Три месеци пред европските избори, претседателот на Франција го заострува тонот против Москва, односно Кремљ. Тоа веќе се препознава како начин преку кој сака да ѝ се спротивстави на крајната десница во Франција, олицетворена од Националниот собир (РН), односно поранешниот Национален фронт на Ле Пен, ставајќи го во прв план нејасниот став што РН го зазема за војната во Украина
Францускиот прeтседател оддалеку зафаќа обидувајќи се да ги заврти работите во своја политичка полза
Минатава недела, додека опозициските партии и странските канцеларии беа вознемирени и се раздвижија да ги коментираат изјавите на Емануел Макрон, кој не го исклучи испраќањето војници во Украина, на еден од неговите советници веќе му беа свртени погледите кон европските избори: „Тоа ќе ја обои кампањата“!
Прикачено на „стратегиската нејасност“ во однос на Русија, претседателот го оттргна вниманието од внатрешната длабока земјоделска криза. Додека неговата листа, која треба да ја предводи европратеничката Валери Хајер, е зад Националниот собир (РН) со околу десет поени во анкетите, Емануел Макрон не се плаши од драматизирање на изборите на 9 јуни. „Егзистенцијална борба“, му доверил тој на Фигаро. „Тоа ќе биде многу посебна кампања, обележана со геополитичкиот контекст и заострувањето на односите со Русија“, претпоставува еден од неговите блиски пријатели, пренесува париски „Либерасион“.
Имено, руско-украинската војна, поточно ставот за неа, е исто така една од слабите точки на РН, бидејќи во Франција се смета дека е тоа хендикепираност поради близината со Кремљ, а што е покажана во минатото од Марин Ле Пен и нејзините приврзаници.
Од партијата на Макрон ќе се залагаат за – геополитичка кампања!
Свикувањето од страна на извршната власт на парламентарна дебата проследено со гласање за Украина ќе биде „момент на вистината“, се радуваше владината портпаролка Приска Тевенот во средата на крајот од Советот на министри. Додека неколку избрани функционери од претседателското мнозинство се залагаат за кампања за секојдневните животни прашања, други бараат да се изора оваа бразда.
– Се залагам за геополитичка кампања! Во контекст на војната во Украина, со можноста Трамп да биде избран во САД, ние мора да се држиме до „Европа што штити“ за „да ја заштитиме Европа“ – повика пратеникот на Ренесанса (партијата на Макрон) од Париз, Бенџамин Хадад, кој, сепак, не ја игнорираше димензијата што предизвикува вознемиреност на меѓународните вести и тешкотијата да се разговара за тема како што е пристапувањето на Украина во ЕУ.
– Сè уште ќе бидеме во атмосфера на загриженост поврзана со војната. Тоа ги охрабрува луѓето да се доближат до извршната власт – сака да верува редовен посетител на претседателот, продолжува „Либерасион“. Преработка на „ефектот на знамето“ забележан помеѓу февруари и март 2022 година по почетокот на конфликтот?
– Претседателот со право ја покажува сериозноста на прашањето, но нема да можеме да им продадеме на луѓето дека сме во пресрет на трета светска војна – вели пратеник од Ренесанса и додава: „Поддршката за Украина се намалува. Луѓето помалку се плашат од пред две години“. Особено што екстремната десница повеќе не се двоуми да го искористи конфликтот за да ги осуди неговите ефекти врз француските земјоделци и инфлацијата.
– Полесно е да се каже дека Украинците мора да ги чуваат своите кокошки отколку да се објасни дека одбраната на Украина значи заштита на нашата слобода – жали центристичкиот сенатор Ерве Марсеј. Марин Ле Пен без комплекс го нападна Емануел Макрон обвинувајќи го дека зборува „невнимателно“ за „животите на нашите деца“ по неговите коментари. Еден парламентарец од мнозинството е загрижен: „Дека Емануел Макрон одеднаш премина од ’не смееме да го понижиме Путин‘ до неисклучување на испраќање војници, тоа е свет леб за пудлицата на Путин, Р.Н., кој може да му каже на јавното мислење: ’Гледате, тој е луд!‘“
Емануел Макрон се залага за поддршка „без ограничување“ за Киев, со ризик да се изолира на француската политичка сцена
Францускиот претседател во четвртокот ги собра партиските лидери во Елисејската палата за појаснување, по неговите забелешки, кои евоцираа на можна интервенција на сојузничките трупи во Украина. Далеку од назадување, тој го оправда својот став, што предизвика критики од опозицијата.
