За разлика од плаќањето со кредитни картички како што се „виза“ или „мастеркард“, корисниците што би ја користеле дигиталната валута би имале директни побарувања кон Централната банка на ЕУ (еврозоната), а нивните средства би биле функционално и безбедносно слични на готовината. Тоа би им овозможило на граѓаните да плаќаат директно, и онлајн и на физички продажни места
Подготовки на Европа за дигитална валута, примена за неколку години
Подготовките за воведување на дигиталното евро продолжуваат со несмалено темпо, а првите луѓе во Европската централна банка со позитивни вести најавуваат примена за неколку години.
Имено, според претставник на Европската централна банка, надежите се дека до почетокот на следната година ќе бидат донесени сите релевантни одлуки потребни за започнување на издавањето на дигиталното евро.
– Потоа, ќе бидат потребни уште две-три години за оваа валута да заживее и да стане достапна за корисниците – изјави членот на Управниот одбор на ЕЦБ, Пјеро Чиполоне.
ЕЦБ со години работи на воведување дигитална верзија на еврото, но напредокот е многу побавен од очекуваното, главно затоа што сè уште не постои законска рамка што би ѝ овозможила на ЕЦБ да преземе поконкретни чекори кон реализација на тој проект.
– Се надевам дека сè ќе биде завршено до почетокот на следната година, и тоа многу рано… Потребно е да се донесе законска рамка, а потоа две-три години ќе бидат доволни за лансирање на дигиталното евро – рече Чиполоне на конференција, одговарајќи на прашање за временската рамка за усвојување на потребните прописи.
За разлика од плаќањето со кредитни картички како што се „виза“ или „мастеркард“, корисниците што би ја користеле дигиталната валута би имале директни побарувања кон Централната банка на ЕУ (еврозоната), а нивните средства би биле функционално и во однос на безбедноста слични на готовината. Тоа би им овозможило на граѓаните да плаќаат директно, и онлајн и на физички продажни места.
ЕЦБ веќе сподели дека Европејците сè повеќе се потпираат на дигиталните методи на плаќање. Затоа ЕУ презема мерки за да се осигури дека преминот на луѓето кон безготовинско плаќање е што е можно побезбеден, непречен и поефикасен. Но додека плаќањето преку картичка или дури и преку паметен телефон може да стане почесто, нова форма на целосно безготовинско плаќање е во пораст: дигитална валута.
– Дигиталната валута е вид валута што постои првенствено дигитално, а не како физичка готовина, како што е криптовалутата. Приближно 50 централни банки низ целиот свет експериментираат или спроведуваат истражувања за дигитални валути. Некои од банките што ја истражуваат ЦБДЦ (дигитална валута на централната банка) ги вклучуваат Риксбанк на Шведска (со е-круна) и Централната банка на Бахамите (со песочен долар). Во моментов, Кина е предводник во однос на националната дигитална валута – дигиталниот јуан (e-CNY) веќе се тестира во некои кинески градови и е речиси подготвен да се воведе низ целата земја – пишуваат европските медиуми.
ЕУ сериозно ја разгледа идејата за создавање дигитална валута – дигиталното евро – за еврозоната.
Но што точно е дигиталното евро и како функционира?
Планот е дигиталното евро да стане ЦБДЦ на еврозоната. Треба да функционира како криптовалути или виртуелни валути, но со некои уникатни ограничувања. Во суштина, дигиталното евро е виртуелна валута што ќе има правна вредност гарантирана од Европската централна банка. Истата таа ќе може да се користи заедно со банкнотите за вршење плаќања во 19-те земји во еврозоната, ќе обезбеди брз, безбеден и иновативен метод на плаќање и може да се користи и од бизниси и од приватни граѓани.
За да објасниме како би функционирало дигиталното евро, да ги разгледаме најсличните видови постојни валути: криптовалути и други виртуелни валути. Банката на Италија ги дефинира овие како „дигитални претстави на вредност што се создаваат, користат и складираат во електронска форма“. Со други зборови, криптовалутите: се креирани на интернет, не се предмет на издавање, гаранција или контрола од централните банки или јавните власти – тие се издаваат од приватни лица, овозможуваат трансакции од типот peer-to-peer – парите се разменуваат веднаш преку специјални апликации или дигитални платформи што не бараат нужно посредништво од банка.
Криптовалутите немаат врска со вообичаени валути за законско плаќање како што се еврото (ЕУР) или доларот (УСД), и се многу нестабилни по вредност.
Постојат многу познати криптовалути, како што е биткоинот, кој како и другите криптовалути бара криптопаричник за да се складираат и трошат овие виртуелни валути. Овие паричници ви овозможуваат да правите безбедни и проследливи трансакции, кои се евидентираат со помош на сложен технолошки синџир познат како блокчејн.
За што можете да користите криптовалута? Криптовалутите најчесто се користат за инвестициски цели. Сепак, многу од овие паричници може да се користат и за вршење плаќања во онлајн продавници, па дури и во физички продавници каде што се прифаќаат како метод на плаќање. Е.Р.
