Последици од кризата во втората најголема економија во еврозоната
Падот на француската влада ја турка втората по големина економија во еврозоната во уште поголеми превирања, зголемувајќи ги предизвиците на бавниот раст, зголемените трошоци за задолжување и зголеменото оптоварување со долгови, кое е меѓу најтешките во Европската Унија.
Нема сценарио за излез од кризата
Светските медиуми анализираат дека минатонеделната изгласана недоверба за владата на сега веќе поранешниот премиер Франсоа Бајру ја уништи секоја надеж за сериозен напредок в година, во однос на буџетскиот дефицит на Франција – најголемиот во еврозоната. Опозициските партии го соборија ветеранот центрист поради неговите планови за буџетско стеснување од 44 милијарди евра, кое извесно ќе биде значително разводнето од Себастијан Лекорну, кој претседателот Емануел Макрон го избра за нов француски премиер.
– Нема сценарио за подобрување, нема излез, нема веродостојно сценарио каде што ќе завршите со исто количество фискална консолидација – рече Фредерик Дукрозе, раководител на макроекономските истражувања во „Пиктет велф менаџмент“.
Министерот за финансии Ерик Ломбард призна дека следната влада, која мора да изготви буџет за 2026 година до 7 октомври, би била помалку амбициозна од Бајру. Наследникот на Бајру веројатно ќе се потпира повеќе на даноците отколку на намалувањето на трошоците за да го намали буџетскиот дефицит, а социјалистите повикуваат на зголемување на даноците од 15 милијарди евра за ултрабогатите. Но финансиските пазари може да не се согласуваат со зголемувањето на даноците, особено пошироките мерки, стравувајќи дека тие може да го задушат растот – што веќе е загрижувачко во Велика Британија.
Макрон во моментов не сигнализира планови за свикување предвремени парламентарни избори, а анкетите покажуваат дека изборите не мора нужно да ѝ донесат мнозинство на која било партија и да го прекинат ќор-сокакот. Со политиката на Франција во хаос и нејзините јавни финансии напуштени, домаќинствата и бизнисите веќе се двоумат да трошат или да инвестираат.
Бавниот раст особено е проблематичен за Франција
Бавниот раст е особено проблематичен за земја со висок долг како Франција, бидејќи не може едноставно да смета на растечки начин за да се ослободи од товарот на долгот, кој достигна 3,3 трилиони евра во јуни или 114 отсто од БДП. Тоа е пониско од 153-те отсто на Грција или 138-те отсто на Италија. Но, за разлика од Франција, обете земји имаат значителни буџетски суфицити пред да се земат предвид каматните плаќања.
Плаќањата на францускиот долг се очекува да достигнат повеќе од 100 милијарди евра до 2029 година, во споредба со 59 милијарди во 2024 година, станувајќи најголем буџетски трошок ако растот се забави или намалувањето на дефицитот се олабави, предупреди ревизорската канцеларија на „Суд де сметс“ претходно годинава.
– Ситуацијата се подобрува насекаде, освен во Франција, која стана еден вид грдо пајче. Со постојано бавен раст и огромен долг, Италија, долго време беше проблематично дете на Европа за финансиските пазари, но сега Франција очигледно станува таа земја – рече економистот на „Оксфорд економикс“, Лео Баринку.
Франција сега плаќа повеќе за долгорочен долг од Грција и Шпанија, земји во средиштето на должничката криза на европскиот блок во 2011 година, и речиси исто како и Италија. Р.С.
Политичката нестабилност на Франција ќе се почувствува и во Брисел и во Берлин
Француското цунами ќе удири најпрво во соседството
Падот на француската влада нема да биде добредојдена вест во Брисел и во остатокот од Европа, смета Јерн Флек, виш директор на Европскиот центар на Атлантскиот совет. Последователната политичка нестабилност во Франција, според него, ризикува да му го одвлече вниманието на претседателот Емануел Макрон од воспоставување значајни европски обврски за безбедносни гаранции за Украина. Кога станува збор за европската одбрана, оние во Брисел што се залагаат за поголема соработка на ниво на Европската Унија (ЕУ) ќе имаат послаб сојузник во Париз. Малкумина, особено во Централна и Северна Европа, го делат концептот на Франција за стратешка автономија и повикуваат на заедничко снабдување на ЕУ со вооружување.
Берлин особено ќе биде загрижен. Со одреден успех, канцеларот Фридрих Мерц и неговата нова влада значително инвестираа во обнова на француско-германските односи, во однос на нивните тешки денови во мандатот на претходниот канцелар Олаф Шолц. Иако се смета оти парламентарната нестабилност нема директно да влијае на приматот на Макрон над надворешната и одбранбената политика, политичкото маневрирање пред претседателските избори во Франција во 2027 година веројатно ќе стане уште поинтензивно.
– Тоа ќе го намали политичкиот простор за следната француска влада кога станува збор за важни одлуки за економските перспективи на ЕУ: во Франција за неизбежните реформи за подобрување на фискалната позиција на втората по големина економија во ЕУ, и во Брисел кога станува збор за трговските, технолошките и другите политики на Европа, кои се клучни за многу потребниот притисок за поедноставување на регулативата и економска диверзификација во услови на растечки притисоци од САД и Кина – заклучува Флек. Р.С.
