Брутално реалистична визија за луѓето што врескаат за љубов

„Гумо“ е најблиското, најдоследно и најискрено прикажување на потрагата на младите по љубов во општество што ги напуштило. Заборавете на комедијата, заборавете на извонредната фотографија, заборавете на срцата што ги запира уметничкиот режисер. Овој филм е за малите луѓе заборавени меѓу пукнатините, кои бараат прифаќање меѓу огромните пречки на омраза, криминал, сиромаштија, болести и пресврти на судбината, кои ги оставаат сами и бараат утеха. Речиси секој лик вреска за љубов на еден или на друг начин, колку и да е нефункционален нивниот живот. Сите овие проблеми се реални – дури и ако се преувеличени во филмот. Овој филм го поттикнува гледачот очајнички да ги побара нежноста и љубовта, кои се изгубени во хаосот

Видеотека – осврт за филмот „Гумо“ на режисерот Хармони Корин од 1997 година

Филмот „Гумо“ е американска експериментална драма од 1997 година, напишана и режирана од режисерот Хармони Корин.
Ова спектакуларно режисерско деби на Корин, кој е и сценарист на легендарниот и многу провокативен филм „Деца“ на Лери Кларк од 1885 година, е едно од најозлогласените филмски дела на сите времиња. За тоа говори и фактот што овој филм своевремено беше забранет во неколку сојузни држави на САД, како и низ неколку држави низ светот. Неговата брутална, а може да се каже дури и сурова природа, во која е прикажана сета валканост на американското општество, до ден-денес ги згрозува гледачите. Сепак, и покрај оваа негова бруталност, филмот „Гумо“ изобилува со уметнички секвенци што заслужуваат внимание.
Филмот се одвива во Ксенија, Охајо, град во Средниот Запад на САД, кој претходно бил погоден од разорно торнадо. Лабавата нарација следи неколку главни лика, кои наоѓаат чудни и деструктивни начини да го поминат времето, прекинати од вињети што прикажуваат други жители на градот.
„Гумо“ е снимен во Нешвил, Тенеси, со проценет буџет од 1,3 милион долари. Овој филм очекувано не доби голем киноприем и не успеа да генерира големи приходи од киноблагајните. Филмот доби генерално негативни критики од критичарите и генерираше значителен публицитет поради својата графичка содржина и стилизирана нежно проткаена нарација. Сепак „Гумо“ стана култен класик и влезе во колекцијата „Критерион“ во 2024 година.
Насловот е индиректна референца за Гумо Маркс, единствениот од браќата Маркс што никогаш не направил филм. Како што напиша Ким Њуман во „Емпајр“: „Тој не само што не е споменат во овој филм туку не е дадено никакво алтернативно објаснување за неговото име како избор на наслов“.
За многу луѓе што ги познаваат Соединетите Американски Држави само преку кино и таблоиди за познати личности и телевизија, САД се земја на богатите и убавите. За тие луѓе, како Том Круз, Џорџ Клуни и Анџелина Џоли, со други зборови, актерите со големи, дотерани насмевки и празни очи се лицата на Америка. А Холивуд е нејзиниот главен град.
Но „Гумо“ не е за таа Америка. „Гумо“ е Америка на сиромашните, необразовани и дегенерирани потомци на отпадоците од целиот свет. Ова не се (наводно) гордите и благородните луѓе што дојдоа во Америка на бродот „Мејфлауер“, туку оние што патуваа во трупот на бродот; оние што на крајот завршија во некој тажен камп со приколки и во селце некаде на Средниот Запад, едноставно затоа што не беа сакани никаде на друго место.
На прв поглед, исклучително е тешко да се најде каква било заедничка нишка или дури да се види смислата на филмот. Исклучително провокативен и циничен, „Гумо“ е филм што многумина би го исклучиле по некое време. Се однесува на тоа да се има огромно трпение само да се издржи, па дури и да се сака да се учествува во оваа надреална збрка од сè и ништо. Во исто време, тешко е да се погледне настрана, бидејќи има нешто уникатно во документарната структура, која исклучително успешно ја поставува Корин во овој негов прв филм. Тоа е сè уште реалност што постои таму некаде. Што можеби треба да се разјасни дури и во рамките на редовниот игран филм. Реалност пред која многу луѓе ги затвораат очите и која го покажува грдото лице што го создало класното општество.

