Москва располага со резерви во вредност од над 600 милијарди долари во нејзината централна банка

САД и нивните сојузници ѝ наметнаа строги економски казни на Русија за нејзините воени дејства во Украина, па сега се очекува да се види какво ќе биде нивното понатамошно влијание, пишува Аншу Сирипурапу за ЦФР

САД воведоа низа санкции во координација со сојузниците за да ја изолираат Русија од глобалниот финансиски систем и да ја ослабат нејзината воена предност. Од санкциите, најзначајни се досега невидените казни за централната банка на Русија. Вашингтон практично ги замрзна нејзините средства во САД, спречувајќи ја да ги користи своите девизни резерви за да ја поддржи вредноста на руската рубља и го ставија на црната листа големиот руски суверен богат фонд, дополнително ограничувајќи го пристапот на Москва до пари од странство. Западните сојузници исто така исклучија неколку руски банки од системот СВИФТ. Ова сериозно ќе го наруши работењето на тие банки низ светот, принудувајќи ги да користат побавни форми на комуникација. Дополнително, американското министерство за финансии воведе санкции за две огромни руски банки и нивните подружници и ги прошири ограничувањата за купување руски долг. Високи руски функционери, вклучувајќи ги и претседателот Владимир Путин и министерот за надворешни работи Сергеј Лавров, беа лична цел на санкциите. Вашингтон формира „трансатлантска работна група“ за да го замрзне богатството на санкционираните руски поединци и компании, вклучувајќи приватни авиони, јахти и луксузни куќи. Во меѓувреме, американското министерство за трговија го ограничи извозот на високотехнолошки производи, како што се компјутери и полупроводници во Русија, за да ги намали нејзините воени капацитети. Ограничувањата на извозот се однесуваат на стоки произведени во други земји со американска технологија.

Каква е реакцијата на другите земји?

САД ги спроведоа овие санкции во координација со Европската Унија (ЕУ) и другите сојузници. Брисел воведе свои санкции за руските банки, вклучувајќи ја и централната банка, како и за руски поединци, вклучувајќи ги Путин и Лавров. Унијата го ограничи извозот во Русија во енергетскиот, транспортниот и технолошкиот сектор. Германија презеде дополнителен чекор за запирање на одобрувањето на гасоводот „Северен тек 2“. Во меѓувреме, Велика Британија, која е рај за богатите Руси, примени свои, но слични казни. Швајцарија, како глобален финансиски центар и е надвор од ЕУ, објави дека ќе се приклучи на режимот на санкции на европскиот блок. Другите сојузници на САД, вклучувајќи ги Австралија и Јапонија, исто така најавија санкции. Значајно е тоа што Тајван, кој е водечки светски производител на полупроводници, рече дека ќе го ограничи извозот на чипови во Русија.

Колкава штета се очекува да нанесат санкциите?

Санкциите што ја погодија Москва сега имаат потенцијал да предизвикаат многу потешки последици. Русија одамна се подготвуваше за такви казни, собирајќи резерви во вредност од над 600 милијарди долари во нејзината централна банка. Голем дел од тие резерви е на сметки во странски банки, така што санкциите на централната банка во голема мера ќе го намалат воениот ковчег на Русија. Се очекува рубљата да се бори со вредноста, бидејќи централната банка нема да може да користи странска валута за да ја зголеми нејзината вредност, која веќе падна за речиси 30 отсто. Губењето на девизните резерви заедно со отстранувањето на руските банки од СВИФТ, исто така, ќе им го отежне на руските бизниси и на граѓаните плаќањето за увозот на кој се потпираат. Веројатниот тоа ќе предизвика економски удар во Русија, вклучувајќи брза инфлација и натамошен пад на животниот стандард. Веќе има знаци дека санкциите почнуваат да дејствуваат, со тоа што руската централна банка ја удвои својата референтна каматна стапка на 20 отсто во обид да ја зајакне рубљата, а кредитниот рејтинг на земјата беше намален. Санкциите би можеле да им отежнат и на странците да купуваат руски извоз. Ова има значителни импликации за Европа, која е силно зависна од руската нафта и гас. Русија е исто така главен извозник на други стоки, вклучувајќи пченица и метали како алуминиум и никел. Засега гасот тече непрекинато, но губењето на руското снабдување би ги зголемило цените на енергијата во светот и би можело да ја влоши инфлацијата во САД и во другите земји.

Какви се опциите на Москва?

Координираните санкции на САД и Европа значат дека Русија го изгубила пристапот до најпопуларните светски резервни валути. Русија може да се обрати до Кина за помош, иако двете земји со години работеа заедно за да тргуваат без долари, сепак јуанот не се користи широко надвор од Кина. Москва би можела да се обиде да користи криптовалути за да ги избегне санкциите, но би било тешко да се префрлат големи суми пари без да се привлече вниманието на властите, велат експертите. Исто така, Вашингтон би можел да цели на големи крипторазмени за да спречи избегнување санкции. Некои набљудувачи предупредуваат дека казните на централната банка би можеле да го притиснат Путин, што потенцијално ќе доведе до опасна ескалација. Други аналитичари тврдат дека санкциите сами по себе историски досега не успеале да ги принудат дури и најнепријателските држави да го променат курсот.