Знаменитостите на Македонија
- Македонија како држава опфаќа мала територија, но се одликува со голема зачуваност на природните убавини. Македонскиот пејзаж опфаќа прекрасни реки и езера, а тука се и високите планински масиви со многубројни врвови, длабоки кањони, спелеолошки локалитети и водопади, како и уникатни комбинации на флора и фауна. Овие македонски природни убавини се бисер на европскиот природен мозаик
Охридско Езеро
Охридско Езеро се смета за најистакнатата и најзначајна природна убавина во Македонија, лоцирана на југозападот, на границата со Албанија, со надморска височина од 695 метри. Вкупната површина изнесува 358,2 километри квадратни, две третини се на територијата на Македонија, а една третина во Албанија. Длабочината достигнува до 289 метри, што го прави не само најдлабоко туку и најстаро езеро во Европа, со возраст од два до три милиони години. На запад езерото е закрилено со планината Јабланица (2.257 метри), а на исток со Галичица (2.288 метри). На неговиот брег се наоѓаат градот Охрид, Струга и низа помали населби.
Кањон Матка
Кањонот Матка се наоѓа на само 17 километри југозападно од Скопје, на реката Треска и зафаќа површина од околу 5.000 хектари. Се одликува со клисура пробојница, а оформен е со изградба на брана во 1938 година и создавање вештачко езеро. Матка претставува вистински микрорезерват на биолошка разновидност: над илјада вида растенија, од кои 20 отсто се ендемски или реликтни, 119 вида дневни и 140 вида ноќни пеперутки (77 балкански ендемити и 18 нови за науката), ретки пајаци и скорпии. Важноста на кањонот се огледа и во уникатните карстни форми, со 10 пештери и две пропасти до 35 метри, што е спелеолошка реткост на овие простори.
Пештера Врело
Пештерата Врело се смета за една од најдлабоките подводни пештери во Европа (досега истражена до 240 метри), а новите истражувања укажуваат на потенцијал дури до 330 метри. Внатре има две езера, формирани по изградбата на акумулацијата, и фасцинантен пештерски накит – огромен сталагмит во вид на шишарка (2.700-годишно таложење). Пештерата е комплетно уредена за туристички посети, има организиран пристап со чамец и маркирани пешачки патеки, а во неа живеат ретки видови лилјаци и други спелеолошки организми. Врело беше номинирано во изборот за седум светски природни чуда и се наоѓа на листата на глобалните туристички атракции.
Национален парк Шар Планина
Националниот парк Шар Планина се протега во северозападниот дел од државата, се граничи со Косово и Албанија и зафаќа површина од околу 1.600 квадратни километри. Прогласен е за најнов национален парк во Македонија (2021 година). Со највисокиот врв Титов Врв (2.747 м), Шар Планина е прочуена по долгите висорамнини (плата), многубројните врвови, планински езера (25 леднички езера – најпознато Боговињско, Црно Езеро, Караниколичко), водопади, густи букови и четинарски шуми, пасишта и уникатни флористички и фаунистички појави. Паркот е од алпски тип и е дом на 2.000 растителни видови и повеќе од 1.477 видови животни, вклучувајќи балкански рис, мечка, волк, дивокоза, како и ретки ендемски локални билки. Изворот на реката Вардар – Вруток, и дивите водопади Лешница и Беловишка Река се меѓу највпечатливите природни феномени.
Езеро Козјак
Езерото Козјак е најголемо вештачко езеро во Македонија (и дел од Европа), создадено во 2004 г. со изградба на брана на реката Треска. Во должина од 32 км, а со длабочина од 135 м, езерото е сместено меѓу планината Сува Гора и резерватот Јасен. Локацијата го прави популарно за викенд-туризам, на само 35 км од Скопје, со атрактивни панорами и чиста еколошка околина. Езерото е богато со рибни видови (поточна пастрмка, крап, клен, виножитна пастрмка, јагула), а околината располага со потенцијал за градба на елитни населби и хотели.
Пристапноста е висока преку патиштата од Македонски Брод или Скопје (регионален пат низ Јасен). На Козјак се организира изнајмување чамци, глисери, а во развој се рурален туризам и капацитети за одмор. Во лето, езерото е собиралиште за семејни пикници, спортски активности и рекреативен риболов, додека во пролет и есен се организираат фототури и истражувачки релаксации.
Колешински Водопад
Колешинскиот Водопад се наоѓа на северните падини на планината Беласица, покрај реката Баба, на 500 метри надморска височина. Со својата висина од 15 м, се вбројува меѓу највисоките и највпечатливи водопади во Македонија. Геоморфолошки, водопадот е тектонски и создаден е во гранит. Околината изобилува со густа листопадна шума, а горе на реката, на 100 метри, се наоѓаат уште неколку помали водопади.
Водопадот има добра пристапност од селото Колешино (19 км од Струмица) и е опремен со патека, информативни табли, прагови и мостови. Во почетокот на пролетта, посебно по дождовите и топењето на снегот, водопадот е највеличествен. Просечниот број на посетители се движи од 400 до 500 дневно, а за викенд до илјада, што го прави најфреквентен водопад во земјата. Колешинскиот Водопад е прогласен за споменик на природата. Недостигот од сместувачки капацитети во блиската околина е главна пречка за развој на долгорочен туризам, но автентичната природа ја прави дестинацијата исклучително фотогенична и омилена за викенд-прошетки и авантуристички тури. Д.Ст.