Ако сè уште беше неопходно, Емануел Макрон во четвртокот на 7 март покажа отсуство на национално единство за можна воена интервенција во Украина. Пред расправата проследена со гласање во парламентот (утре и задутре на 12 и 13 март) за билатералниот безбедносен договор потпишан со Володимир Зеленски, претседателот на Франција ги покани лидерите на политичките партии во Елисејската палата да разговараат за рускиот конфликт со Украина.
– Мислам дека тоа ќе ги разјасни позициите – објасни тој во вторникот, на маргините на патувањето во Прага.
Всушност, сите опозициски партии се согласија, во салонот на амбасадорите, дека мора „да обезбедиме непоколеблива поддршка за Украина“. Но никој не ги дели коментарите на станарот на Елисејската палата за можното испраќање сојузнички трупи на теренот. На делот од тротоарот на авенијата Де Марињи, каде што медиумите поставија микрофони и камери, партиските лидери парадираат, по два и пол часа дискусии, за да го осудат „неодговорното“ држење на Емануел Макрон.
Претседателот на Националниот собир (РН), Џордан Бардела, го потврдува постоењето „консензус околу масата за давање поддршка за Украина“. Но „мора да има граници кога еден од главните воинственици е нуклеарна сила и таа ја гледа Франција лице в лице“, смета тој.
– Претседателот на Републиката е подготвен за неограничена и, се чини, тврдоглава поддршка за Украина (…), нема граници и црвени линии – се осудува првиот човек на РН и предводник на листата на европските избори на 9 јуни.
Ако Бардела тврди дека го поддржува принципот на билатерален договор меѓу Франција и Украина, РН објави особено долг список на резерви: пристапот на Украина во Европската Унија е опишан како „црвена линија“, како и нејзиното членство во НАТО. Партијата, исто така, го отфрла споменувањето „активно одвраќање“ против Русија и го доведува во прашање изворот на помошта од три милијарди евра што Макрон му ја вети на Киев во 2024 година, кога беше потпишан безбедносниот договор меѓу Франција и Украина на 16 февруари, објаснува париски „Ле Монд“.
Стратегиска нејасност
Далеку од тоа што ги наводнува своите позиции, Емануел Макрон „во неколку наврати рече дека не поставува ограничување, дека мораме да ја поддржиме Украина ’без оглед на цената‘“, исто така жали Мануел Бомпар за бунтовна Франција, првиот соработник на Жан-Лук Меланшон.
Марин Тонделие, водач на еколозите, исто така, смета дека е „загрижувачки“ да се види како и францускиот шеф на државата се покажува „без граници“.
– Тоа беше вежба за да се потврди дека сè е можно, дека е можно испраќање војници – додава комунистичкиот лидер Фабиен Русел. Тој ја испраќа Франција во воена ескалација.
– Емануел Макрон „не мрдна ниту милиметар“ – жали првиот секретар на Социјалистичката партија, Оливие Форе, и додава „тој остана исправен во чизмите“.
Во дует со своите колеги, Ерик Чиоти, шеф на републиканците (ЛР), ја осудува „неумешната, несоодветна, дури и неодговорна“ претседателска позиција. На затворената седница во Елисејската палата, тој забележа дека француската армија нема средства да наметне воена рамнотежа на силите со Русија.
– Тоа е сосема единствена позиција, која доаѓа од партија што гласаше за пониски воени буџети, додека мнозинството ќе ги удвои за десет години – одговорил шефот на државата.
Иако не отстапи од својата линија, Емануел Макрон сепак се трудеше да ја оправда својата позиција, што предизвика бурни реакции и внатре и надвор од Франција.
– Соочени со непријател што не поставува граници, не можеме да си дозволиме да формулираме никакви – им рече тој на своите соговорници. „Непропаднато“, етимолошки значи „што не може да пропадне“, ги потсетува тој. Според него, поставувањето ограничувања на поддршката за Украина би значело да му кажеме на рускиот агресор до каде нема да одиме во поддршката на Киев и затоа да ја откриеме неговата игра, пренесува угледниот „Ле Монд“
Сѐ уште соработниците на претседателот на Франција се борат да ја дефинираат пресвртната точка што го натера да зборува за воена интервенција во Украина
Во четвртокот, Кремљ го обвини францускиот претседател за „зголемување на нивото на директно вклучување на Франција“ во конфликтот. Но придружбата на Макрон брани „пропорционален одговор на руското заострување, без каква било ескалација“. Супериорноста на Русија на фронтот, како и сè посилните и карактеристични напади против Франција (информативни или сајбер), непријателските дејства против француските интереси во Африка, Блискиот Исток или Црно Море, или стравувањата околу развојот од страна на Русија на проект за вселенско оружје – веројатно нуклеарно – се изнесени, за да се оправдаат коментарите (на претседателот на Франција), кои предизвикаа негодување на 26 февруари.
