Сериозни се последиците по возилото доколку подолго време не го користите. Едноставно, разни подвижни и неподвижни компоненти страдаат од корозија, кородираат дисковите на сопирачките, страдаат пумпата за вода и климата, амортизерите исто така не поднесуваат долго неработење, горивото и маслото ги губат својствата… Се разбира, ако автомобилот не се вози еден месец или два, генерално нема да има сериозни последици, освен ако акумулаторот веќе не почнал да покажува знаци на слабост. Во случај некористењето да биде подолго, потребно е да преземеме различни мерки за да спречиме проблеми следниот пат кога ќе седнеме зад воланот
Од проектот на „Нова Македонија“ за безбедност во сообраќајот на патиштата
Одржувањето автомобил што не се вози неколку месеци е сериозен проблем, без разлика колку парадоксално може да звучи. За ова прашање можеме да направиме директна споредба помеѓу нас и нашите „миленици“ на четири тркала. Факт е дека секој има потреба од добар одмор. Но по три недели поминати во кревет, нема да имате сила ни да трчате – вашите мускули ќе ја изгубат речиси целата сила. Кај живите суштества, секој мускул што не се користи почнува да атрофира, меѓу другите негативни ефекти. Возилата немаат мускулатура, но имаат различни течности и подвижни елементи чии карактеристики можат да бидат засегнати од долгите периоди на одмор.
Долгото неработење има низа негативни последици
Големи се последиците по возилото доколку подолго време не го користите. Едноставно, разни подвижни и неподвижни компоненти страдаат од корозија и лепење, кородираат дисковите на сопирачките, страдаат пумпата за вода и климата, амортизерите исто така не сакаат долго неработење, горивото и маслото ги губат својствата…
Се разбира, ако автомобилот не се вози еден месец или два, генерално нема да има сериозни последици, освен ако акумулаторот веќе не почнал да покажува знаци на слабост. Во случај некористењето да биде подолго, потребно е да преземеме различни мерки за да спречиме проблеми следниот пат кога ќе седнеме зад воланот.
Најдете некој кому му верувате
Нашиот прв совет е да пронајдете личност на која ѝ верувате и да ѝ ги дадете клучевите од автомобилот. Да, свесни сме колку е тешко и дека многу родители не им веруваат ни на сопствените деца кога се работи за возило од неколку десетици илјади евра.
Но за доброто на возилото, но и за доброто на вашиот паричник, потребно е да го оставите автомобилот кај некој што барем малку ќе го вози, за да се спречат посериозни последици.
Измијте ја колата
Можеби изгледа необично, но првиот чекор при неколкумесечно напуштање на возилото треба да биде чистењето, без разлика на тоа што во зимските месеци не било користено и нема залепено сол. Со миењето ќе се отстранат нечистотиите од бојата (сок од дрвја, птичји измет, смог, кал, инсекти итн.), кои по долго стоење ќе биде неспоредливо потешко, ако не и невозможно да се отстранат без полирање, а и според експертите, долгото оставање на возилото со флеки предизвикува штетни ефекти по бојата на самото возило.
Церада
До пред две-три децении церадата беше задолжителна за поодговорните сопственици на автомобили, но во меѓувреме беше заклучено дека тие прават повеќе штети отколку корист. Имено, под церадата, која не дозволува сончева светлина, дожд, снег и мраз, но и испарувања, се собира влага, побрзо доаѓа до кондензација, а следствено на тоа доаѓа до забрзана корозија и разни проблеми со електронските компоненти.
Значи, во лето церадата е многу покорисна при посилни врнежи од дожд, но по завршувањето на дождот, таа треба да се тргне, бидејќи не нуди никаква заштита од кражби, а праксата покажува дека дури возилото им е попримамливо на крадците. Може да заштити од град до одреден степен, во зависност од големината на ледените топчиња и дебелината на церадата.
За среќа, постојат церади од посовремени материјали што „дишат“, односно овозможуваат испарување на влагата. Нивната цена не е ниска и не е лесно да се најде квалитетна и оригинална.
