Сепак, на јавната сцена од самитот во Хаг се демонстрираше единство во НАТО
Според финалниот текст на декларацијата усвоена вчера на самитот на НАТО, лидерите на Алијансата се согласија да издвојуваат 5 отсто од својот национален БДП за воени потреби до 2035 година. Наедно, членовите на Алијансата се согласија и да продолжат со поддршката на Украина.
Во заеднички усвоената декларација пишува дека членовите ќе поднесат „годишни планови“, со што ќе докажуваат „кредибилен, постепен пат за постигнување на оваа цел“, со посеопфатен преглед на напредокот постигнат во 2029 година.
Декларацијата се состои од пет точки. За издвојување е дека се донесе заедничко становиште за „железна посветеност на колективната одбрана на 32-те земји, како што е загарантирано во членот 5 од Вашингтонскиот договор – дека нападот врз една е напад врз сите“.
Документот исто така вклучува дел во кој се ветува понатамошна поддршка за Украина и се забележува дека нејзината „безбедност придонесува за нашата“, но не се осудува директно Русија. Сепак, стои оцена за „долгорочната закана што ја претставува Русија за евроатлантската безбедност“.
ДЕКЛАРАЦИЈА ОД ХАШКИОТ САМИТ НА НАТО 2025
1. Ние, шефовите на држави и влади на Северноатлантската алијанса, се собравме во Хаг за да ја потврдиме нашата посветеност кон НАТО, најсилната алијанса во историјата, и на трансатлантската врска. Ја потврдуваме нашата непоколеблива посветеност кон колективната одбрана како што е загарантирано во членот 5 од Вашингтонскиот договор – дека нападот врз еден е напад врз сите. Остануваме обединети и непоколебливи во нашата решеност да ги заштитиме нашите една милијарда граѓани, да ја браниме Алијансата и да ги заштитиме нашата слобода и демократија.
2. Обединети пред длабоките безбедносни закани и предизвици, особено долгорочната закана што ја претставува Русија за евроатлантската безбедност и постојаната закана од тероризам, сојузниците се обврзуваат да инвестираат 5 отсто од БДП годишно за основни одбранбени потреби, како и за трошоци поврзани со одбраната и безбедноста до 2035 година, за да ги обезбедат нашите индивидуални и колективни обврски, во согласност со членот 3 од Вашингтонскиот договор. Нашите инвестиции ќе обезбедат сили, капацитети, ресурси, инфраструктура, подготвеност за војување и отпорност за одвраќање и одбрана во согласност со нашите три основни задачи: одвраќање и одбрана, спречување и управување со кризи и соработка во безбедноста.
3. Сојузниците се согласуваат дека оваа обврска од 5 отсто ќе опфаќа две основни категории на инвестиции во одбраната. Сојузниците ќе издвојуваат најмалку 3,5 отсто од БДП годишно, врз основа на договорената дефиниција за расходите за одбрана на НАТО, до 2035 година, за да ги исполнат целите за способност на НАТО. Сојузниците се согласуваат да поднесуваат годишни планови што покажуваат кредибилен, постепен пат за постигнување на оваа цел. Сојузниците ќе издвојуваат до 1,5 отсто од БДП годишно, меѓу другото, за да ја заштитат нашата критична инфраструктура, да ги одбранат нашите мрежи, да ги обезбедат нашата граѓанска подготвеност и отпорност, да ослободат иновации и да ја зајакнат нашата индустриска база во одбраната. Траекторијата и рамнотежата на трошењето според овој план ќе бидат разгледани во 2029 година, во светлината на стратешкото опкружување и ажурираните цели за способност. Сојузниците ги потврдуваат своите трајни суверени обврски за поддршка на Украина, чија безбедност придонесува за нашата, и за таа цел ќе вклучат директни придонеси кон одбраната на Украина и нејзината одбранбена индустрија при пресметувањето на трошоците за одбрана на сојузниците.
4. Ја потврдуваме нашата заедничка посветеност за брзо проширување на трансатлантската индустриска соработка во одбраната и искористување на новата технологија и духот на иновациите за унапредување на нашата колективна безбедност. Ќе работиме на елиминирање на трговските бариери во одбраната меѓу сојузниците и ќе ги искористиме нашите партнерства за промовирање на индустриската соработка во одбраната.
5. Изразуваме благодарност за великодушното гостопримство што ни го понуди Кралството Холандија. Со нетрпение го очекуваме нашиот следен состанок во Турција во 2026 година, по што ќе следува состанок во Албанија. Р.С.
