Фото: Пиксабеј

Земјата се врти толку брзо што светските мерачи на време размислуваат за нешто што никогаш порано не е направено: додавање негативна престапна секунда. Оваа година, 9 јули и 22 јули беа невообичаено кратки – за околу 1,3 и 1,4 милисекунди, соодветно. Сепак, се очекува 5 август да биде уште пократок, губејќи околу 1,5 милисекунда, според податоците од „Тајменддејт.ком“. Тоа го следи трендот што се забележува од 2020 година.
– Сега имаме малку пократки денови отколку што имавме во последните 50 години – изјави Дирк Пистер, раководител на Групата за дисеминација на времето во Германскиот национален метеоролошки институт.
Еден ден на Земјата трае околу 86.400 секунди или 24 часа – времето потребно за да се заврти планетата целосно околу својата оска. Но точното време потребно за да се заврши една целосна ротација зависи од многу фактори, вклучувајќи ги позициите на сонцето и месечината и гравитационото поле на Земјата. А на 5 август, Месечината ќе биде најоддалечена од екваторот, што го менува ефектот на нејзината гравитациска привлечност врз ротацијата на Земјата – во овој случај, забрзувајќи ја.
Во текот на изминатите неколку милијарди години, ротацијата на Земјата се забавува, што научниците веруваат дека во голема мера се должи на постепеното оддалечување на Месечината од нашата планета. Но од 2020 година, планетата се врти малку побрзо.
Зборуваме само за неколку милисекунди, што е сосема незабележливо за повеќето од нас. Но, за компјутерите, банкарските системи, големите телескопи и електричните мрежи низ целиот свет, кои се потпираат на неверојатно прецизна синхронизација за да работат, секоја милисекунда се брои. Овие мерења се синхронизираат со глобално референтно време наречено координирано универзално време. Ова време е базирано на над 400 атомски часовници низ целиот свет, кои го пресметуваат времето на скала од милијардити делови од секундата (наносекунди).
Патриша Тавела, директорка на Одделот за време во Меѓународното биро за тежини и мерки, претходно изјави за „Лајв саенс“ дека престапните секунди често предизвикуваат грешки и аномалии во компјутерските системи. Таа посочи на авијациската индустрија, која се потпира на исклучително прецизни мерења на времето за закажување летови низ целиот свет. Сепак, различни компјутерски мрежи во различни земји имаат свои методи за додавање дополнителни престапни секунди. Како резултат на тоа, во 2022 година, меѓународна група научници и владини агенции гласаа за укинување на престапната секунда до 2035 година.