Фото: ЕПА

Имавме среќа или, како што постојано велеше Брајан Клаф, навистина имавме среќа што го добивме него, изјави О’Нил, некогашен фудбалер на Нотингем форест. Пред точно 50 години, раководството на клубот, свесно за потребата од свеж воздух, го донесе славниот фудбалски тренер, а она што, всушност, го доби, додека еден весник пророчки го прогласи тоа во својот наслов, беше „ураган“ од личност, што во рок од четири години ја трансформира екипата од второлигаш во европски гигант, пишува „Би-би-си“. Клаф го презеде Нотингем форест во 1975 година, две години подоцна влезе во Првата лига, ја освои титулата во Англија во 1978 и беше европски првак во 1979 и во 1980 година

ФУДБАЛ

Пред точно 50 години, раководството на Нотингем форест, свесно за потребата од свеж воздух, го донесе славниот фудбалски тренер Брајан Клаф на бреговите на реката Трент, а она што, всушност, го доби, додека еден весник пророчки го прогласи тоа во својот наслов, беше „ураган“ од личност, што во рок од четири години ја трансформира екипата од второлигаш во европски гигант, пишува „Би-би-си“. Мартин О’Нил беше еден од петте фудбалери на „црвените“ кога пристигна Клаф, кој две години подоцна ќе влезе во првата лига, ќе ја освои титулата во Англија 12 месеци потоа и ќе го освои првиот од двата по ред трофеи за европски првак во 1979 година.
– Имавме среќа или, како што постојано велеше Клаф, навистина имавме среќа што го добивме него. Тој, исто така, велеше дека бевме второлигаш што не одеше никаде додека не дојде тој – изјави О’Нил за „Би-би-си“.
Само три години порано и само околу 25 км подалеку, во Дерби, Клаф го освои својот прв голем трофеј во тренерската кариера, водејќи го тимот до првата англиска титула во 1972 година. И додека тој го однесе Дерби до полуфиналето на Купот на шампионите со Јувентус, расправијата со раководството доведе до негово заминување во 1973 година. Потоа тој беше менаџер на Брајтон, но ги напушти тогашните третолигаши по 32 натпревари за неславно 44-дневно водење на Лидс, каде што му се претстави на тимот што ја освои титулата на Англија само неколку месеци порано, велејќи дека треба да ги фрлат медалите во канта, пишува „Би-би-си“.

„Најголемиот селектор што Англија никогаш не го имала“

Во децениите што следуваа го сметаа за „најголемиот селектор што Англија никогаш не го имала“, беше интервјуиран за таа позиција во 1977 и во 1982 година и нашироко се смета дека Фудбалската асоцијација го сметаше Клаф за премногу отворена фигура за да ја задржи работата, пишува „Би-би-си“. Некои во Форест беа нервозни од истите причини кога тргнаа по него како замена за Алан Браун, кој беше отпуштен по поразот дома со 2-0 од градскиот ривал Нотс Каунти, кој ги остави црвените на 13-то место во второто ниво во Англија, во почетокот на 1975 година.
– Брајан Клаф беше многу контроверзна личност и многумина од раководството не сакаа тој да дојде. Мислам дека беа исплашени што ќе се случи. Мојот став беше едноставно дека не можеме да бидеме во полоша позиција од сега и ни требаше свеж воздух. И токму тоа беше Брајан Клаф – рече поранешниот претседател на Форест, Брајан Еплби, во интервјуто за „Би-би-си“, пред да почине во 2021 година.
Весникот „Фудбал пост“ на Нотингем ги повтори токму тие зборови во написот објавен откако Клаф ја оствари првата победа, која го исфрли Тотенхем од ФА-купот во репризата во третото коло на стадионот „Вајт Харт Лејн“.

