискиот и технолошкиот суверенитет и европската конкурентност“. Т.Г.


Сослушувањата пред европратениците – ризик за соборување кандидати

По оваа презентација на тимот на Урсула фон дер Лајен, предложените комесари ќе мора да поминат сослушувања пред европратениците и да поминат на гласање за одобрување, институционален судир со парламентот што често сака да ја „обележи“ својата територија со потиснување некои кандидати.

Неколку пратеници би сакале да го соборат унгарскиот кандидат Оливер Вархеи – комесар за здравје и благосостојба на животните, обвинет дека е малку внимателен кон Европскиот парламент и премногу близок до позициите на премиерот Виктор Орбан. Како дел од унгарското претседателство со ЕУ, Орбан требаше да зборува денеска во Стразбур, но ја откажа посетата поради бурата Борис што ја зафати Централна Европа. Т.Г.