Геополитичките случувања се покажаа како добри за некои земји
Централна и Источна Европа станаа популарни дестинации за аутсорсинг на светско ниво откако избија пандемијата на ковид-19 и војната во Украина, со тоа што Полска најмногу профитираше од сите земји. Експертите велат дека нема причина да се верува зошто овој тренд не би се задржал и во иднина
Полска веќе беше клучен трговски центар меѓу Азија и Европа по должината на новиот кинески Пат на свилата, но војната во Украина ја турна во првите редови во процесот на аутсорсинг. Загрозени од прекините на синџирот на снабдување како резултат на пандемијата и војната во Украина, но и поради загриженоста за зголемените геополитички тензии, компаниите од Европската Унија беа желни да ги преместат своите операции поблиску до своите целни пазари. Во меѓувреме, Полска и другите земји од Централна и Источна Европа исто така имаат корист од таканареченото пријателство, каде што компаниите што сакаат да ги минимизираат ризиците од прекини се одлучуваат да ги преместат операциите во пријателски земји.
Пандемијата ги промени правилата на играта
Влијанието на пандемијата врз синџирите на снабдување беше шок за западните бизниси, при што времето на испорака достигна 12-15 месеци, а трошоците за испорака се искачија на рекордно ниво. Марчин Фабијанович, директор на Центарот за стратегиски инвестиции во полската агенција за инвестиции и трговија, вели дека пандемијата служеше како повик за будење за глобалните корпорации. Така, тие сфатија дека локацијата на производството не може да се потпира само на пониски оперативни трошоци, бидејќи може да биде многу скапо на долг рок.
Секторот на центри за заеднички услуги (ССЦ) и аутсорсинг на деловни процеси (БПО) во Полска забележува дека сè пософистицирани деловни услуги се преселуваат во земјата, по водството на „Гугл“, кој го отвори својот заеднички работен простор, познат како „Кампус на Гугл“, во Варшава во 2015 година. Земјата исто така е домаќин на фирмата за информатички услуги „Аксенчр“ во Варшава, додека „Ај-би-ем“ има канцеларии во Краков, Вроцлав и Катовице. На Полска се обложуваат и американските инвестициски банки „Џеј-пи морган“ и „Голдман Сакс“.
Гледајќи ги заедничките услуги, карантините од пандемијата докажа дека Полска може да управува многу подобро од другите центри на ССЦ/БПО како Индија или Филипините, каде што условите за работа од далечина беа несоодветни. Тоа доведе до нов прилив на директни странски инвестиции во Полска од втората половина на 2020 година наваму.
Војната во Украина ги забрза инвестициите
Војната во Украина ја промени улогата на Полска во трансевроазискиот товарен транспорт. Многу западни фирми во сектори како што се автомобилската индустрија, градежните материјали, мебелот и земјоделската храна пренесоа дел или целото свое производство од Украина во Европската Унија (ЕУ), при што Полска најмногу профитираше. Информатичките фирми исто така се преселија од Украина во Полска како најдобра логистичка порта и отскочна штица за понатамошната обнова на Украина.
Украина сочинуваше 45 отсто од сите нови странски компании што отворија продавници во Полска во првите три квартали од 2022 година, според извештајот на Полскиот економски институт. Во извештајот се наведува дека 3.600 компании со украински капитал и 10.200 украински поединци биле основани помеѓу јануари и септември минатата година. Сега во Полска работат 24.100 компании со украински капитал или 25 отсто од сите компании со странски капитал.
Други странски инвестиции во регионот
Романија е уште една блескава ѕвезда во регионот, привлекувајќи 69 проекти за директни странски инвестиции во 2022 година, што е скок од 86 отсто во споредба со 2021 година, според истражувањето за европска инвестициска привлечност на „Ернст и Јанг“. Оттаму тврдат дека Романија станува главен играч во Европа во однос на странските инвестиции во секторот за производство на полупроводници. Државата покажа дека станала зрела економија со значителен иден потенцијал за раст, која е рангирана на четвртото место во Европа во однос на отворањето нови работни места, по Србија, Шпанија и Унгарија.
Една од последните странски инвестиции, објавена во февруари, беше онаа на „Син трак“, австриска компанија што планира да изгради фабрика за трактори во округот Арад. Други значајни неодамнешни инвестиции во регионот вклучуваат швајцарска „Тоблероне“, која планира да го префрли производството на своите познати чоколади во Словачка од крајот на 2023 година. „Самсунг СДИ“, разгранокот за производство на батерии, планира да основа нов капацитет за производство на батерии во Унгарија. Фабриката ќе произведува батерии за автомобилите на БМВ.
