Новото истражување на јавното мислење покажува дека Австралијците продолжуваат да ја гледаат Кина претпазливо, со недоверба, додека вербата во САД е намалена во пресрет на претседателските избори во ноември
Секоја година, аналитичкиот центар на институтот „Лови“ ги анкетира Австралијците за да види што мислат за глобалните работи и за клучните прашања за надворешната политика. Годинашната анкета потврди дека австралиските ставови кон Пекинг се затоплени откако билатералните односи почнаа да се топат откако лабуристите ја презедоа власта во 2022 година.
Педесет и три отсто од Австралијците анкетирани во годинашната анкета рекоа дека ја гледаат Кина повеќе како економски партнер отколку како безбедносна закана.
Тоа беше подобрување за Пекинг во однос на резултатите во 2021 и 2022 година, кога 63 отсто од Австралијците ја гледаа Кина како безбедносна закана.
Но пред 2020 година, Австралија ја сметаше Кина многу попозитивно; на пример, 82 отсто од Австралијците рекле дека ја гледаат повеќе како економска можност во 2018 година, а само 12 отсто рекле дека ја гледаат повеќе како воена закана.
Седумдесет и еден процент од анкетираните во годинашното истражување исто така рекоа дека е или „донекаде“ или „многу“ веројатно Кина да стане воена закана за Австралија во следните 20 години – само мало намалување од 75 проценти, кои го кажа истото во 2022 и 2023 година.
„Нова територија“ со Кина
Авторот на анкетата, Рајан Нилам од институтот „Лови“, рече дека додека австралиските ставови кон Кина малку омекнале, сега „веројатно се вметнал елемент на сомнеж“ во пресрет на врската што ја достигнала најниската точка околу 2020 година.
– Австралијците се сеќаваат на влијанието на економската принуда од Кина во последните неколку години, дури и ако тие мерки сега постепено се враќаат назад и тие продолжуваат да гледаат работи во вестите како кинески бродови што користат водени топови на филипинските бродови во Јужно Кинеско Море – тој рече.
„Тоа не се заборава лесно. Австралијците сега веројатно се со поотворени очи во врска со кинеското однесување – кинеската дипломатија можеби беше умерена, но нејзината воена положба и амбиции сè уште се таму“.
Бројките, исто така, покажуваат дека Австралијците се поделени во однос на тоа како федералната влада треба да се справи со Кина, при што 51 отсто рекле дека Австралија треба да се фокусира на стабилизирање на врските со Пекинг и 45 отсто рекле дека треба да посвети поголемо значење на одвраќање од употреба на воена сила.
Нилам рече дека резултатот покажал дека австралиската заедница не е обединета за најдобриот начин да се справи со сè покомплексните односи со Кина како што расте нејзината моќ и воена моќ.
– Ние признаваме дека овие цели не се исклучуваат меѓусебно, но тие сепак можат да бидат во тензија една со друга – рече тој.
Австралијците ја губат вербата во Бајден
Анкетата покажува дека Австралијците сè уште одржуваат сложени и понекогаш контрадикторни ставови кон Америка, и покрај високите нивоа на постојана поддршка за Алијансата.
Осумдесет и три отсто од Австралијците рекле дека сојузот со САД е важен за безбедноста на нивната земја, а 63 отсто рекле дека тоа ја прави Австралија побезбедна од напади или притисок од Кина.
Но вербата во САД, исто така, опадна, при што 56 отсто од Австралијците изјавија дека му веруваат на Вашингтон да дејствува одговорно во светот – речиси 10 отсто пониско од 2022 година, во втората година од претседателствувањето на Џо Бајден.
– Постоеше чувство дека сојузот е важен за нашата безбедност, но постои неизвесност – рече Нилам.
Не е тешко да се погоди од каде доаѓа тоа, со претстојните претседателски избори и неизвесноста за тоа каква Америка ќе се појави во ноември.
Анкетата, исто така, покажа дека вербата во Бајден паднала за 13 поени на ново најниско ниво од 46 отсто, зад неколку други лидери, вклучувајќи ги и јапонскиот премиер Фумио Кишида и францускиот претседател Емануел Макрон.
Шеесет и осум отсто од Австралијците рекоа дека сакаат да го видат Бајден реизбран на изборите во ноември, додека само 29 се изјасниле дека претпочитаат да победи републиканскиот ривал Доналд Трамп.
Но таа бројка сè уште покажува дека поддршката за Трамп расте во Австралија откако тој се појави во националната политика. Само 11 отсто од анкетираните во 2016 година рекле дека сакаат тој да победи, додека 23 отсто го поддржале во 2020 година.
Во меѓувреме, Австралијците сè уште одржуваат многу топли ставови кон Јапонија, при што 42 отсто од анкетираните ја номинираа за најблизок пријател на Австралија во Азија – далеку пред следните најблиски земји се Сингапур со 16 отсто, Индонезија со 15 отсто и Кина со 11 проценти.
Нилам рече дека зголемената доверба меѓу владите на Австралија и Јапонија – како и силните економски и туристички врски меѓу двете земји – придонесе за резултатот.
– Мислам дека тоа одразува не само дека Австралија и Јапонија имаат заеднички вредности како демократии туку дека имаат и заеднички интереси, долга историја на трговска и економска соработка и сега и стратегиска конвергенција – рече тој.
„Ги гледаме заканите слично и пристапуваме кон подемот и воената самоувереност на Кина со слична диоптрија. Има забрзано ангажирање и на тој фронт“.
Кина највлијателна земја во Пацификот
Анкетата, исто така, покажува дека поддршката за обидот на Австралија за изградба на подморници на нуклеарен погон според пактот АУКУС повторно благо опадна. Шеесет и пет отсто од Австралијците го поддржаа проектот, што е намалување од 67 отсто во 2023 година и 70 отсто во 2022 година.
Во меѓувреме, новото прашање што ги тестира ставовите кон стратегиската конкуренција во регионот покажа дека 34 отсто од Австралијците веруваат дека Кина е највлијателната земја во Пацификот, пред 31 отсто што ја номинирале Австралија и 25 отсто што рекле дека тоа се САД.
Имаше и голема поддршка за либерализацијата на законите за имиграција за жителите на пацифичките острови, при што 67 отсто од анкетираните изјавија дека поддржуваат „укинување на визните ограничувања“ за граѓаните на Пацификот да „живеат, работат и студираат“ во Австралија.
