Пожарот во ноќниот клуб „5-7“, во Сен Лоран-ду-Пон, Франција, што се случи на 1 ноември 1970 година, во департманот Изер во Франција, и кој однесе 146 животи, доведе до промена во безбедносните стандарди за сите локали што се отворени за јавноста. Слично како и за пожарот во Кочани (кој сега се наоѓа на насловните страници на светскиот печат и има многубројни реакции), сосема истото се случи и за пожарот во ноќниот клуб „5-7“, во Сен Лоран-ду-Пон, кој беше синоним за перипетијата за безбедносните стандарди за сите локали, ноќни клубови, дискотеки и сето она што е отворено за користење од страна на граѓаните и јавноста
Пожарот во ноќниот клуб „5-7“, во Сен Лоран-ду-Пон, пресвртница во Франција за безбедносните стандарди за сите локали што се отворени за јавноста
Причината за пожарот во ноќниот клуб „5-7“ не е позната, постојат повеќе теории, но најверојатно станува збор за несреќен случај. Пожарот брзо се шири поради присуството на многу запаливи декорации. Излезите за итни случаи беа блокирани за да се спречи влегување без влезница во клубот, со што се спречија гостите да се евакуираат од просториите по избувнувањето на пожарот. Жртвите биле на возраст од 14 до 25 години и тие починале од задушување или живи изгореле. Само неколку преживеани успеале да се извлечат во првите секунди од пожарот.
Пожарот се проширил за неколку минути на декорот и мебелот на ноќниот клуб, изработени од експандиран полистирен и компримирана хартија. Полиуретанот испушта задушувачки гас и паѓа во капки врз гостите, предизвикувајќи нивната облека од синтетички влакна да се запали. Многу е веројатно дека повеќето од жртвите починале од задушување пред пожарот да стигне до нив. Само еден од трите противпожарни апарати бил користен, од млад човек што се качил на катот и се нашол таму заробен. Додека има уште време за бегство, некои луѓе се враќаат во соблекувалната да ги соберат своите работи и се наоѓаат таму заробени.
Во подоцнежната истрага се покажа дека управителите на локалот лажеле на многу точки од одобрението за градба и биле забележани 68 прекршувања на безбедносните правила. Властите одговорни за обезбедување усогласеност со овие стандарди и оние што биле вклучени во градилиштето беа осудени на кратки условни затворски казни. Случајот има реперкусии врз примената на безбедносните стандарди за претпријатијата отворени за јавноста во Франција.
Промена на безбедносните и сигурносните стандарди
и воведување систем!
Рака на срце, стандардите за безбедност од пожар не се променија веднаш по настанот, туку по пожарот во колеџот „Пајлерон“, две и пол години подоцна, на 6 февруари 1973. Законодавството за пластика стапи во сила во 1977 година. Сепак, построгото спроведување на стандардите стапи во сила во 1970 година, од кои повеќето датираат од 1962 година.
По судењата, околу сто дискотеки беа затворени низ цела Франција. Многу установи отворени за јавноста беа прегледани од жандармеријата и полицијата во следните денови. Неколку локации, вклучително и центрите за летни кампови, ги менуваат своите излези за итни случаи за да се отворат нанадвор и додаваат планови за евакуација на влезовите на зградите.
Секој локал треба да добие дозвола од противпожарните и безбедносните служби за прием на лица, со точна бројка колку лица можат да примат, се разбира со почитување на противпожарните и безбедносните мерки.
Внатрешни и меѓународни политички реакции за пожарот во ноќниот клуб во Франција
Слично како и за пожарот во Кочани, кој се наоѓа на насловните страници на светскиот печат и има многубројни политички реакции, истото се случи и за пожарот во ноќниот клуб „5-7“, во Сен Лоран-ду-Пон
Жозеф Фонтан, министер за труд, вработување и население, роден во регионот, претседаваше со процесот на отстранување на телата за време на кој им оддаде почит од претседателот на француската република, Жорж Помпиду. Министерот за внатрешни работи Рејмонд Марселин вели дека не верува дека градоначалникот можел да не знае дека ноќниот клуб, еден од највисоките даночни претпријатија во градот, бил отворен.
Ватикан испрати официјална телеграма од папата Павле Шести: „Светиот Отец со тага дознавајќи ја ужасната трагедија од пожарот во Гренобл, му го поклонува на Бога вечното спасение на младите жртви…“ Во исто време, кралицата на Обединетото Кралство, Елизабета Втора, ја изрази својата поддршка за Франција, додека претседателот на Соединетите Американски Држави му го испрати на Ричард, Светото Писмо.
Во 1971 година, Комитетот за вистина и правда во Гренобл, поддржан од филозофот Мишел Фуко, беше создаден за да ги осуди административните пропусти. Фуко го користи овој настан како основа за неговото размислување за народната правда. Близок до Каузата на народот, тој присуствуваше на состанокот на комитетот на крајот на ноември 1972 година, кој собра повеќе од 1.500 луѓе за да ги осудат одговорностите на администрацијата во пожарот. Во својот говор тој заклучи: „Што се однесува до управата, во сето ова, што прави? Таа има само една работа и добро ја прави: ги затвора очите и дозволува тоа да се случи. Таа дозволува да ги изгради, отвори и запали […]; Таа дозволува тоа да се случи секаде и секогаш кога некој сака да оствари профит“.
Сите обвинети се прогласени за виновни за убиство од небрежност и ненамерна повреда на 146 лица. Сите обвинети беа осудени на условни затворски казни. Граѓанските странки беа обесштетени во износ од 5.670.000 франци во тоа време (сума што одговара на приближно пет милиони евра во 2020-тите) или 38.835 франци по жртва. Осигурителните компании ги покриваа и трошоците за погреб. Сите казни биле потврдени од Касациониот суд во 1974 година.
Споменик
Родителите на жртвите изразија желба да изградат споменик на местото на салата за танц уште во 1973 година, но ништо не се реализираше до 1975 година. Земјиштето им припаѓаше на Жилбер Бас и на родителите на неговите двајца соработници што загинаа во пожарот, што ја спречи изградбата додека претседателот на француската република, Жорж Помпиду, не се зазеде лично.
Во мај 1976 година, урнатините на салата за играње, која дотогаш беше едноставно заѕидана, беа урнати. Во јуни 1976 година беше одбиено барањето за ослободување од ДДВ за споменик. Придонесува здружението на семејствата на жртвите од 30.000 франци за финансирање на стелата, која не е целосно покриена од градското собрание. На свеченото отворање на споменикот отсуствуваше градоначалникот, а речиси ниту еден селанец не отиде таму. Другите субвенции доаѓаат од регионот Рона-Алпи, од општините со најголем број жртви и од општите совети на Савоа и Исер.
Споменик во чест на жртвите беше поставен на 13 јуни 1976 година, на местото на танцувачката сала. Стелата ги носи имињата, со златни букви, на 146-те идентификувани мртви; прво жртвите што дојдоа да танцуваат, потоа, долу десно, музичарите на групата и на крајот двајцата менаџери. Зад спомен-обележјето останува еден од турникетите, на кој виси плоча на која пишува: „Поставени во влезниот хол, овие турникети направени од несвесни и гладни за пари луѓе предизвикаа смрт на 144 деца живи изгорени на 1.11.1970 година“. Малку понатаму, мала стела го означува местото каде што е пронајдена најмногу човечка пепел. Редок и критикуван факт е место за жалост и сеќавање да вклучува намерно обвинување и конкретен остаток од катастрофата наместо да бара смирување.
Тони Гламчевски, наш постојан соработник од Стразбур, Франција