Експертите велат дека старите церади често се направени од таков материјал што ја гребат бојата, а уште поновите ќе ја оштетат ако не сте ја измиле колата пред да ја покриете.
Гаражите се решение
Едно од најдобрите решенија за возилата секако се гаражите, меѓутоа пренаселеноста едноставно ја иззема таа опција за граѓаните. Во последно време возачите имаат опција и да купат гаражно место, меѓутоа цената е енормно висока, па сите се одлучуваат да ги паркираат возилата надвор.
Сепак и гаражата има негативни ефекти, особено ако редовно не се проветрува, бидејќи корозијата се случува и тука како последица на влага.
Сепак, овој начин на чување на возилото е подобра опција отколку церадите.
Гуми
Ако го оставите автомобилот една година без возење, задолжително извадете ги тркалата и ставете го на дрвени блокови. Во спротивно, гумите ќе се деформираат. Кога станува збор за пократки периоди, доволно е да го движите малку напред или назад на секои два-три месеци во гаражата или на паркингот.
Исто така, пред подолго запирање, добро е гумите да се „напумпаат“ на поголем притисок, за да бидат поотпорни на деформации и по неколку месеци сосема нормално мало губење на притисокот, сепак да одржуваат соодветен воздушен притисок.
Постојат тврдења дека деформациите на гумите се поинтензивни во зима, особено кај гумите со низок профил наменети за помоќни возила.
Променете го маслото, наполнете го резервоарот и „зачувајте“ гориво
Моторното масло со текот на времето ги менува своите својства, па затоа е корисно да го замените ако знаете дека автомобилот ќе биде во мирување во следните неколку месеци.
Полниот резервоар спречува појава на кондензација на неговите ѕидови, а со тоа и појава на вода во горивото. Добро е познато какви проблеми може да предизвика водата.
Имајте на ум дека горивото е расиплива стока, условно кажано, иако производителот веќе му додава разни адитиви. Затоа, побарајте некои од таканаречените стабилизатори на горивото, кои ќе му помогнат да ги задржи своите карактеристики подолго време. Бидејќи ретко се користат, не е лесно да се најдат, но се одлични за оваа намена.
Акумулатор
Доколку немате кој да го вози автомобилот одвреме-навреме, најдобро е да го извадите акумулаторот и да го ставите на суво и топло место.
Се препорачува да му го измерите напонот и да го дополните – тоа ќе ја намали можноста да претрпи сериозен и траен пад на капацитетот. Дури и кога е надвор од возилото, би било добро некој да го проверува секој втор или трет месец и исто така да го дополнува.
Не користете ја рачната сопирачка
Вообичаено се препорачува да се користи рачната од безбедносни причини, но не подолг временски период, бидејќи постои можност да се залепат елементите на сопирачката. Затоа, свртете ги предните тркала кон тротоарот ако го оставите автомобилот на јавен паркинг или поставете пречка под едно или под две тркала (голем камен, тула, парче дрво…) ако паркирате во дворот.
Опасност и од малите глодачи
Колку и да звучи наивно ова предупредување, и без оглед на тоа што веројатно никогаш не сте слушнале глушец или стаорец да оштети нечие возило, размислете за тој ризик. Во многу делови од светот, глодачите претставуваат сериозен ризик, не само за автомобилите туку и за куќите, а индиректно за човечкиот живот.
На пример, тие можат да глодаат низ електричните кабли и разни црева или да направат гнездо во моторниот простор или седиштата.
Особено се загрозени земјоделските домаќинства, каде што возилото е заклучено во темна гаража каде што може да навлезат штетници.
Доколку мислите дека постои ризик, поставете средства за борба против глодачи – механички стапици, лепак на подебел картон или табла, отров… Пред да ги поставите, проверете дали мачка, куче или дете можат да дојдат до нив.