УРАГАН

– Не беше толку многу свеж воздухот што ги зафати ходниците на Градскиот стадион оваа недела, повеќе беше како ураган. Ветер на промени го зафати клубот и за еден час по неговото пристигнување, Брајан Клаф имаше поголемо влијание отколку што повеќето менаџери постигнуваат во текот на животот – пишува во почетокот на текстот.
О’Нил вели дека се сеќава на првиот состанок со Клаф кога седел со соиграчите во соблекувалните на Градскиот стадион на денот на пристигнувањето на новиот тренер. Додека поранешниот играч од средниот ред вели дека многумина во таа соблекувална би биле релативно непознати за новиот шеф, самиот Клаф беше меѓу најпознатите во Велика Британија. Неговата личност беше позната надвор од стадионите, бидејќи неговата духовитост и умешност за забава како гостин во ТВ-шоу го направија медиумски миленик чиј каталог со незаборавни цитати останува дел од фудбалскиот лексикон до денес, пишува „Би-би-си“.
– Во тоа време имаше многу малку телевизиски станици, но тој беше славна личност. Тој се појавуваше во шоуто на Мајкл Паркинсон, и можеби претерувам, но се чинеше како да е таму секои шест недели. Тој беше голема вест. Она што го имаше беше голема харизма – рече О’Нил.
За еден 18-годишен навивач на Форест во тоа време, доаѓањето на Клаф во јануари беше дочекано како „доцен божиќен подарок“. Лијам Хит е навивач на црвените, кој сега има 68 години и живее и работи во Мијас, на јужниот брег на Шпанија, каде што е дел од неофицијалниот клуб на поддржувачи на Нотингем форест. Кога Клаф почнал да работи во Форест, Хит бил чирак електричар во Нотингем, кој се обидувал да создаде кариера во текот на „тридневната работна недела“, мерка донесена од тогашната влада за да се обиде да ги зачува намалените резерви на гориво во земјата.
– Годината пред Клаф да му се приклучи на Форест беше мошне мрачна. Имаше штрајкови на рударите, земјата беше во тридневна работна недела и со тоа што јас бев втора година чирак, се прашував дали има иднина во мојата работа. Тоа беше мошне досадна година што се однесува до иднината – изјави Хит за „Би-би-си“.
Додека беше во Лидс, Клаф само се чинеше дека го дополнува тој мрак, бидејќи го ангажира напаѓачот на Форест, Данкан Мекензи, кој се сметаше за еден од ретките светли точки во сезоната 1973/74, откако постигна 26 гола.
– Клаф, откако го однесе нашиот најдобар играч во Лидс, не беше мојата омилена личност во светот во тоа време. Но тоа беше како доцен божиќен подарок. Дури се сеќавам дека добив дневник за Божиќ и мислев дека никогаш нема да пишувам во него, а првото нешто што го напишав беше на 6 јануари, дека Брајан Клаф е новиот менаџер на Нотингем Форест, со исклучително високи очекувања за тоа што ќе се случи – се сеќава Хит.

ЧУВСТВО НА ИСЧЕКУВАЊЕ

О’Нил, чија прва сезона со Форест заврши со испаѓање од Првата лига во 1972 година, се сеќава на истото чувство на исчекување во соблекувалната.
– Почувствувавме дека нешто ќе се случи кога тој пристигна во фудбалскиот клуб. Тој пристигна на мрачно и очајно утро во јануари 1975 година, а на голем број играчи во соблекувалната, помлади играчи како мене, Тони Вудкок, Вив Андерсон, Џон Робертсон и Иан Бауер, тој апсолутно им ги промени животите – рече О’Нил.
Она што го направи Клаф во следните 18 години на чело беше да му помогне на Форест да освои девет од 11-те главни титули што клубот ги има. Во негово време беа освоени две европски шампионски титули, европскиот Суперкуп, англиската титула, суперкупот на Англија и четири Лига-купа. Во 110-те години од основањето на Форест до доаѓањето на Клаф, клубот двапати го освои ФА-купот, трофеј што Клаф никогаш не го освои, и во 32-те години откако го напушти клубот единствениот трофеј е титулата во Втората лига, пишува „Би-би-си“.
Кога Форест победи во финалето на плејофот за Чемпионшип против Хадерсфилд на Вембли во 2022 година за да се врати во Премиер-лигата по 23-годишно отсуство, тоа беше прв настап на клубот на националниот стадион откако Клаф последен пат го одведе таму за финалето на Лига-купот, три децении порано. Дури и сега, кога Форест е високопласиран во Премиер-лигата откако се бореше да избегне испаѓање во претходните сезони, подвизите на тимот постојано се споредуваат со оние од ерата на Клаф, пишува „Би-би-си“.
– Го смени фудбалскиот клуб. Кога дојде Питер Тејлор (помошник-тренерот), тој му даде нова енергија, не е спорно тоа. Двајцата заедно беа апсолутен динамит. Клаф владееше, неговата личност беше насекаде и го заслужи целиот кредит поради она што го направи – вели О’Нил. Н.М.