И Македонија ги следи светските трендови: НБРМ сериозно размислува за дигитална валута
Хартиениот денар, многу скоро – во споменар
Додека светските централни банки сè поинтензивно ги тестираат своите дигитални валути, прашањето дали и Македонија ќе добие дигитален денар одамна се поставува низ медиумите. Од НБРМ неколкупати имаат потврдено дека ги следат глобалните трендови во сферата на дигиталните валути издадени од централните банки (ЦБДЦ), а последните сигнали упатуваат на тоа дека институцијата сериозно размислува за првите чекори кон можна дигитална трансформација на паричниот систем.
Иако конкретна одлука за воведување дигитален денар сè уште не е донесена, познавачите брифираат дека работата на процена на потенцијалните ефекти е во тек.image.png
Потенцијалниот дигитален денар би бил различен од криптовалутите како биткоин – тој би бил централизирана валута под контрола на државната институција, со цел зголемување на безбедноста, транспарентноста и ефикасноста во платежниот систем.
Иако сè уште сме далеку од финална одлука, факт е дека темата веќе влезе во стратегиските документи на НБРМ. Прашањето не е веќе дали ќе има дигитална верзија на денарот, туку кога и како ќе се имплементира.
Најчесто поставувани прашања за дигиталното евро како валута
Дали дигиталното евро е криптовалута?
Експертите образложуваат дека дигиталното евро не е криптовалута. Но, како и криптовалутите, дигиталното евро е виртуелен имот. За разлика од криптовалутите, кои немаат ентитет што ги создава и дистрибуира, дигиталното евро ќе го издава Европската централна банка (ЕЦБ).
Сепак, во начинот на кој функционира, дигиталното евро ќе биде слично на криптовалутите како биткоинот по тоа што: ќе биде управувано и регулирано со помош на блокчејн-технологија.
За да го користите, ќе треба да креирате дигитален паричник, но нема да мора да отворите банкарска сметка. Всушност, парите можат да се депонираат директно во Европската централна банка. На овој начин, можете да извршувате трансакции од човек до човек без потреба комерцијална банка да дејствува како посредник.
Дали дигиталното евро ќе го замени физичкото евро?
Дигиталното евро нема да го замени физичкото евро. Тоа едноставно ќе работи заедно со него за да ги направи плаќањата уште полесни и побезбедни.
Која е разликата помеѓу плаќањата извршени со дигиталното евро и електронските плаќања?
Најголемата разлика е во тоа што дигиталното евро е вистинска дигитална готовина. Поради оваа причина, неговата употреба нема да биде поврзана со ниедна посредничка банкарска институција. За разлика од електронските плаќања, кои вообичаено се поврзани со употреба на платежни картички или со посредство на повеќе банки, нема да ви треба банкарска сметка за да го користите дигиталното евро. Кога управувате со вашите пари, вршите плаќања или примате поврат на средства, ќе мора да користите дигитален паричник, сличен на оној што се користи со криптовалутите.
Предностите на поседувањето дигитално евро, или главната цел на оваа нова дигитална валута, се да се обезбеди модерна алатка за плаќање за сите граѓани и бизниси во еврозоната. Откако ќе биде одобрено, дигиталното евро ќе овозможи едноставни и непосредни плаќања и парични трансакции што се целосно дигитални.
Предностите вклучуваат поедноставување на процесите – купувањата и паричните трансакции ќе станат поедноставни и понепосредни со дигитализацијата на плаќањата. Исто така ќе се намалат трошоците поврзани со системите за плаќање, но и трошоци поврзан со монетарните и платните системи.
За дел од експертите, дигиталните валути може да бидат брза мерка за помош на своите граѓани во време на потреба. Исто така се споменуваат како метод за спречување на перењето пари – регистрацијата на трансакции драстично би ги намалила перењето пари и даночната евазија.
Финансиска инклузија – дозволувањето на луѓето без банкарска сметка да го користат дигиталното евро ќе им даде можност на сите да вршат едноставни и безбедни дигитални плаќања.
Кои ризици се поврзани со дигиталното евро?
Се разбира дека постојат и некои потенцијални ризици поврзани со дигиталното евро. Поточно, постојат голем број прашања што сè уште треба да се разјаснат:
Приватност – дигиталното евро би го дополнило физичкиот готовински систем, кој по природа е анонимен метод на плаќање. Следењето на плаќањата со дигиталното евро би помогнало со регулативите за спречување на перењето пари, но би можело да постави ограничувања на приватноста на граѓаните.
Улогата на банките – депозитите во кредитните институции би можеле да се намалат, што би можело да значи дека банките ќе имаат помала веројатност да нудат кредити. Покрај тоа, со зголемената употреба на дигиталното евро, кредитните институции и другите посредници вклучени во платните системи би можеле да бидат принудени барем делумно да ги ревидираат своите деловни модели.