Повремена работа во место
Краткорочната работа во место (на пр. 10 мин.) нема многу да им помогне ниту на моторот ниту на батеријата ниту на другите делови. Потребно е да се вози автомобилот најмалку половина час, за да циркулираат доволно сите течности, да „вежбаат“ разни компоненти и слично.
Во некои ситуации, на пример во зима, будењето од хибернација за пет минути не само што нема да биде од голема корист туку може да биде и контрапродуктивно.
Во случај автомобилот да заглави, работата во место е единствениот избор, но и тогаш треба да му се даде доволно време – барем да ја достигне работната температура.
Заменете ги антифризот и течноста за сопирачки
Антифризот има сериозна заштитна улога. Во зима, тој ги штити моторот и придружните компоненти од формирање мраз, додека неговата точка на вриење е повисока од онаа на чистата вода. Но ги штити и металните површини од корозија, како и од таложење бигор, не ги кородира црева, има средства против пенење…
Треба да се менува на секои две години. Ако автомобилот нема да се вози долго време, задолжително заменете го антифризот, без разлика дали сте го правеле тоа минатата година. Моторот и радијаторот ќе ви се заблагодарат.
Се препорачува да се менува течноста за сопирачките на секои две години. Имено, со текот на времето водата се впива и ги менува нејзините својства, па затоа е корисно да се замени доколку возилото оди на долг одмор.
Зачувување на моторот
Не мал број наши работат во странство и само еднаш годишно доаѓаат дома, па нивното возило дури тогаш има можност да ги „испружи нозете“. Некои се враќаат во татковината на секои две или три години, а во својата гаража имаат домашно милениче на четири тркала од кое не сакаат да се откажат од емотивни причини.
Затоа, се поставува прашањето дали во вакви случаи треба да се направи конзервација (конзервација) на моторот? И што воопшто значи тоа? Конзервирањето редовно го прават сопствениците на чамци и мотоцикли, па можете да ги прашате. Постапката донекаде варира во зависност од моторот.
Меѓутоа, освен ако не сте навистина вешт механичар, не обидувајте се. Побарајте некој што знае конзервирање. Кај постарите автомобили оваа постапка не е толку проблематична, а кај поновите, со разни сензори, катализатори и други чувствителни компоненти…
„Будењето“
Кога ќе одлучите да го стартувате автомобилот по подолг период на одмор, неопходно е да преземете одредени мерки за да не се оштетат различни компоненти или да се загрози вашата безбедност.
Прво, проверете го притисокот во гумите. Погледнете колку корозија има на дисковите на сопирачките – ова постепено ќе се опушти додека возите, но треба да внимавате на намалената функција на сопирачките. Проверете го нивото на моторното масло, течноста за сопирачките, антифризот, течноста за миење на шофершајбната. Променете го моторното масло. Проверете ја работата на рачната сопирачка.
Првото возење правете го многу бавно и нежно, за навреме да забележите можни промени во работата на моторот, менувачот, спојката и сопирачките, необични звуци, пребавно или брзо зголемување на температурата на антифризот…
Внимавајте на акумулаторот, дури и ако моторот стартувал без проблеми – проверете го напонот и дополнете го доколку е потребно. Одете на долго возење, без големи брзини и вртежи или нагли забрзувања. Дозволете му на автомобилот сам да работи.
Колку граѓаните користат гаражи?
Екипата на „Нова Македонија“ и за ова прашање направи мала анкета во која ги прашавме возачите дали ги чуваат возилата во гаражи или, пак, на надворешни паркинзи.
Од запрашаните 38 возачи, 20 одговорија дека немаат паркинг-простор и дека возилата ги паркираат на надворешни паркинзи, а тоа се вообичаено жители на општини каде што генерално постои голем проблем со паркинг-простор. Десет од запрашаните што живеат во такви општини одговорија дека паркираат во гаражи што се направени под зградата во која живеат, а осуммина од запрашаните ни одговорија дека си имаат гаражи во состав на куќите каде што живеат и сите тие беа жители на периферни општини.
