Фото: Пиксабеј

Кемниц, Нова Горица и Горица – европски престолнини во 2025 година

Европските власти уште еднаш избраа да обрнат внимание на помалку познатите градови и региони во годишната прослава на европското културно наследство. Секоја година од 1985 година, Европската Унија избира градови што ги прогласува европски престолнини на културата за наредната година. Со ова, ЕУ ја прославува богатата културна разновидност на Европа, а во исто време ги негува единството и меѓународната културна соработка. Со оваа иницијатива, тие ги покануваат градовите да ги покажат своето единствено културно наследство и модерната креативност.
За следната година оваа престижна титула ја добија два помалку познати региона: градот и регионот околу Кемниц во Германија и градовите Нова Горица и Горица, кои се наоѓаат на границата помеѓу Словенија и Италија.

Кемниц, Германија: Град на индустријата

Сместен во срцето на Саксонија, Кемниц е град со богата индустриска историја и често се нарекува Манчестер од Саксонија поради неговата важна улога во индустриската револуција. Речиси целосно бил уништен во Втората светска војна, а подоцна бил обликуван од периодот под источногерманското владеење. Неговата мисија следната година е да фрли светлина на често игнорираните делови од неговата култура, архитектура и заедница.

Кемниц, Цвикау и околниот регион одиграа клучна улога во индустрискиот раст на Германија, особено во текстилот, инженерството, железницата и автомобилската индустрија.

Рударскиот регион Ерзгебирге/Крушнохори е под заштита на УНЕСКО во 2019 година, а има музеи, уникатна архитектура и голем број средновековни, ренесансни и барокни замоци. Самиот Кемниц е познат по своите историски знаменитости, од зградите во стилот на арт нуво до советските споменици како оној што е посветен на Карл Маркс, кој стои како потсетник на сложената историја на градот. Една од најважните карактеристики на градот е неговиот фокус на вклучување на заедницата и различните граѓански иницијативи, како што е, на пример, садењето илјадници јаболкници.

Следната година посетителите ќе имаат можност да го истражуваат градот што своето индустриско минато го претвори во платформа за уметничко изразување. Гаражите каде што некогаш стоеле машините сега се претворени во креативни простори, а во градските паркови ќе се одржуваат фестивали, концерти и изложби. Фокусот ќе биде ставен и на супкултурата на Кемниц, која поради современите предизвици негува космополитска, демократска иднина. Организаторите се надеваат дека темите на инклузивност, демократија и единство ќе понудат нова перспектива на градот во наредната година.

Нова Горица и Горица: Прослава без граници

Фото: Пиксабеј

Додека Кемниц се фокусира на откривање на скриеното наследство, заедничкото мото на Нова Горица во Словенија и Горица во Италија е прославата на единството што ги надминува границите.

Овие два града споделуваат не само географска локација туку и комплицирана историја. Лоциран на границата меѓу словенечката и италијанската култура, овој регион некогаш бил одделен со железната завеса, а денес е жив пример за моќта на европската интеграција. Градовите во следната година сакаат да станат симбол на рушење на бариерите, и метафорично и буквално. Овде се спојуваат две нации и неколку култури, сите сместени во прекрасната природа на долината на реката Соча и Алпите.

Едни од највозбудливите аспекти на оваа прослава се мултимедијалната уметност и перформансот во природа. Посетителите може да очекуваат прекрасни локации, инсталации што предизвикуваат размислување и работилници за технологија, иновации и јазик во свет без граници.

Градовите исто така сакаат да го покажат најдоброто од природата, со еколошки проекти како зелени коридори, урбани шуми и области наменети за негување на биолошката разновидност. Нова Горица и Горица ќе се пофалат со своето кулинарско наследство организирајќи прекугранични гастрономски забави, вклучувајќи и манифестација со наслов „Вкусови без граници“, кои ќе ги обединат словенечката и италијанската кујна во прослава на вкусот.

Зошто да ги посетите главните градови на културата?

Идејата за доделување на овие титули на регионалните градови е моќен потсетник дека културата живее надвор од големите метрополи како Берлин и Париз. Главните градови на културата честопати откриваат нераскажани приказни за региони што досега останале во сенка.

Автентичните искуства стануваат сè поважни за патниците, па затоа овие помалку познати градови нудат можност за истражување далеку од вообичаените европски туристички магнети. Посетата на Кемниц или на Нова Горица и Горица во 2025 година им нуди на сите можност да ја видат Европа од поинаква перспектива: онаа што ги слави различноста, историјата и моќта на културната размена. В.Д.