Репатријацијата не значи само враќање во земјата, туку може да станува збор за уметничко дело што се враќа кај семејствата или во гробниците на предците

Репатријацијата и реституцијата беа главната вест во светот на уметноста минатата година. Во оваа временска рамка, која првпат беше објавена и ажурирана во текот на годината во списанието „Таун енд каунтри“, документирани се информациите за репатријација во 2023 година – покривајќи украдени антиквитети како последица на воени злосторства, како и спорни археолошки наоди. Репатрираните предмети и уметнички дела можат да потекнуваат од широк спектар на извори, почнувајќи од приватни колекции до национални музеи. Покрај тоа, репатријацијата не значи само враќање во земјата, туку може да станува збор за уметничко дело што било вратено кај семејствата или во гробниците на предците.

МАЈ
Текстовите од 16 и 17 век украдени од грчкиот манастир во Косиница, Грција, за време на Првата светска војна ѝ беа вратени од аукциските галерии „Свон“ на Грчката православна архиепископија на Америка.
Градот Франкфурт и Музејот на институтот за уметност „Штадел“ им го вратија „Портретот на дамата“ од Фриц фон Уде на наследниците на Густав Руденберг.
Канцеларијата на окружниот обвинител на Менхетен повторно ги врати украдените антиквитети. Овој пат, две камени резби од 7 век од погребна платформа се враќаат во Кина. Од 1998 година кога ДА ги запленила во 2023 година, тие биле позајмени во музејот на уметноста „Метрополитен“. Тие беа вратени за време на церемонијата на репатријација во кинескиот конзулат.
Жителите на Сан Диего и колекционерите на уметност Норм Вертман и Пит Мехалас ѝ вратија 65 археолошки дела на Владата на Мексико.
Окружниот обвинител на Менхетен, Алвин Л. Брег, Џуниор, објави дека во Ирак се враќаат два антички камени антиквитета, месопотамски варовнички слон и сумерски бик од алабастер. И двата беа украдени за време на Заливската војна.
„Лекција по цртање“ од Јан Мауритс Квинкерт украдена од кралскиот замок „Вавел“ за време на Втората светска војна беше вратена откако беше откриена во аукциска куќа во Краков.
„Мадона со дете“ на Алесандро Турки, која беше украдена од нацистите за време на Втората светска војна, е вратена во Полска, според министерот за култура Пјотр Глински. Таа беше откриена во аукциска куќа во Токио минатата година.

ЈУНИ
Украдената мермерна глава Робл, Главата на Хидрофора, беше вратена во вилата „Албани Торлонија“ во Рим и повторно прикачена на нејзиното торзо. Главата била украдена во 1978 година, а откриена во Цирих во 2015 година, па вратена минатата година.
Бостонскиот музеј за ликовни уметности постигна договор со наследниците на двајцата еврејски дилери на уметнички дела, Пол Грејп и Артур Голдшмит, за „Клиентите што разговараат во таверна“, слика од 1671 година на Адријан ван Остаде.
Германска комисија му препорача на БаернЛБ, баварската државна банка, да им ја врати „Шарениот живот“ од Василиј Кандински (1907) на наследниците на Хедвиг Луенстајн и Ирма Луенстајн Клајн.
Германија ѝ врати две дрвени маски на домородната заедница Коги во Колумбија, но предупреди дека биле прскани со пестициди, што ги прави ризични по здравјето.
Единаесет уметнички дела украдени за време на Втората светска војна беа вратени во Националниот музеј на Полска во Варшава.
Австрија врати во Мексико древен камен јарем, веројатно користен за време на мезоамерикански ритуални игри со топки.
ЈУЛИ
Швајцарија врати во Египет фрагмент од статуа на Рамзес Втори стар 3.400 години.
Холандија објави дека ќе врати 478 културни артефакти во Индонезија на 10 јули и шест предмети во Шри Ланка подоцна оваа година. Делата моментално се наоѓаат во збирките на Националниот музеј на светските култури и во „Ријксмузеумот“.
Музејот на уметноста „Крајслер“ врати антички базалтен монолит во Нигерија.
Државниот музеј на Илиноис врати виганго, света дрвена спомен-статуа, во Кенија.
Окружниот обвинител на Менхетен, Брег, најави репатријација на два антиквитета во Либија, украдени од Робин Сајмс од Кирена. Предметите „Мермерно лице на птолемејската кралица“ и „Женска биста“ се проценети на 1,26 милион долари.
Ракопис потпишан од Хернан Кортес во 1527 година беше вратен во Мексико, објави Бостонскиот оддел на ФБИ.
Украденото писмо на Кристофер Колумбо беше вратено во Италија, според Службата за имиграција и царина на САД (ИЦЕ). Писмото беше украдено од националната библиотека „Марчиана“ во Венеција.
АВГУСТ
Музејот и научниот центар на индиската нација Онеида и Рочестер одржаа церемонија за репатријација на посмртните останки на 19 предци на Онеида.
Австралија врати три украдени статуи во Камбоџа.
Музејот на уметноста „Крајслер“ ќе му ја врати „Ранетиот Индиец“, мермерна скулптура од Питер Стивенсон, на добротворното здружение на механичарите во Масачусетс (MCMA).
Повеќе од 250 антиквитети, запленети во Њујорк од британскиот трговец со антиквитети Робин Сајмс, беа вратени во Италија.
Американскиот државјанин, уметникот Кристал Орландо, вратил во Мексико кадилница што датира помеѓу 500 и 700 година од нашата ера.
Националниот музеј на Шкотска му врати тотемски столб на народот Ниска. Според „Асошиејтед прес“, тоа го означува еден од првите случаи кога британски музеј му вратил артефакти на некој од домородните народи во Северна Америка.

(продолжува)