Фото: ЕПА

Заврши посетата на американската министерка за финансии на Пекинг: Што е постигнато во насока да се спречи трговска војна?

Американската министерка за финансии Џенет Јелен изјави дека целта на нејзината посета е да воспостави и да ги продлабочи врските со новиот економски тим на Кина, да го намали ризикот од недоразбирања и да го отвори патот за соработка во области како што се климатските промени и прашањата за долгот

Подготвил: Mарјан Велевски

Американската министерка за финансии Џенет Јелен рече дека нејзините разговори со највисоките кинески претставници во последните денови биле „директни“ и „продуктивни“ и помогнале да се стават американско-кинеските односи на „побезбедна основа“. Јелен, пред да го напушти Пекинг, изјави на прес-конференција дека САД и Кина остануваат во несогласувања околу низа прашања, но изрази уверување дека нејзините билатерални средби, кои траеја вкупно околу 10 часа, ги унапредиле напорите на Вашингтон за стабилизирање на тензиите во односите меѓу двете најголеми светски економии.

„САД и Кина имаат значителни разлики“, им рече Јелен на новинарите во американската амбасада во Пекинг, наведувајќи ја загриженоста на нејзината влада за, како што рече, „нефер економските практики“ и неодамнешните казнени мерки на Пекинг против американските компании.
– Но претседателот Бајден и јас не ги гледаме односите меѓу САД и Кина низ рамката на конфликтот на големите сили. Ние веруваме дека светот е доволно голем за двете наши земји да напредуваат – рече таа.

Четиридневната посета на Јелен е најновиот обид на Вашингтон да ги поправи американско-кинеските врски, кои се затегнати поради прашања што се движат од Тајван до технологија. Двете земји ги вовлекоа своите сојузници во меѓусебно ривалство, што влијае на бизнисите и трговските врски. Американскиот државен секретар Антони Блинкен минатиот месец го посети Пекинг во првата посета на врвен американски дипломат откако Бајден е претседател, а специјалниот пратеник за климатски прашања Џон Кери се очекува да ја посети Кина овој месец.

Исто така, можна е средба меѓу Бајден и неговиот кинески колега Си Џинпинг, веднаш по самитот на Групата 20 во Њу Делхи во септември или состанокот на Азиско-пацифичката економска соработка закажан за ноември во Сан Франциско.
Иако патувањето на Јелен не донесе конкретни резултати, кинеската официјална новинска агенција „Синхуа“ објави дека состанокот на министерката со вицепремиерот Хе Лифенг резултирал со договор за „зајакнување на комуникацијата и соработката во решавањето на глобалните предизвици“. И двете страни се согласија да ја продолжат размената, пренесе кинеската агенција.

Јелен: Одвојувањето на економиите би било „катастрофално за двете земји и дестабилизирачко за светот“

Јелен изјави дека целта на нејзината посета е да воспостави и да ги продлабочи врските со новиот економски тим на Кина, да го намали ризикот од недоразбирања и да го отвори патот за соработка во области како што се климатските промени и прашањата за долгот. Таа рече дека кинеските власти изразиле загриженост за очекуваната извршна наредба за ограничување на излезните инвестиции, но ги уверила дека секоја таква мерка ќе биде со тесен обем и ќе биде донесена на транспарентен начин, преку процес на креирање правила што ќе овозможи јавен придонес.

Јелен рече дека им кажала на кинеските власти дека можат да изразат загриженост за американските дејства, за Вашингтон да може да објасни и, „можеби во некои ситуации, да одговори на несаканите последици од нашите дејства ако тие не се внимателно насочени“. Таа повтори дека Вашингтон не сака да се одвои од кинеската економија бидејќи тоа би било „катастрофално за двете земји и дестабилизирачко за светот“. Но таа рече дека САД сакаат да видат „отворена, слободна и фер економија“, а не економија што ги принудува земјите да заземат страна.

Јелен нагласи дека трговските ограничувања на Вашингтон, како што е ограничувањето на пристапот на Кина до напредна технологија, како што се полуспроводничките чипови, „не се воспоставени за да се добие економска предност“.
– Овие акции се мотивирани од директни причини за националната безбедност – рече таа.

Министерката за финансии, исто така, рече дека ја изразува својата „сериозна загриженост“ поради, како што ги нарече, „нефер трговските практики на Пекинг“, наведувајќи ги бариерите за влез на странски компании на кинескиот пазар, како и прашањата околу заштитата на интелектуалната сопственост.

– Јас, исто така, ја изразив мојата загриженост за неодамнешното зголемување на извршните дејства против американските компании – рече таа, мислејќи на неодамнешната акција против американските консултантски фирми во Кина.

– Здравата економска конкуренција е одржлива само ако е од корист за двете страни – рече таа.

Јелен разговараше и за руската војна во Украина со нејзините кинески соговорници и рече дека е „суштинско“ кинеските компании да избегнат да ѝ даваат материјална поддршка на Москва за војната или да избегнат санкции.

Но кинеската државна агенција напиша дека „националната безбедност не треба да се користи како изговор или политичка алатка“. Дополнително, аналитичарката Катрина Ју тврди дека се сомнева дека Јелен успеала да ја убеди кинеската страна дека новата американска политика на „исмејување“ е нешто поразлична од „раздвојувањето“ за кое Јелен тврди дека ќе биде погубно за двете страни.