Веста дека шестгодишниот белгиец Лукас успешно се излекувал од редок, смртоносен рак на мозокот неодамна одекна во стручната и пошироката јавност. Со терапијата со „еверолимус“, момчето успеало да доживее 13 години, дури седум години откако му бил дијагностициран редок, но многу смртоносен рак – глиом на мозочното стебло, според кој се очекувало да умре за една година.
Уште повеќе, се покажа дека ракот на Лукас целосно исчезнал, што дава надеж за излекување на другите со иста дијагноза, како и на пациентите со други туморски заболувања, пишува Индекс.хр.
„Еверолимус“ (Афинитор) е тип на насочен лек наречен mTOR блокатор (инхибитор). mTOR е вид на протеин (ензим) наречен протеин киназа. Кај некои видови на рак, mTOR е премногу активиран, што предизвикува клетките на ракот да растат и да формираат нови крвни садови. Блокаторите на mTOR затоа можат да го запрат растот на некои видови рак.
Експертите кои учествувале во лекувањето на белгиското момче истакнале дека тој е уникатен случај бидејќи терапијата кај него покажала делотворност што ја нема кај другите. Во една клиничка студија за третманот на Лукас, седум други деца живееле години по дијагнозата, но само туморот на Лукас целосно исчезнал, додека некои деца воопшто не реагирале на терапијата.
Жак Грил, раководител на програмата за тумори на мозокот во центарот за рак Густав Руси во Париз, кој го лекувал Лукас и други мали пациенти со експериментална терапија, верува дека позитивните одговори на некои деца на лековите најверојатно се должат на „биолошките специфичности“ на нивните тумори.
-Туморот на Лукас имаше исклучително ретка мутација за која веруваме дека неговите клетки ги направи многу почувствителни на лекот – изјавил Грил.
Во следниот чекор, научниците планираат да ги истражат генетските абнормалности што направиле терапијата да функционира толку добро за Лукас. Имено, тие сакаат да видат зошто токму Лукас целосно се опоравил и како неговиот случај може да им помогне на другите деца како него во иднина.
Нивес Пеќина-Шлаус, раководител на Невро-онколошката лабораторија на Хрватскиот институт за истражување на мозокот и професор на Катедрата за биологија на Медицинскиот факултет на Универзитетот во Загреб, истакнува дека туморите на мозокот се всушност многу разновидна група тумори.
-Треба да се нагласи дека во основата на секој тип на рак, вклучително и туморите на мозокот, односно дифузниот внатрешен понтински глиом (DIPG), за кој овде зборуваме, има одредени специфични и до одреден степен лични промени во голем број на гени и нивните производи – протеини кои го градат нашето Внатрешноста на нашите клетки е испреплетена со мрежи на сигнални молекули чиешто неисправно функционирање, обично предизвикано од мутации во гените што ги одредуваат, доведува до малигна трансформација на здравите клетки во клетки на туморот. Една од таквите сигнални молекули е mTOR. Тоа е ензим од групата на протеински кинази кој има повеќе улоги во животот на клетката, на пример во делбата и метаболизмот. Затоа, mTOR претставува атрактивна цел во истражувањето за антитуморна терапија. Употребата на инхибитори на mTOR киназа се покажа како успешна во запирање на растот и прогресијата на некои видови тумори. Треба да се нагласи дека во светот се спроведуваат огромен број клинички студии, од кои многу ги испитуваат инхибиторите на клеточната сигнализација кај туморите на мозокот. Клиничката студија која привлече големо внимание во медиумите поради успешното лекување на момче со многу тешка дијагноза е официјално наречена билошки за дифузен внатрешен Понтин Глиом (DIPG) Eradication (BIOMEDE).
Тоа е најголемата меѓународна студија за тумори на мозочното стебло на Одделот за детска и адолесцентна онкологија во болницата Густав Руси во Париз.
-Студијата има специфики во својот пристап, кои се состојат во фактот дека на администрацијата на лекот и претходи биопсија и генетска анализа на секој пациент вклучен во испитувањето. Студијата произведе висока ефикасност на лекот Еверолимус, инхибитор на ензимот mTOR киназа. Треба да се разбере дека ова е високо специфичен лек кој ќе има ефект само на оние пациенти за кои генетското тестирање одредува специфичен генетски или молекуларен профил. Во основа, ова е пример на персонализирана, прецизна медицина која ги раслојува пациентите во групи кои ќе имаат корист од терапијата – вели Пеќина-Шлаус, за Индекс.хр.
Дифузните внатрешни понтински глиоми (DIPG) ги погодуваат децата и адолесцентите и претставуваат 15 до 20% од задните тумори на мозокот. Туморот се шири кон мозочното стебло, а прогнозата е секогаш лоша со просечно преживување од 10 месеци. Пеќина-Шлаус вели дека одговорот на терапијата на белгиското момче и ефективноста на „еверолимус“ е затоа фасцинантен.
-Потребно е да се почекаат резултатите од употребата на лекот кај поголем број мали пациенти и да се следи, односно да се изврши таканареченото следење на секој пациент, но резултатите од одговорот на овој лек се секако ветувачки – додава Пеќина-Шлаус.
