Колекционер на кукли

Откупна награда на Конкурсот за краток расказ на „Нова Македонија“

Марио Букна

Ова беше најдоброто парче во неговата колекција. Работењето на нови нешта секогаш го изморуваше и го правеше среќен. Задоволен. Се врати неколку чекори наназад и уште еднаш ја погледна. И покрај тоа што светлото во подрумот беше слабо и жолто, тој беше свесен за тоа колку е таа прекрасна и величествена. Во тој црвен свилен фустан и со долга црна сјајна коса. Кожа сјајна како порцелан, со полни црвени усни и образи кружно обоени румено. Речиси како старомодна кукла од деветнаесеттиот век. Само што нејзините очи со долги трепки беа затворени, но подоцна тој ќе го реши тој проблем, исто како што го реши со претходните две кукли. Ова дефинитивно беше негово најдобро дело досега и тој се гордееше со себе. Ги избриша рацете со валканата стара крпа и седна на стариот дрвен стол. Почнаа да му надоаѓаат сеќавања од минатото, како секавици во сивото зимско небо. Ги затвори очите и почна да размислува за сосема новиот живот што го креираше во овој мал задушлив подрум.

Сосема нов свет и значење за него. Тој, со своите педесетина години, беше осамен. Неговата мајка, вредна жена, бог нека ја благослови нејзината душа, почина пред две години и му остави една мала гарсониера во старата зграда, наречена железничка зграда бидејќи некогаш ѝ припаѓала на Железницата, а исто така, му остави и многу осаменост и празнина. Тој не го познаваше својот татко. Според приказните на неговата мајка, тој бил пијаница и ја напуштил за некоја млада руска или молдавска курва во Италија. Никогаш немаше фамилија и никогаш не се грижеше за некоја фамилија. Тој само го молеше бог, некоја полово пренослива болест да го убие неговиот татко и да умре во болка поголема од онаа што им ја нанесе нему и на неговата мајка. Тој работеше во мртовечницата на Градската болница и ја сакаше својата мрачна работа. Никој не можеше да се пожали за неговата работа. Таму сите се молчаливи и не им е грижа. Другите, оние живите, работниците и докторите, мислеа дека е малку необичен и чуден, но тој беше мирен и добар работник, доверлив. Па, добро, што друго може да се очекува од човек што работи во мртовечница? Неговата мајка му беше целиот свет и тој се грижеше за неа додека беше болна. По нејзината смрт, тој беше изгубен речиси година и половина и тогаш ја забележа неговата прва напуштена кукла на улицата близу неговата зграда. И во тој момент сфати која е неговата мисија во светот. Зачувување на убавината од уличната кал и валканости.

Од пустошење и уништување. Од сите несовесни луѓе што ги познаваше и кои имаа намера да ги повредат. Да биде подготвен и да го почека точното време, па да му покаже на овој град и на остатокот од светот што тој има направено, што зачувал за иднината. Сѐ уште со затворени очи, тој ја тресеше својата глава, смешкајќи се подбивно. Нему не му требаше никаква награда, иако знаеше дека многумина, таканаречени уметници, ќе бидат љубоморни на неговата работа. Само насмевка на лицата на обичните луѓе, можеби изложба во градскиот музеј, или пак во некоја галерија. Можеби прием во Градската сала организирана од скопскиот градоначалник. Можеби… Но сега не е време за размислување и мечтаење за награди, за изложби и трошење на скапоценото време. Тој тукушто ја започна својата мисија и тоа ќе му биде задача за следната година, можеби и повеќе. Прво требаше да се заврши оваа задача.

До перфекција, како што само тој знаеше и чувствуваше. Исто така, требаше да најде уште изгубени и напуштени кукли во својот град и да ги донесе тука, на ова место, да ги подготви и да им даде вечност и слава. Ги отвори очите и скокна од столот. Часовникот на раката му покажуваше дека е време повторно да тргне во потрага по кукли. Беше единаесет часот и ноќта во градот беше нешто што му се допаѓаше. Речиси како темнината во ходниците, кои ја одвојуваа мртовечницата од остатокот од болницата. Улиците околу железничката станица од оваа страна беа тивки и потонати во темнина, слично како ходниците во болницата. Работеа само неколку улични светилки, но тие беа толку далеку што нѐ успеваа да го вознемират ова место со мрежата на светлината, што некои луѓе ја сметаа за неопходна и сигурносна.

Почетокот на вечерта исто така беше негов омилен дел од денот. Нешто помеѓу денот и ноќта, бидејќи можеше да гледа многу добро, а сепак ако посака може да стане невидлив за другите луѓе. Секако, само ако посака. Тој ја покри куклата со бел чаршаф и ја грабна црната кеса за отпадоци. Пред да ја затвори вратата од подрумот, погледна уште еднаш и целото негово тело почна да трепери со гордост и радост. Ги исклучи светлата и ја затвори вратата со голем катанец. Тогаш провери дали има некој друг во остатокот од подрумот. Се насмевна. Никој немаше храброст да го посети ова место во текот на ноќта, заради страшните дрвени скали и оскудното осветлување. Тој го реши проблемот со светилките многу одамна. Сега никој не може да ги поправи, а и никој не сака да го направи тоа. Беше тоа бескрајна низа на поплаки и непродуктивност. Тој ги мразеше своите соседи. Мрзливи и љубопитни луѓе.

