Кога се зборува за изградбата на египетските пирамиди, многумина си замислуваат слаба исхрана и мачени робови со оскудни оброци. Сепак, современите археолошки истражувања целосно го побиваат тој мит. Всушност, работниците што ги граделе величествените гробници на фараоните јаделе балансирана и богата храна. Благодарение на ископувањата во Гиза, научниците откриле дека нивната исхрана била разновидна, богата, па дури и вклучувала месо во големи количества.
Пронајдени се и илјадници животински коски
За време на истражувањата источно од Големата Кеопсова пирамида, археолозите откриле цел работнички град – комплекс од живеалишта, касарни, магацини и производствена зона. Пронајдени се и пекарници со печки, каде што лебот се печел во огромни количества секој ден – за ова сведочат ѕидните слики во гробниците.
Пронајдени се и илјадници животински коски, што ја потврдува редовната консумација на месо. Неодамнешните истражувања за начинот на живот на градителите открија интересни детали за општествената хиерархија меѓу работниците. Археолошките наоди укажуваат на јасна поделба на групите работници според квалитетот на храната и условите за живот. Најпривилегирани биле надзорниците, кои живееле во посебни простории на север од населбата. Нивната исхрана вклучувала најценето месо во египетската кујна во тоа време – говедско месо, што го нагласувало нивниот висок општествен статус.
Повеќето работници, кои живееле во делот познат како „Галерија“, јаделе поскромно, претежно овчо и јарешко. Археолозите забележуваат дека оваа поделба во исхраната целосно одговара на општествената хиерархија прикажана на ѕидните слики во гробниците. Кравите биле прикажани многу почесто од овците и козите, што укажува дека се сметале за повредни. Целосното отсуство на претстави на свињи на фреските е особено интересно. Таа информација, заедно со големиот број свински коски пронајдени во источниот дел од населбата, укажува дека свинското месо имало многу низок статус во исхраната. Во тој дел живееле луѓе што не припаѓале на официјалниот состав на градителите и морале сами да се грижат за храната, честопати тргувајќи со поголеми групи работници.
Вреден увид во социјалната стратификација
Овие откритија даваат вреден увид во социјалната стратификација меѓу градителите на пирамидите, дури и во рамките на еден колектив постоела јасна поделба на статусот, изразена и преку исхраната. Познатиот египтолог Захи Хавас вели дека постои популарен мит дека работниците јаделе само лук, кромид и леб, но на местото на ископувањето биле пронајдени илјадници животински коски.
Основата на исхраната била лебот и житото. Египќаните одгледувале јачмен и пченица, од кои правеле леб. Лебот бил интегрален, честопати збогатен со овошје или мед. Технологијата на правење леб во Стар Египет била доста развиена – се користеле специјални глинени калапи во кои тестото се печело на отворен пламен. Во исхраната се додавале зеленчук, овошје и мешунки: навистина се консумирале кромид и лук, но повеќе за превенција од болести. Древните медицински папируси покажуваат дека лукот се сметал за лек против разни заболувања.
Урмите, смоквите и грозјето служеле како брзи извори на енергија, додека леќата, грашокот и гравот биле клучни растителни протеини. Особено е интересно што овошјето често се користело за засладување на храната – шеќерот бил непознат, па затоа медот и овошните сирупи биле главни деликатеси. Египќаните чувале крави и кози, па затоа консумирале сирење и млеко. Млечните производи биле важен извор на калциум и масти, особено за децата и постарите лица.
Изградбата на пирамидите барала огромни ресурси, па затоа во градот на работниците имало централизирани пекарници, области за преработка на месо, како и магацини за жито, риба и овошје. Организацијата на испораката на месо била исто така импресивна – анализата на коските покажува дека дистрибуцијата на месо била прецизно организирана. Работниците добивале редовни и обилни оброци, што било неопходно за исклучително напорна физичка работа.
