Британскиот новинар Тим Маршал ја напиша вознемирувачката книга „Доба на поделба“
Мислевте дека Хадријановиот ѕид, Кинескиот, Берлинскиот и други се дел од минатото? Секако дека се, но затоа нашата сегашност е пребогата со слични потфати.
– Во 21 век беа подигнати илјадници километри ѕидови и огради. Најмалку шеесет и пет земји, кои сочинуваат повеќе од една третина од земјите во светот, подигнаа бариери по должината на нивните граници, половина од оние создадени по Втората светска војна се изградени меѓу 2000 година и денес – пишува британскиот новинар Тим Маршал.
Неговата книга „Доба на поделба“ се обидува да одговори на прашањето зошто се појавуваат нови ѕидови во светот, справувајќи се со различни бариери, историски и актуелни, на широк опсег од Кина и САД, преку Израел и Палестина, Блискиот Исток, Индискиот Потконтинент и Африка, па до Европа. И како што обично се случува, едно прашање секогаш води кон друго, трето, четврто…
Маршал забележува интересен феномен: ѕидовите подигнати за да раздвојат две заедници, колку и да се застрашувачки, се само делумно успешни. Тие, за волја на вистината, генерално, успеваат да одржат дистанца меѓу двете општествени групи, но, за среќа, сè уште не можат да ја отстранат секоја разлика што постои во едно оградено општество.
Додека, на пример, Трамп упорно зборуваше за големиот ѕид што треба да ги спаси САД од инвазијата на Мексиканците што ги заземаат нивните работни места и ја валкаат девствената култура, во САД од ден на ден се прават разни поделби, се шират и продлабочуваат, од расна до политичка, што на крајот, како што видовме, ја подели земјата и ја доведе речиси на работ на граѓанска војна.
Но зошто токму во последните две децении ѕидарите задоволно ги тријат рацете и не можат да се одбранат од големите, главно, владини наредби? Не постои единствен одговор на ова прашање. Некои сосема свежи кризи и нетолеранции имаат корени далеку во минатото. Ова е особено точно во Африка, каде што колонизаторите ги цртаа границите врз основа на нивните сопствени интереси, а со оглед на етничкиот состав на таквите, според тоа, вештачки создадени земји, поради понекогаш непремостливите културни и верски разлики меѓу заедниците.
Како поучен пример за ова Маршал ја наведува Ангола, држава поголема од Оклахома, Арканзас, Канзас и Мисисипи заедно, која Португалците ја формирале од десет големи етнички групи поделени на сто племиња. Единственото нешто што ги обединуваше и ги одржуваше овие заедници заедно, многу различни и недоверливи, беше презирот кон колонизаторот. И штом тој падна и се повлече, измислената земја можеше да почне да пука по сите етнички шевови.
Сепак, не сите ѕидови и бариери се направени од бетон, тула или жица. Има многу од нив и од нематеријална природа. Но фактот што не можеме да ги допреме не значи дека се попропустливи, туку токму спротивно.
– Според новиот кинески закон за сајбер-безбедност, ѕидовите се, метафорично кажано, повисоки од кога било. Законите што гарантираат дигитален суверенитет подразбираат општ надзор и се формулирани на таков начин што партијата може да ги толкува како што сака – пишува Маршал.
Приказната за секој ѕид секогаш е приказна за стравот, бидејќи секоја ограда не е ништо друго освен материјализација на стравот (автентичен или вештачки создаден) од заедницата, стравот дека другите ќе нѐ совладаат по број и влијание.
