Хроничниот стрес сè почесто доведува до болест. Постојаната изложеност на стрес на работното место е позната како синдром на исцрпеност. Поради него може да се јават главоболки, замор, зголемен крвен притисок, киселини во желудникот, болести на крвните садови и срцето, кои, пак, може да доведат до срцев или мозочен удар, вели Миркуловска
Психологот Марија Миркуловска советува како да се надмине сè почестиот проблем
Брзото темпо на живот, многубројните задачи и роковите во кои мора да се завршат и исцрпувачките обврски на кои како да им нема крај се работи што секојдневно го притискаат современиот човек. Многу луѓе се изложени на услови за живеење во кои често е неопходно да се издржи невозможното, да се заврши започнатата работа и утре повторно да се стане рано и да се продолжи. Кога на тоа ќе се додадат и економската криза и општествените околности се доаѓа до честата состојба на хроничен стрес.
Последните истражувања покажуваат дека хормоналната нерамнотежа како последица на стресните ситуации повеќе ја погодува женската отколку машката популација.
– Хормоните во човечкото тело се чувствителни, а нивната нерамнотежа може да биде предизвикана од различни фактори. Кај женскиот дел од популацијата, ова нарушување може да се појави како резултат на стрес, лекови за контрацепција, а да резултира со вишок килограми, губење на либидото, нарушување на менструалниот циклус – вели психологот Марија Миркуловска.
Губење на енергијата, депресија и исцрпеност се главните проблеми што таа ги посочува како последица на хроничниот стрес.
– Хроничниот стрес сè почесто доведува до болест. Имаме сѐ повеќе обврски, а во исто време исчезнуваат механизмите што го намалуваа секојдневниот стрес во минатото, како блискоста со семејството и пријателите. Хроничната изложеност на стрес на работното место е позната како синдром на исцрпеност. Покрај главоболките и заморот, има и многу посериозни последици од секојдневната изложеност на стрес – вели Миркуловска.
Ги напаѓа слабите точки
Хроничниот стрес го зголемува лачењето норадреналин, што го зголемува периферниот отпор и го зголемува лачењето ренин, како и ангитензин и алдостерон, кои исто така интензивно го зголемуваат крвниот притисок. Во услови на зголемен напор, потребно е на организмот да му се обезбеди дополнителна сила за да се постигне одредена цел. Освен недостигот од физичка сила, поради постојаната изложеност на стрес се јавува и проблемот со ментална исцрпеност.
– Некои луѓе имаат слаби точки каде што прво се појавуваат ефектите од стресот. Така, некому му се јавува главоболка, некому киселина во желудникот, некому мачнина, нечие срце чука побрзо. Хроничниот стрес влијае и на крвниот притисок. Ако трае секојдневно, притисокот може значително да се зголеми. Потоа се јавува домино-ефект. Високиот крвен притисок може да доведе до болести на крвните садови и срцето, што може да доведе до срцев удар и мозочен удар. Пред сѐ, треба да бидете свесни за стресот, а доколку е секогаш присутен, треба да барате механизми што ќе го поништат неговиот ефект. Физичката активност и пријателската комуникација можат да помогнат – додава Миркуловска.
Според искуствата, друга негативна последица на хроничниот стрес е намалувањето на имунитетот. Ако сте постојано под стрес, полесно од вообичаено ќе се разболите. И колку сте постари, толку е попогубно тоа влијание. Поради лоша имунолошка реакција може да се развијат разни болести, кои доколку сте поодморени би можеле да спречите да започнат. Дури и едноставната пневмонија може да биде опасна по живот во такви околности.
– Многумина не знаат, но истражувањата покажуваат дека хроничниот стрес може да доведе до неплодност. Ова се однесува и на мажите и на жените. Хроничниот стрес може да предизвика да престане производството на полови хормони, како што се естроген и тестостерон, што може негативно да влијае на плодноста – додава психологот.
Таа исто така истакнува дека, доколку не се посветиме на елиминирање на стресот, тој уште повеќе ќе нѐ потисне, а неговото занемарување може да нѐ исцрпи до степен на депресија. Ова не значи само чувство на тага, туку телото може да ја изгуби способноста да произведува хормони што ни даваат чувство на возбуда и среќа. Тешката депресија може да нѐ направи заробени во чувството на анксиозност. Може да го изгубиме апетитот, па дури и да имаме самоубиствени мисли.