И покрај ова, оние околу претседателот на Франција се борат да ја дефинираат пресвртната точка што го натера да зборува за воена интервенција. Тој само потсетува дека веќе на крајот на јануари, за време на официјалното патување во Шведска, Макрон ја повика Европа да ја поддржи Украина „по секоја цена“.
Околу масата, лидерите на трите мнозински партии, Стефан Сежурне, Франсоа Бајру и Едуар Филип, не изненадувачки ги споделуваат зборовите на шефот на француската држава, како и претседателот на Националното собрание, Јаел Браун-Пиве. Ова е случај и со претседателот на Сенатот, Жерар Ларшер (ЛР), кој предизвикува „егзистенцијална“ војна. Шефот на републиканците, Ерик Чиоти, на зборовите на шефот на државата ги става „сомнежот за инструментализација“ на украинското прашање, што тој го смета за „неприфатливо“.
– Ние не користиме толку драматична тема за прашања од внатрешната политика во пресрет на европските избори – рече тој на излезот.
Обвинението што Елисеј го отфрли: „Изгледа неверојатно 21 шеф на држави и влади и вкупно 27 земји да се појават на конференцијата за поддршка на Украина на 26 февруари за изборни прашања. Сите денес во Европа се свесни дека мора да се направи повеќе ако не сакаме Русија да победи. И ова е значењето на билатералниот договор, кој ќе биде ставен на гласање пред Собранието“.
Премиерот на Франција на 27 февруари во Националното собрание праша дали „трупите на Путин веќе не се во нашата земја“, мислејќи на Марин Ле Пен
Од своја страна, Џордан Бардела му се пожали на шефот на државата за забелешките на премиерот Габриел Атал, кој на 27 февруари во Националното собрание се прашуваше дали „трупите на Путин веќе не се во нашата земја“, мислејќи на Марин Ле Пен и Р.Н.. „Изборната кампања во која сме ангажирани нѐ овластува сè“, рекол тој, „и да се споредува политичко движење што претставува 42 отсто од гласачкото тело со странска окупаторска армија е целосно неодговорно“.
Марин Ле Пен и Џордан Бардела, кои во првите месеци ја поддржуваа стратегијата на Емануел Макрон за одржување на дијалогот со Владимир Путин, денес се многу критични кон позиционирањето на француската дипломатија. Претседателот на РН дури размислува да го испрати на негово место, за време на првата дебата меѓу носителите на листите за европските избори, организирана на 14 март во Јавниот сенат, европскиот пратеник Тиери Маријани.
Поранешниот министер на Никола Саркози, сепак, во очите на јавното мислење е еден од политичарите што најмногу се поврзуваат со Кремљ, чиј говор го повторува. Тој може да биде главна цел за ривалите на РН за време на дебатата, тој што почесто наоѓа причина да го критикува Зеленски отколку Путин. Овој избор, кој предизвикува кашлање кај некои високи членови на движењето, би изгледал како храброст: начин партијата да означи дека судењето за русофилија повеќе не влијае на неа. РН стои во место се исто така подготвени да не гласаат „за“ на крајот од дебатата во вторник во Националното собрание и да балансираат меѓу воздржаноста и гласањето „против“, во зависност од тонот на говорот на премиерот Габриел Атал, коментира „Ле Монд“.
Искористувајќи ја можноста, левицата ја стави на маса ситуацијата во Појасот Газа и побара воспоставување санкции или признавање на државата Палестина, за да не се даде чувство на „две тежини, двојни мерки“ на Западот. Екологот Марин Тонделие смета дека овој состанок е „корисен“, изграден на „хранети, конструктивни, почитувани“ размени, неопходни во една демократија. Социјалистот Оливие Фор го сметаше за „интересно“, без да се смета себеси за „коодговорен за политиката“ што се спроведува во Украина.
Тони Гламчевски, дописник на „Нова Македонија“ од Стразбур
