Судот за воени злосторства на ОВК со седиште во Холандија ќе нареди лицата што беа злоупотребувани во логорот Злаш кај Приштина да добијат репарација, бидејќи е оценето дека судовите во Косово не даваат реални можности за исплата на отштета
Воените злосторства никогаш не застаруваат
Судот за воени злосторства на ОВК во Хаг, Холандија, на 6 април ќе издаде наредба за исплата на репарации на жртвите во правосилно завршената постапка против Салих Мустафа. Тоа ќе биде прва одлука на овој суд со која им се додели обесштетување на жртвите на воените злосторства, по завршувањето на кривичната постапка.
Право на воена репарација ќе имаат и десетици српски жртви во судскиот процес против Хашим Тачи и неговите соучесници, доколку тој биде прогласен за виновен. Тој процес започнува на 3 април, но се стравува дека ќе трае пет години.
Според правилата на судот во Хаг, кога сторителот на кривичното дело е осуден, жртвите на тоа кривично дело што учествувале во постапката можат да бараат обесштетување врз основа на тоа во локални граѓански тужби. Можно е и судиите на специјализираните совети да донесат одлука за обемот и мерката на штетата, загубата или повредата што ја претрпеле жртвите. Во одредени околности, судот може да му наложи на осудениот сторител да им плати отштета на група жртви или на поединечни жртви.
Во судскиот процес против Салих Мустафа, судот, по добиените три извештаи на судски вештаци, заклучи дека националните судови во Косово не даваат реални можности за обесштетување на жртвите на кривичните дела за кои тој беше обвинет.
На Министерството за правда на Косово му беше наложено да достави одговори до комисијата до март 2022 година, но тоа не е сторено. Затоа овој суд одлучи да донесе одлука за репарација на оштетените.
Во декември минатата година, судот во Хаг го осуди Салих Мустафа, командант на единицата БИА во рамките на терористичката ОВК, на 26 години затвор за злосторства извршени во Косово и Метохија во 1999 година. Според пресудата, Мустафа (50) е одговорен за тешки и сурови злосторства врз шестмина Албанци во притвор на ОВК во селото Злаш, недалеку од Приштина. Тој беше прогласен за виновен по три точки од обвинението – за самоволно лишување од слобода, тортура и убиство на притвореници во Злаш.
Судот го ослободи Мустафа од обвиненијата за сурово постапување со притворените. Според пресудата, Мустафа и членовите на ОВК, потчинети на него, извршиле злосторства врз албански цивили, кои неоправдано ги сметале за „шпиони“, „соработници“ на српските власти или политички противници.
Петмина затвореници беа ослободени во средината на април 1999 година, а еден притвореник почина како резултат на тепање и тортура.
Во својата пресуда, советот за сослушување истакна дека сведоците и жртвите сведочеле за време на судењето „во атмосфера на заплашување и малтретирање што сè уште владеат во Косово“. Сослушувањето тогаш најави дека наскоро ќе издаде наредба за обесштетување на жртвите.
Тој суд претходно најави дека, доколку Мустафа биде осуден, жртвите нема да бидат упатени во граѓанска постапка пред судовите во Косово, туку ќе издаде наредба за репарација. Во процесот, со судска одлука девет лица добија статус на жртви. Некои од нив добиле тешки повреди, а дел се роднини на затвореници убиени во логорот Злаш.