Особено онаа дебела грда жена од првиот кат со мустаќи и пеги како маж. Таа секогаш си го ставаше носот таму каде што не му е место. Сега почна да зборува за некаков чуден мирис во подрумот и некако поинаку го гледаше кога се разминуваше со неа на скалите. Треба да го реши проблемот со мирисот и да ја затвори нејзината голема, валкана и опасна уста. Се качуваше многу внимателно, обидувајќи се да не предизвика никаква бучава. Во последните неколку дена, близу меѓународната автобуска станица, забележа една кукла, осамена и напуштена. Тој се надеваше дека таа е сѐ уште таму и дека го чека него. Вечерва ќе го провери тоа. Таа беше толку убава, и покрај тоа што беше валкана и изгледаше непријатно. Тој го знаеше тоа, бидејќи беше експерт. Тој беше мајстор на занаетот. Тој беше колекционер на кукли.

* Дневник, четврток, 22 ноември

Четиринаесетгодишно девојче пријавено како исчезнато

Младата М.С. е пријавена како исчезната откако веќе два дена не е вратена дома во скопското предградие Острово, близу градската железничка и меѓународната автобуска станица. Нејзиното исчезнување го пријави нејзината баба, во чија куќа девојчето живеело. За полицијата и весникот таа изјави дека внука ѝ понекогаш имала обичај да ја помине ноќта надвор од дома, но секогаш ја известувала за тоа. Портпаролката на полицијата Ирена Стојановска изјави дека истрагата е во тек и дека полицијата нема информации за тоа дали исчезнувањето на ова девојче е поврзано со исчезнувањето на три други девојчиња, тинејџерки, во претходните шест месеци. Портпаролот додаде дека не може да даде повеќе информации, бидејќи истрагата е во тек, но полицијата работи напорно за да ги најде исчезнатите девојчиња.

* Дневник, понеделник, 26 ноември

Пожар во железничката зграда. Петмина мртви

Во саботата, рано наутро, изби пожар во зградата близу железничката станица. Пожарот започнал во подрумот и се проширил на првиот кат, но со брза интервенција на градската противпожарна единица, пожарот е локализиран. За жал, пожарот и чадот убија петмина луѓе, чии оштетени остатоци се пронајдени во подрумот. Полицијата и пожарните инспектори ги истражуваат причините за пожарот и идентитетот на жртвите. Неофицијално, нашиот весник дознава дека една од жртвите е постара жена, а другите четири се млади девојчиња. Портпаролката на полицијата Ирена Стојановска изјави дека истрагата и идентификацијата на жртвите се во тек и дека не е во ред да се шпекулира за можни врски помеѓу овој настан и исчезнувањето на четирите тинејџерки сѐ додека не заврши истрагата. Пожарниот инспектор Зоран Петровски изјави дека причина за пожарот веројатно е старата инсталација во подрумот. Ова е една од неколкуте стари згради во таа област што не беше реновирана во изминатите неколку години. Градоначалникот на градот Скопје и градоначалникот на општината Аеродром понудија пари и храна како помош. Градоначалникот на општината Аеродром вети реновирање на зградата во брз период, финансирано од локалниот и буџетот на градот Скопје.

*
Го затвори, го свитка весникот и го стави во џебот од својата јакна. Таа будала и дебела жена уништи сѐ, прекрасна и скапоцена колекција. Тој толку многу инвестираше во својата работа. Страст, солзи и пот. Беше лут на неа и таа ја заслужи таа ужасна смрт. Зошто мораше секаде да го бутка нејзиниот нос? Зошто дојде онаа ноќ и го виде со неговата нова кукла. Почна да вреска и да вика, па беше присилен да ја замолчи. За среќа, никој не ја слушна. Треба да биде претпазлив во наредните неколку дена. Автобусот дојде. Тој влезе внатре, седна на крајот од автобусот и почна вкочането да гледа низ прозорецот. Се појави насмевка на неговото лице. Под еден од засводените влезови на железничката станица тој виде кукла. Напуштена и смрзната, кревка и прекрасна. Тој веднаш знаеше дека таа го чека него да ја открие и да ја спаси. Полека ја подигна раката и ѝ мавна. Автобусот се движеше нанапред и тој си вети дека таа ќе биде спасена, а тој ќе обнови својата колекција и ќе ја направи уште пославна и повеличествена. Колекционер на кукли, тоа беше тој, и имаше своја мисија на овој свет, без разлика што и да се случи.