Дури и во период кога во глобални рамки се стравува дека хуманистиката, а во нејзините рамки и филологијата, запаѓа во криза поради намалениот интерес за студирање, ни се случува зголемување на интересот за македонистиката на повеќе странски високообразовни институции, вели директорката на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура, Весна Мојсова-Чепишевска
ОТВОРЕНА МАКЕДОНИСТИЧКА КАТЕДРА ВО ТУРЦИЈА
Македонистичка катедра и лекторат по македонски јазик се отворени на престижниот Анкарски универзитет во Турција. Според Весна Мојсова-Чепишевска, директорка на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура при УКИМ, ова е конкретна потврда дека залагањата за интензивирање и унапредување на соработката со странските високообразовни и научни институции веќе даваат забележливи резултати во развивањето на македонистичките студии во странство, сега и со отворање нови странски македонистички центри.
– Со новоотворената Катедра за македонски јазик и Лекторатот по македонски јазик на Анкарскиот универзитет започнува нова успешна приказна за афирмацијата на македонскиот јазик, литература и култура во светот, на странските високообразовни и научни институции, приказна што е од исклучително големо значење и за нацијата и државата – велат од МСМЈЛК.
Мојсова-Чепишевска нагласува дека со ова македонистиката добива поголема важност, односно статус преку кој дополнително се гарантира нејзиното развивање на анкарскиот Факултетот за јазици, историја и географија.
– Дури и во период кога во глобални рамки се стравува дека хуманистиката, а во нејзините рамки и филологијата, запаѓа во криза поради намалениот интерес за студирање, ни се случува зголемување на интересот за македонистиката на повеќе странски високообразовни институции, но и воопшто во странските културни средини, дотолку што е јасна потребата од воведување македонистички студии и на универзитети на кои претходно македонистиката не била присутна со одделен дел од студиските програми. Особено онаму каде што веќе и има поголем број заинтересирани за изучување на македонскиот јазик, како што е во конкретниов случај, во Анкара – вели Мојсова-Чепишевска.
Раководителката на Катедрата за македонски јазик, Мелахат Парс, нагласи дека на Анкарскиот универзитет може да се очекува голем интерес за македонистиката во времето што е пред нас. Таа потенцира дека со ова Анкарскиот универзитет ќе стане препознатлив странски македонистички центар, од кој ќе произлегуваат кадри што ќе бидат едни од водечките афирматори на македонистиката во светот во времето што е пред нас.
Втор лекторат во Турција, по оној во Истанбул од 1985-та
Ова ќе биде втор лекторат во Турција, по оној во Истанбул, кој е отворен уште во 1985 година и кој минатата година го прослави својот убав јубилеј – 35 години од почетокот на изучувањето на македонскиот јазик, литература и култура. Тој е еден од највлијателните лекторати, со над 100 студенти што го изучуваат македонскиот јазик (континуирано веќе неколку години).
– Непобитен е фактот дека сме споделувале, заеднички сме осознавале историски лекции низ вековите, иако под влијание на општествените и политички бранувања, неретко и на различни позиции – рече во едно интервју Мојсова-Чепишевска.
Според неа, јазикот е најсилно оружје на секоја нација и колку повеќе познавачи на тој наш јазик имаме, толку можеме да се потпреме на нив како идни поддржувачи и репрезенти на македонскиот јазик, литература и култура. Колку добри познавачи на тој наш јазик имаме, толку можеме да очекуваме и преводи на македонската литература на нивните јазици.
Најмногу слушатели по македонски јазик во Истанбул, Риека и Будимпешта
Освен во Истанбул, Македонија има лекторати во Краков и Сосновјец во Полска, во Букурешт – Романија, Москва – Русија, Будимпешта – Унгарија, Париз – Франција и во Риека – Хрватска… Најмногу слушатели по македонски јазик има на универзитетите во Истанбул, Риека и Будимпешта. За разлика од Загреб (кој заедно со лекторатите во Париз, Будимпешта, Москва и Љубљана е најстар), Лекторатот во Риека е најмладиот лекторат. Но македонистиката во Риека има долга и богата традиција. Македонистичките предмети на Универзитетот во Риека се предаваат од почетокот на осумдесеттите години на 20 век.
Во Лекторатот во Москва, пак, при големиот универзитет „Ломоносов“, наставата по македонски јазик како главен предмет се изведува од академската 1975/1976, благодарение на академик Рина Усикова. Овој центар минатата година го прослави својот јубилеј – 45 години од изучувањето на македонскиот јазик, литература и култура на Филолошкиот факултет на Московскиот државен универзитет „М.В. Ломоносов“. Катедрата по македонски студии во Париз при познатиот ИНАЛКО, кој е еден од најстарите, за некоја година ќе го прослави својот јубилеј – 50 години, каде што македонскиот јазик се изучува како главен предмет под раководство на Фроса Пејоска-Бушеро, која е истовремено и директорка на Школата за докторски студии при овој Универзитет, каде што од академска 2022-2021 година работи и нашиот лектор Ѓоко Здравески.
Во почетна фаза е и идејата за лекторат по македонски јазик, литература и култура на Универзитетот за странски студии во Пекинг, Народна Република Кина.