Овие „уметнички дела“ на безнадежност и тага како што е филмот „Гумо“ сè уште создаваат мисли и размислувања што им даваат на луѓето повеќе разбирање и што на крајот раѓаат нешто добро. Денес, „Гумо“ е и иконски и култен, па од перспектива на филмската историја, сè уште е многу значаен и ценет филм меѓу филмската критика, која покрај првичниот шок, со текот на времето успеала да се соземе и да го сфати културниот придонес на овој филм, како и идејата што ја застапува Корин.
Наместо да се занимава само со еден специфичен лик, Корин избира да прикаже широк спектар на луѓе, кои се прикажани на гротескни, но разбирливи начини. Без разлика дали убиваат мачки за заработка, пребаруваат низ отпади, вандализираат домови или вршат пијани чистки, многу од изопачените ликови прикажани во филмот се фасцинантни поради тоа колку се убедливо мрачни и брутални. Колку и да изгледа бизарно фрагментирана приказната, сè уште се случуваат многу нешта што би можеле да ја разбудат вашата љубопитност или да ги разбудат вашите сетила. Вознемирувачката атмосфера може да биде одлучувачка за многумина, особено затоа што филмот ве принудува да се соочите со чудното. Тој е исто толку наративно неповрзан колку што е човечки суштински.
Самите ликови изгледаат реалистично, а кинематографијата ја доловува вознемирувачката суровост на американскиот живот. Слично како и монтажата во стилот на аматерски филм, „Гумо“ речиси е лош сон што нема да го заборавите наскоро. Градот Ксенија, во Охајо, е прикажан како кошмар од кој главните ликови не можат да избегаат. Без разлика дали е шокантен или не, смелите креативни избори во „Гумо“ се навистина фасцинантни од самиот почеток до крајот. Ефектот што го следи гледачот по завршувањето на овој филм се неразбирливите и збунувачки мисли, кои нема да го остават мирен неговиот ум.
„Гумо“ е најблиското, најдоследно и најискрено прикажување на потрагата на младите по љубов во општество што ги напуштило. Заборавете на комедијата, заборавете на извонредната фотографија, заборавете на срцата што ги запира уметничкиот режисер. Овој филм е за малите луѓе заборавени меѓу пукнатините, кои бараат прифаќање меѓу огромните пречки на омраза, криминал, сиромаштија, болести и пресврти на судбината, кои ги оставаат сами и бараат утеха. Речиси секој лик вреска за љубов на еден или на друг начин, колку и да е нефункционален неговиот живот. Сите овие проблеми се реални – дури и ако се преувеличени во филмот. Овој филм го поттикнува гледачот очајнички да ги побара нежноста и љубовта, кои се изгубени во хаосот.
„Гумо“ е еден од најнеконвенционалните дела во поновата филмска историја и вистински бисер на современата кинематографија. Од позитивна страна, филмот се занимава со некои интригантни теми. Неговото истражување на животот во малите градови и дисконекцијата што ја чувствуваат неговите ликови нуди суров, иако вознемирувачки, поглед во свет што често се занемарува. Тематскиот фокус на изолацијата и општественото занемарување поттикнува размислување и може да се поврзе со гледачите што ценат понеобична нарација.

Визуелниот стил на филмот исто така е значаен. Употребата на остри, понекогаш вознемирувачки слики создава посебна атмосфера што ефикасно го пренесува чувството на отуѓеност и очај во филмот. Недостигот од традиционална структура и заплет може да им се допадне на оние што уживаат во експерименталното кино и бараат нешто надвор од нормата.
Генерално, тоа е филм со единствена визија и смели теми, но неговите ексцентричности и вознемирувачки елементи го прават предизвикувачки за гледање. Ако сте привлечени од експерименталното кино и можете да се справите со неговите повознемирувачки аспекти, вреди да се погледне. Инаку, можеби е најдобро да му се пристапи со претпазливост.
Саундтракот на „Гамо“ e слика на широко платно на американската поп-култура, почнувајќи од традиционалната детска песна „Мојот мал петел“ од Алмеда Ридл, до дум-металот на калифорнискиот бенд „Слип“. Други популарни песни што се појавуваат се „Everyday“ од Бади Холи и „Crying“ од Рој Орбисон, која го затвора филмот и е директно спомената во еден од дијалозите.
Исто така, се појавуваат метал-бендови како што се „Битлехем“, „Мистифиер“, „Абсу“, „Бурзум“, „Батори“, „Бруџерија“, „Ајхетегод“ и „Спаз“.
Хармони Корин, за кој многумина во филмската индустрија сметаат дека е едно разгалено богато дете што се преправа дека е независен режисер, е навистина паметен и заслужува пофалби за неговата работа воопшто. Сакајте го или мразете го, овој филм е спектакуларен. Актерите што никогаш претходно немале улоги во ништо сериозно и професионално, исто така одлично ја работат својата работа. Ако ве одбиваат „реалистични“ филмови или лесно ве вознемируваат, тогаш да, овој филм веројатно ќе ве вознемири. Но дури и ако не ви се допаѓа, тој е сепак уникатен и оригинален филм сам по себе.
„Гумо“ доби генерално мешани и негативни критики по неговото првично објавување. Смелите провокации на „Гумо“ може да импресионираат гледачи што се повеќе експериментално наклонети, но на другите би им било исклучително тешко да ја препознаат перспективата на раскажување на сценаристот и режисер Хармони Корин“. Легендарниот режисер Вернер Херцог го пофали филмот и зборуваше за тоа како бил импресиониран од легендарната сцена со момчето што јаде шпагети и чоколадо во кадата.
Шведскиот режисерот, пак, Лукас Мудисон го вброи како еден од своите десет најдобри филмови за анкетата „Вид и звук“ од 2002 година. Дејвид Стратон од „Филмско шоу“ изјави во својата рецензија дека „љубителите на мачки треба да бидат предупредени“, но на крајот го пофали филмот, нарекувајќи го „оригинален“.
Филмскиот режисер Гас Ван Сант за „Гумо“ пишува: „Отровен во приказната; генијален во карактерот; победнички во структурата; заводливо нежен во епилогот; прецизен во темата; бунтовен по природа; искрен во срцето; инспиративен во своето создавање и со презир на врвот на јазикот, ’Гумо‘ е портрет на животот во малото средноамериканско гратче, кој е и освежително реалистичен и прогонувачки сонлив“.