Парче карпа со мистериозни ознаки, кое во голема мера останало непроучено 4.000 години, сега се нарекува „мапа на богатство“ од археолозите што ја користат за пребарување антички места низ северозападна Франција.
Таканаречената плоча Сен Белек беше пронајдена на местото на гробница, а во 2021 година истражувачите ја прогласија за најстарата позната карта во Европа. Оттогаш тие работат на разбирање на нејзините гравури за да можат да ја датираат плочата и повторно да го откријат изгубениот споменик.
– Користењето мапа како обид да се најде археолошки локалитети е одличен пристап. Ние никогаш не го правиме тоа – рече Ивон Пејлер, професор на Универзитетот во западна Бретања.
Античките локалитети почесто се откриваат со софистицирана радарска опрема или фотографирање од воздух или случајно во градовите кога се копаат темели за нови згради.
– Тоа е мапа на богатство – рече Пејлер.
Античката мапа означува област со големина од приближно 30 на 21 километар, а колегата на Пејлер, Клемент Николас, од истражувачкиот институт ЦНРС, рече дека ќе мора да ја прегледа целата територија и да ги спореди ознаките на таблата. Таа работа може да трае 15 години.
Николас и Пејлер беа дел од тимот што повторно ја откри плочата во 2014 година, првпат откриена во 1900 година од локален историчар, кој не го разбрал нејзиното значење.
Во тоа време беа потребни повеќе од десетина работници за да ја преместат тешката плоча од тумбата каде што беше искористена за да се формира ѕидот на голема гробница, според Националниот археолошки музеј. Во колекциите на музејот се чува од 1924 година.
Со плочата е пронајден и скршен керамички сад, карактеристичен за керамиката од раното бронзено време, според Француското предисториско друштво.
На француските експерти им се придружија колеги од други институции во Франција и во странство додека почнаа да ги дешифрираат нејзините мистерии.
– Имаше неколку врежани симболи, кои веднаш добија смисла – рече Пејлер.
Во грубите гребени и линии на плочата можеа да ги видат реките и планините на Рудуалек, дел од Бретања, околу 500 километри западно од Париз. Истражувачите ја скенирале таблата и ја споредиле со сегашните мапи, наоѓајќи приближно 80 отсто совпаѓање.
– Ние сè уште треба да ги идентификуваме сите геометриски симболи, легендата што оди со нив – рече Николас.
Плочата е продупчена со ситни вдлабнатини, за кои истражувачите веруваат дека може да укажуваат на гробни могили, живеалишта или геолошки наоѓалишта.
Откривањето на нивното значење може да доведе до цела низа од нови откритија.
