Истражувачите првпат пронајдоа докази за град во 1970-тите, но ова е првпат да се заврши сеопфатно истражување, по 25 години истражување, со кое се открива големо сложено општество, кое се чини дека е уште поголемо од добро познатите општества на Маите во Мексико и во Централна Америка
Огромен антички град е пронајден во Амазон, скриен со илјадници години со бујна вегетација. Откритието го менува она што го знаеме за историјата на луѓето кои живеат во Амазон. Куќите и плоштадите во областа Упано во источен Еквадор беа поврзани со неверојатна мрежа од патишта и канали. Областа лежи во сенка на вулкан, кој создал богати локални почви, но, исто така, може да доведе до уништување на општеството.
Додека знаевме за градови во висорамнините на Јужна Америка, како Мачу Пикчу во Перу, се веруваше дека луѓето живеат само номадски или во мали населби во Амазон.
– Ова е постаро од која било друга локација што ја знаеме во Амазон. Имаме евроцентричен поглед на цивилизацијата, но ова покажува дека мораме да ја промениме нашата идеја за тоа што е култура и цивилизација – вели проф. Стивен Ростајн, директор за истражувања во Националниот центар за научни истражувања во Франција, кој го водел истражувањето.
– Тоа го менува начинот на кој ги гледаме амазонските култури. Повеќето луѓе замислуваат мали групи, веројатно голи, кои живеат во колиби и чисти земја – ова покажува дека античките луѓе живееле во комплицирани урбани општества – вели коавторот Антоан Дорисон.
Градот бил изграден пред околу 2.500 години, а луѓето живееле таму околу 1.000 години, според археолозите.
Тешко е точно да се процени колку луѓе живееле таму во секое време, но научниците велат дека тоа е сигурно над 10.000, ако не и 100.000.
Археолозите ги комбинираа копнените ископувања со истражување на површина од 300 квадратни километри со помош на ласерски сензори инсталирани на авион, кои на тој начин ги идентификуваа остатоците од градот под густите растенија и дрвја. Оваа технологија ЛиДАР пронајде 6.000 правоаголни платформи со димензии околу 20 метри на 10 метри и високи два-три метри. Тие беа наредени во групи од три до шест единици околу плоштадот со централна платформа.
Научниците веруваат дека многу од нив биле домови, но некои биле за церемонијални цели. Еден комплекс, во Киламопе, вклучуваше платформа од 140 на 40 метри.
Тие биле изградени со сечење ридови и создавање платформа од земја на врвот.
Мрежа од прави патишта и патеки поврзува многу од платформите, вклучувајќи ја и онаа што се протегаше на 25 километри. Д-р Дорисон рече дека овие патишта се највпечатливиот дел од истражувањето.
– Патната мрежа е многу софистицирана. Се протега на огромно растојание, сè е поврзано. И има прави агли, што е многу импресивно – вели тој, објаснувајќи дека е многу потешко да се изгради прав пат отколку оној што се вклопува со пејзажот.
Тој верува дека некои имале „многу моќно значење“, можеби поврзано со некоја церемонија или верување.
Научниците, исто така, идентификуваа насипи со ровови од двете страни, за кои веруваат дека биле канали, кои помогнале да се управува со изобилната вода во регионот. Имаше знаци на закани за градовите – некои ровови ги блокираа влезовите во населбите, а може да бидат доказ за закани од блиските луѓе.
Истражувачите првпат пронајдоа докази за град во 1970-тите, но ова е првпат да се заврши сеопфатно истражување, по 25 години истражување, со кое се открива големо сложено општество, кое се чини дека е уште поголемо од добро познатите општества на Маите во Мексико и во Централна Америка.
– Замислете дека откривте друга цивилизација како Маите, но со сосема поинаква архитектура, користење на земјиштето, керамика – вели Хозе Ириарте, професор по археологија на Универзитетот во Ексетер, кој не бил вклучен во ова истражување.
Некои од наодите се „уникатни“ за Јужна Америка, објаснува тој, посочувајќи на октагоналните и правоаголните платформи распоредени заедно. Општествата очигледно биле добро организирани и меѓусебно поврзани, вели тој, истакнувајќи ги долгите потонати патишта меѓу населбите.
Не се знае многу за луѓето што живееле таму и какви биле нивните општества.
На платформите се пронајдени јами и огништа, како и тегли, камења за мелење растенија и изгорени семиња.
Народите Киламопе и Упано, кои живееле таму, веројатно најмногу се фокусирале на земјоделството. Луѓето јаделе пченка и сладок компир, а веројатно пиеле и „чича“, вид слатко пиво.
Професорот Ростајн вели дека бил предупреден против ова истражување на почетокот на неговата кариера бидејќи научниците верувале дека ниту една античка група не живеела во Амазон.
– Но јас сум многу тврдоглав, па сепак го направив тоа. Сега морам да признаам дека сум многу среќен што дојдов до толку големо откритие – вели тој.
Следниот чекор за истражувачите е да разберат што се наоѓа во соседната област од 300 квадратни километри, која сè уште е неистражена.