Според искуствата и истражувањата на експертите, како ефективни начини за превентивна заштита и борба со хроничниот стрес се издвојуваат редовната физичка активност, урамнотежената и правилна исхрана, како и користењето одредени додатоци во исхраната по препорака на лекар и избегнување алкохол.
Пет ефективни начини за ослободување од хроничен стрес
– Стресот и анксиозноста се нормален дел од животот и сосема е очекувано одвреме-навреме да се појавуваат состојби на изразена нервоза. Меѓутоа, ако овие состојби траат предолго, тоа може да има полошо влијание врз вашето ментално и физичко здравје и да предизвика голем број други посериозни проблеми – смета Миркуловска.
Американската психијатриска асоцијација дефинира одредени ментални и физички проблеми што можат да бидат предизвикани од стрес. Кога станува збор за физичкото здравје, тоа може да бидат болки и грчеви во мускулите, зголемен крвен притисок, несоница и голем број други заболувања предизвикани од пад на имунитетот. Хроничниот стрес може да придонесе и за проблеми со срцето и дебелина. Други можни последици се депресија и анксиозност, неможност за фокусирање и зависност. Иако често не можеме да се ослободиме од стресот, постојат однесувања и стратегии што можеме да ги спроведеме за да ги намалиме ефектите од стресот.
1. Поставете граници
Исклучително е важно да се ограничите на задачите, активностите и обврските што можете да ги исполните. Проценете кои се вашите приоритети, а кои не и ослободете се од непотребните обврски. Дозволете им на вашите шефови, колеги и семејството да знаат дека треба да го ограничите вашиот ангажман. Делете им ги обврските на други луѓе, побарајте помош од семејството и не прифаќајте нови обврски.
2. Обидете се да спиете подобро
Хроничниот стрес може да ве лиши од многу потребниот сон бидејќи премногу се грижите, а тоа ве спречува да се опуштите. Предлогот е да ги промените вашите навики за спиење за да му дозволите на вашето тело да се декомпресира пред да се обидете да заспиете. Неколку часа пред да легнете, почнете да се занимавате со релаксирачки активности како што се читање книга, релаксирачка бања, слушање музика или медитација. Избегнувајте да гледате телевизија и да користите компјутери или паметни телефони во кревет или непосредно пред спиење. Ако ве зафати грижа и страв, запишете ги и кажете си дека ќе се справите со нив наутро откако ќе се одморите во текот на ноќта.
3. Обидете се да дишете со стомакот
Медицинскиот факултет „Харвард“ обезбеди една од најмоќните алатки за обновување на телото по одговор на стрес. Абдоминалното дишење со длабоки вдишувања и издишувања го регулира пулсот, го подобрува влезот на кислород во крвта и ја ублажува напнатоста во телото. Најдобро од сè, можете да го правите тоа каде и да сте и кога и да ви треба. Започнете со седење или легнување, ако е можно, а потоа вдишете длабоко низ носот додека не се наполнат градите и стомакот не се прошири, а потоа издишете. Поединците треба да ја прават оваа вежба 10-20 минути на ден и веќе ќе можат да ги почувствуваат релаксирачките ефекти по само неколку вдишувања, на крајот додавајќи други техники за релаксација.
4. Преземете една мерка
Кога сме под стрес, тешко е да додадеме нови активности што ќе ни помогнат да го намалиме стресот. Тие ги охрабруваат луѓето да направат само една работа за да го подобрат своето здравје, а тоа може да биде нешто едноставно како намалување на кофеинот. Прошетајте или правете јога пози или истегнувања – нешто што го стимулира ендорфинот во мозокот.
5. Побарајте стручна помош
Професионалецот може да ве научи како да се справите со стресот со приспособување на вашето однесување на вашите стресни фактори и вашата личност. Не чекајте вашето здравје и квалитетот на животот да страдаат за да побарате помош од психолог. Во нашето општество со брзо темпо, ориентирано кон достигнувања, има многу луѓе со хроничен стрес, па ако се борите, знајте дека не сте сами. Преземете чекори денес за да го подобрите вашето ментално и физичко здравје и да го прекинете циклусот на негативност.
