Сегашниот трговски систем е мртов, тврди „Нешнл интрест“. Соединетите Американски Држави повеќе нема да го водат, а ниту една друга нација нема да ја преземе контролата врз него. Тоа остава две можни сценарија: САД ќе се приклучат кон групата демократии (Г7) за да формираат трговски блок или, што е поверојатно, ќе се појави систем базиран на тарифи на кој му недостигаат силни координативни институции
Анализа на „Нешнл интрест“ за ефектите од активирањето на зголемените американски царини
Американскиот претседател Доналд Трамп штотуку воведе нов бран царини за десетици трговски партнери на Америка, означувајќи значителна ескалација на тековните трговски тензии што би можело да претставува најголема промена во глобалната економија во речиси еден век. Историската нова трговска политика следува по неколкумесечно одложување на таканареченото „реципрочно“ воведување царини од страна на Трамп и голем број билатерални трговски преговори, од кои неколку резултираа со договори што ги одбранија уште повисоките царини.
Царините на САД ќе досегнат и по сегашната претседателска администрација, без оглед на исходот од претседателските избори во 2028 година. Гледајќи напред кон следната деценија, американските царини и пошироките индустриски политики, вклучувајќи ги даночните олеснувања и субвенциите, ќе продолжат да ја поткрепуваат трговската политика. Поддршката за царините постои не само меѓу републиканците туку и меѓу многумина демократи, особено во растечкото прогресивно крило на партијата.
Се издвојуваат две сценарија – влегување на САД во трговски блок или појава на нов систем базиран врз тарифи
Поради своето геополитичко влијание и големината на пазарот, се проценува дека САД ќе продолжат да го поставуваат тонот на меѓународниот систем. Намалената трговија и ефикасноста, повисоката инфлација и зголемената национална самодоверба ќе го карактеризираат системот. Покрај тоа, регионалните групирања – кои произлегуваат од влијанието на големите сили, близината и пониските трговски трошоци – ќе станат релативно поважни средства за трговија. Улогата на доларот постепено ќе се намалува, како во порамнувањата така и како резервна валута. Конечно, растечката група нации на Глобалниот Југ ќе игра клучна улога во новиот трговски систем.
Сегашниот трговски систем е мртов, тврди „Нешнл интрест“. Соединетите Американски Држави повеќе нема да го водат, а ниту една друга нација нема да ја преземе контролата врз него. Тоа остава две можни сценарија: САД ќе се приклучат кон групата демократии (Г7) за да формираат трговски блок или, што е поверојатно, ќе се појави систем базиран на тарифи на кој му недостигаат силни координативни институции.
САД веќе собраа над 100 милијарди долари во даночни приходи
Трамп и неговите економски советници ги прославија значително повисоките царини што веќе стапија во сила, правилно забележувајќи дека тие собрале повеќе од 100 милијарди долари даночни приходи без да доведат до катастрофална инфлација или рецесија, како што стравуваа одредени економисти.
Американскиот претседател продолжува со нови, значително поагресивни царини за кои економистите стравуваат дека би можеле да ги влошат економските проблеми што се појавуваат, вклучително и зголемувањето на инфлацијата и забавувањето на растот на работните места, кои дури сега стануваат поочигледни.
Пред четврток, практично секоја стока во земјата беше предмет на минимална царина од 10 отсто. Сега стапките значително варираат од земја до земја. Највисоките даночни стапки се наметнати на стоки од Бразил (50 отсто), Лаос (40), Мјанмар (40), Швајцарија (39), Ирак (35) и Србија (35). Дополнителни 21 земја, исто така, се соочуваат со даноци поголеми од 15 отсто. Тоа вклучува неколку земји од кои САД во голема мера се потпираат за различни стоки, како што се Виетнам (20 отсто), Индија (25) и Тајланд (19).
Стоката од Индија би можела да биде предмет на дополнителна царина од 25 отсто, поради извршната наредба што ја потпиша Трамп, со која се предвидува да се казни Индија за купување нафта од Русија. Дополнителната царина треба да стапи во сила на 27 август.
Стоката од триесет и девет земји, како и од членките на Европската Унија, подлежат на царина од 15 отсто, според листата што ја објави Белата куќа минатата недела. Освен Канада и Мексико, сите други земји од кои САД увезуваат стока ќе продолжат да се соочуваат со минимална царина од 10 отсто, иако со неколку исклучоци.
Стоката од Мексико и Канада е ослободена од царини ако е во согласност со Договорот за слободна трговија меѓу САД, Мексико и Канада. Ако не е така, стоката од Мексико подлежи на царини од 25 отсто, додека стоката од Канада подлежи на царини од 35 проценти, што е зголемување од претходните 25 отсто.
Покрај царините за фармацевтски производи, Трамп се закани дека ќе воведе сеопфатни царини за полуспроводници и дрва. На неодамнешен настан во Белата куќа, Трамп рече дека наскоро ќе воведе царина од сто отсто за чипови и полуспроводници, иако не даде временска рамка.
Иако царините, кои штотуку ги воведе Трамп, би можеле да бидат прогласени за незаконски, во исчекување на тековниот судски спор, се проценува дека американскиот претседател има многу правни лостови што може да ги искористи за да продолжи да ја турка својата агенда за повисоки царини. Р.С.
Можни реакции на остатокот од светот на американските тарифи
Мултиусогласување со САД или стратегија за т.н. хеџирање
Реакцијата на другите земји на овој систем со високи тарифи дополнително би го дефинирала новиот систем. Тие би се обиделе да избегнат нов трговски конфликт со САД и да избегнат зголемување на тарифите за увозот од Америка. Геополитичкото усогласување со С АД, како и присуството или отсуството на нетарифни иританти во трговијата, исто така би биле релевантни за билатералните трговски односи.
Земјите, особено пазарите во развој, сè уште би ги заштитувале националните шампиони, индустриите во развој или областите со перципирана ранливост на националната безбедност. Сепак, во систем базиран на тарифи, просторот за воведување нови тарифи на начин што нема значително да ѝ наштети на трговијата или да предизвика незадоволство во Вашингтон ќе биде ограничен. Пошироките индустриски политики на другите земји, вклучувајќи ги даночните олеснувања и субвенциите, би можеле да бидат извор на тензии со САД.
Некои земји ќе реагираат на политиката на САД преку стратегија за хеџирање. Хеџирањето е одбранбена стратегија за управување со ризици што се стреми да се заштити од несигурноста на Вашингтон преку развивање посилни трговски односи со земји различни од САД. Други земји ќе водат политика на мултиусогласување. Ова е посвесна политика на водење конструктивни односи со повеќе сили истовремено наместо избирање страни. Р.С.
