Фото: Пиксабеј

Движењето „Животите на црнците се важни“ („Black Lives Matter“ – BLM) е модерно политичко и социјално движење во САД создадено спонтано во 2013 година како реакција на полициското насилство и дискриминацијата врз Афроамериканците, а неговото влијание драстично порасна во последните години. Со текот на времето, стана јасно дека се работи за сложен феномен, кој е тешко да се објасни поради целите на движењето, кои се во голема мера нејасни. Самото движење нема јасна хиерархиска структура, туку е децентрализирано. Во моментов има повеќе од 40 филијали во САД и Канада. Сепак, може да се констатира дека движењето БЛМ (BLM) не се бори исклучиво за граѓанските права на црнечкото население, туку е политичко движење од радикална лева ориентација, кое сака фундаментално преобликување на САД, пишува „Геополитика њуз“.

Потекло и идеологија на движењето

Движењето се роди како реакција на ослободителната пресуда на Џорџ Цимерман за убиството на Трејвон Мартин, невооружен афроамерикански тинејџер. Фразата „животите на црнците се важни“ првпат се појави како слоган на социјалните мрежи, измислен од активистите Алиша Гарза, Патрис Кулорс и Опал Томети. Тие изразија гнев и фрустрација поради неправдите со кои се соочува црнечката заедница. Движењето набрзо се прошири низ САД и стана платформа за собирање на активистите за афроамерикански права.
БЛМ стана симбол на борбата за правда во 2014 година по убиствата на Мајкл Браун во Фергусон и Ерик Гарнер во Њујорк. Тоа стана поттик за понатамошна мобилизација на граѓаните. Следуваа масовни протести, кои предизвикаа јавна дебата за расизмот, полициските реформи и кривичната правда. Идеологијата на БЛМ е сложена, но се заснова на верувањето дека целиот правен систем на САД, мејнстрим-медиумите и американското општество во суштина се застапници и спроведувачи на надмоќ на белата боја. Тоа стана едно од најважните движења во САД во 21 век.
Активистите на движењето посочуваат дека американската полиција е „непоправлива“ и дека треба во голема мера да ѝ се ускратат финансиските средства од буџетот, а парите да се пренасочат за потребите на црнечкото население за да може да постигне повисок животен стандард. Покрај реформата во полицијата, БЛМ се залага и за реформа на правосудниот систем. Според нив, бројот на црнците во затвор е превисок и тие не го добиваат истиот третман како другите престапници. Активистите се залагаат за помали казни за нелегалната трговија со дрога. На економски план, промовираат воведување политики што ќе обезбедат инвестиции во образованието, јавното здравство, домувањето и вработувањето во мнозинските црни заедници. Во областа на образованието, движењето инсистира на задолжително воведување едукација за расизмот во училиштата.

Напната иднина

Движењето произлезе од благородни мотиви како одговор на полициското насилство и страдањето на членовите на афроамериканската заедница, но како што минуваше времето, стана јасно дека се профилираше како активистичка левичарска организација.
– Движењето на движењето во радикализам можеше да се види за време на насилните протести во 2020 година. Таа година, движењето беше искористено од Демократската партија за да ги мобилизира црните гласачи да гласаат за Бајден. Сепак, дури и по доаѓањето на власт на демократската администрација, движењето не исчезна, што беше логично да се претпостави бидејќи администрацијата на Бајден се заколна дека ќе ги задоволи приврзаниците на БЛМ. Нема сомнеж дека движењето ќе продолжи да постои во блиска иднина. Зошто? Затоа што движењето се заснова на радикална лева идеологија, која сака суштински да ги трансформира САД и да доведе до укинување на капитализмот и постојното американско општество – пишува „Геополитика њуз“.
Иако нема да го уништи капитализмот (бидејќи лидерите на движењето не сакаат), БЛМ може да помогне да се распадне веќе поделеното американско општество.