В недела, на 1 јуни, ќе се одржи вториот круг од локалните избори во Хрватска
Главна тема изминативе денови во Хрватска е вториот круг на локалните избори. Ова особено дојде до израз бидејќи во трите најголеми хрватски градови победникот сè уште не е познат. Вториот круг на локалните избори се одржува викендов, в недела на 1 јуни.
Загреб
Како што е веќе познато, во битката за Загреб ривали ќе бидат актуелниот градоначалник Томислав Томашевиќ и Марија Селак Распудиќ. Во првиот круг, Томашевиќ доби 135.545 гласа (47,59 проценти), додека Селак-Распудиќ доби 44.645 гласа (15,67 проценти). Во последните неколку дена загрепскиот градоначалник Томашевиќ нагласуваше дека против него и неговата администрација се упатени лаги и анонимни извештаи, особено во врска со истрагите за градските здруженија и аферата „Хиподром“. Тој рече дека ваквите обвинувања се очекувани, сметајќи ги за дел од кампањата на оние што „го вшмукаа градскиот буџет во последните дваесет години“ и кои не ги прифаќаат резултатите од изборите. Тој ги повика граѓаните да не се откажат и да излезат на гласачките места, нагласувајќи ја важноста на секој глас за легитимитетот и продолжувањето на промените што започнаа во Загреб.
Неговата противкандидатка Марија Селак-Распудиќ во своите говори ја нагласи потребата од транспарентност и систематски промени. Таа ги нагласи мерките како што се субвенционирањето на долгорочниот наем од фондот на празни станови и проширувањето на капацитетот на домовите за стари лица, заради подобар живот за сите генерации. Иако не сакаше, како што рече, да „фрла кал“, поради скандалите поврзани со Томашевиќ, таа нагласи дека тој е должен да одговара на прашања за изнајмувањето „паравоени лица“ и со постапките во скандалот „Хиподром“. Таа рече дека сака да победи со квалитетот на предлозите, а не со искористување туѓи скандали.
Сплит
Во Сплит актуелниот градоначалник Ивица Пуљак, поддржан од партијата Центар, ја брани својата предност од 18.476 гласа (35,26 проценти) во вториот круг пред противкандидатот на ХДЗ, Томислав Шута, кој доби 16.002 гласа (30,54 проценти) во првиот круг.
Пуљак истакна дека неговата администрација започнала клучни проекти како што се рехабилитацијата на стадионот „Пољуд“ и инвестициите во кампот на Хајдук, како и дека Сплит постигнал подобри резултати под негово водство отколку порано. Тој посочи дека не може да соработува со ХДЗ и Керум, нарекувајќи го нивниот сојуз „трговска коалиција“ што ги дели ресурсите на градот како плен.
Пуљак ги повика граѓаните да го поддржат продолжувањето на започнатите промени и предупреди на опасноста од враќање на стариот начин на управување со градот.
Томислав Шута, од друга страна, ја нагласува потребата од нов дијалог и политика на вклучување, тврдејќи дека Сплит треба да биде град без поделби. Тој постојано нагласува дека нема да има политичко пазарење со Керум или со други актери и дека луѓето ќе бидат избирани врз основа на заслуги, а не на партиска припадност. Тој го критикуваше Пуљак за наводно фаворизирање и неспроведување јавни набавки и посочи дека ХДЗ постигнала најдобар резултат во историјата на Сплит. Шута е уверен во формирањето мнозинство во Градскиот совет и дека тој ќе стане нов градоначалник.
Риека
Што се однесува до Риека, се чини дека таму нема да има никаква напнатост во вториот круг, ако може да им се верува на најновите анкети. Судејќи според резултатите од првиот круг, во кој Ива Ринчиќ, поддржана од Младинската акција и партнерите, го победи актуелниот градоначалник на Риека со 13.965 гласа (41,07 проценти). Марко Филиповиќ доби 6.421 глас (18,88 проценти).
По тешкиот пораз во првиот круг, градоначалникот ја започна кампањата за вториот круг доста агресивно, и со напади и со многу ветувања. Тој почна да ја критикува својата противничка за нејзините врски со ХДЗ и ја обвини дека „сака да ја донесе ХДЗ на власт во Риека на мала врата“.
Тој им вети на жителите на Риека изградба на нова Кантрида и речиси секој ден држеше прес-конференции, најчесто напаѓајќи го Ринчиќ каде и да одеше. Поддршката што ја доби од ветераните на СДП, Јовановиќ и Комадина, не треба да се игнорира, но дали тоа ќе биде доволно ќе се дознае по вториот круг на локалните избори.
Ринчиќ, од друга страна, му одговори одмерено и се фокусираше на зборот „промена“ што им ја ветува на своите сограѓани. Таа планира да спроведе промена по триесетгодишното владеење на СДП со градот во Кварнер, Риека.
Македонското малцинство на локалните избори во Хрватска
Личниот однос и став кон кандидатот ставени пред колективната синхронизираност врзана за потребите на Македонците во Хрватска
Локалните избори во Хрватска во 2025 година донесоа голема неизвесност, особено, како што се забележува и од резултатите в првиот круг, во големите градови како Загреб, Сплит и Риека. На локалните избори, македонското национално малцинство во Република Хрватска гласаше по лично убедување. Евентуалните потреби на македонскиот колективитет не беа синхронизирани од некаков центар, каде што Македонците би ги искоординирале своите активности и настап. Активноста на македонската заедница одамна е дисфункционална и неефикасна. Одзивот на припадниците на македонскиот народ беше многу мал, како што всушност беше мал одзивот и на другите хрватски граѓани. Ова се должи пред сѐ на презаситеноста од политиката. Во овој момент, македонските друштва и здруженија во Република Хрватска на политички план се пасивни, а тоа се должи на промената на генерациите на македонските иселеници, односно кај македонското малцинство во Хрватска. Младата македонска генерација сака што поскоро да се етаблира во хрватското општество и притоа, за голема жал, не е заинтересирана за зачувување и негување на своите македонски корени. Поради ова има апсурдни ситуации кога во едно семејство, каде што двајцата родители имаат македонски корени, не се говори на македонски јазик. Во минатото македонските здруженија имаа контакти со политичките фактори во Република Хрватска, кога им беа и исполнети одредени политички ветувања. Но денес овие активности се драстично намалени. Исклучок е градот Сплит, каде што Македонците остварија одредени контакти со кандидатот што влезе во вториот круг, од кого се очекува да ги исполни своите ветувања кон македонската заедница. Бидејќи трката во Сплит се очекува да биде тесна, македонските гласови ќе бидат значајни во вториот круг.
Ангел Митревски, специјално за „Нова Македонија“ од Сплит
