Видеотека
Дебитантското дело на Алехандро Гонзалес Ињариту, „Љубовта е кучка“, со право се смета за едно од најзначајните филмски дебија, во однос на режијата, но и во однос на филмската целина. Речиси не постои негов лош филм, можеби филмот „Вавилон“ е негов најслабо оценет од страна на филмската критика, но, и покрај тоа, тој е одличен филм.
Во неговиот трагичен трилер, Ињариту верен на структурата, ја напаѓа темата за љубовта со повеќестран пристап, осврнувајќи се на три различни фази или компликации вообичаени во љубовта. Сите три приказни го претставуваат борбениот аспект на љубовта. Би било фер да се каже дека овој филм, грубо преведен како „Љубовта е кучка“, ја дава крајната изјава: „Љубовта, сепак, е борба“
Кога станува збор за филмски дебитанти, не можеме а да не се присетиме на неколку од нив што се сметаат за најдобри во филмската историја. Меѓу првите секако е дебитантскиот филм на Орсон Велс, „Граѓанинот Кејн“ од 1941 година. Потоа следуваат филмови како „Пи“ на Дарен Аронофски од 1998 година, „Бегство од Шошенк“ на Франк Дарабонт од 1994 година, „Ирејсерхед“ на Дејвид Линч од 1977 година, „Касапски кучиња“ на Квентин Тарантино од 1992 година и многу други. За многумина режисери, овие нивни деби-настапи на филмската сцена значеа отскочна штица за понатамошниот развој во нивната кариера. Голем број од овие филмови што беа „првенчиња“ на сега веќе славните режисери освоија многу награди и признанија на светските филмски фестивали, а на своите креатори им донесоа голема слава и успех.
Но едно филмско деби засекогаш ќе остане запишано со златни букви во името на филмската ризница. Тоа е првиот филм на мексиканскиот режисер Алехандро Гонзалес Ињариту. Неговото прекрасно ремек-дело насловено како „Љубовта е кучка“ му ги отвори широко портите на успехот, а тој во иднина блескаше со нови филмски бисери, како што се „Бјутифул“, „Вавилон“, „21 грам“, „Човек птица“, „Повратник“ и многу други. Ињариту во својата богата кариера е награден со четири „оскари“, три „златни палми“ и две награди БАФТА во различни категории и за различни филмови. Тој е повеќекратно наградуван и номиниран на огромен број светски филмски фестивали, што е доказ за неговата успешна работа во филмската уметност.
Дебитантското дело на Алехандро Гонзалес Ињариту, „Љубовта е кучка“, со право се смета за едно од најзначајните филмски дебија, во однос на режијата, но и во однос на филмската целина. Речиси не постои негов лош филм, можеби филмот „Вавилон“ е негов најслабо оценет од страна на филмската критика, но, и покрај тоа, тој е одличен филм.
Во неговиот трагичен трилер, Ињариту верен на структурата, ја напаѓа темата за љубовта со повеќестран пристап, осврнувајќи се на три различни фази или компликации вообичаени во љубовта. Сите три приказни го претставуваат борбениот аспект на љубовта. Би било фер да се каже дека овој филм, грубо преведен како „Љубовта е кучка“, ја дава крајната изјава: „Љубовта, сепак, е борба“. Поконкретно, наративот на Октавио најсоодветно може да се гледа како лов на љубов и стекнување или борба за неа. За да биде со својата љубов Сузана, тој мора да ги надмине и фактот дека неговиот брат е во брак со неа и фактот дека неговите соништа за напуштање на градот се попречени од неговата помалку восхитувачка социоекономска состојба. Даниел и Валерија, кои се петнаесет-дваесет години постари од Октавио и Сузана, го претставуваат најфрустрирачкиот врв на љубовта – кога некој е веќе во неа и сака или треба да излезе, на подобро или на полошо. Даниел се обидува да излезе од брак во кој има деца, кои ќе бидат со супермоделката Валерија, жена чие значење за него е во крајна линија површно. Ел Чиво, чија приказна е совршен комплимент за онаа на Даниел, претставува дистанца и отуѓеност од љубовта, гледајќи ја однадвор.
Тој го напуштил своето семејство дваесет години пред да стане герилски терорист и сега работи како скитник платен убиец. Би било тешко да се погледнат овие три различни фази на љубовта во класично структуриран филм. Епизодната структура што нè пренесува помеѓу секоја фаза, во никој момент не нè принудува да го толерираме нереалниот концепт на еден пар што поминува низ сите овие фази. Разложувањето на три различни наративи, од кои секој се врти околу различни ликови, ѝ ја дава на публиката можноста да ја гледа секоја приказна како независна од другите. Тоа му дава на овој филм длабока перспектива.
„Љубовта е кучка“ е возбудлива мексиканска драма што испреплетува три различни наративи поврзани со тешка сообраќајна несреќа во Мексико Сити. Филмот ги истражува суровите рабови на љубовта, загубата и човечкото страдање, користејќи кучиња – честопати симболи на лојалност и бруталност – како метафори за емоционалниот живот на ликовите.
Со нелинеарна структура и остра кинематографија, „Љубовта е кучка“ го прикажува урбаниот живот како хаотичен, брутален и меѓусебно поврзан. Темите на скршена љубов, предавство, класна борба и морална двосмисленост го проткајуваат филмот со невидливи нишки. Тој го означи почетокот на познатата „Трилогија на смртта“ на Ињариту и го запозна светот со слоевитото раскажување на сценаристот Гилермо Аријага.
Суров, интензивен и емоционално разорувачки, овој негов дебитантски филм е моќна медитација за последиците од изборите, болката од љубовта и начинот на кој животите се судираат на неочекувани, честопати трагични начини.
Сепак, овој филм не е едноставна љубовна приказна во три дела. Во него насилството е слично на љубовта. Секој лик го прикажува тоа брутално: Ел Чиво ја напушта својата љубов за да биде терорист; Октавио го вклучува своето куче во насилство, па дури и се обидува да го убие за да обезбеди пари за својата љубов, врската на Даниел и Валерија е вербално и речиси физички нестабилна до тој степен што се мразат еден со друг. Љубовта на секој лик кон друг лик се манифестира во нивните насилни дела.
Ова е интересна тема со оглед на парадоксалниот однос помеѓу љубовта и насилството, од кои едниот е предизвикување штета, а другиот е сосема спротивен.
Оваа спротивставеност на љубовта и насилството, ако не поради друга причина, има цел да ја покаже импулсивната природа на љубовта. Ињариту ги открива своите ликови преку оваа спротивставеност, дозволувајќи ѝ на публиката да се соочи со последиците од љубовта, кои инаку се непредвидливи.
Ињариту прави многу работи како што треба во овој филм. Главно, тој нè држи во постојана неизвесност преку каузалноста на заплетот, принудувајќи нè да ги предвидиме резултатите од постапките на ликовите. Сепак, помалку очигледен е начинот на кој тој создава неизвесност околу расплетот на целата приказна. Целата филозофија околу која се преплетуваат сите три приказни е карактеризирана со конфликт. Тоа создава добар дијалог и инсистира на точка на вриење – онаа што се очекува низ целата должина на нивното поглавје.
Секој лик во овој филм на Ињариту се чувствува како растргнат од љубов. Типот на монолог што ликот на Емилио Ечеварија, Ел Чиво, го кажува на крајот од филмот би имал сосема поинакво значење во филм без епизодна структура, во кој случај тој би барал искупување само за себе. Сепак, начинот на кој Ињариту се пресекува помеѓу Ел Чиво и другите ликови, во целата нивна мачнина – последиците од нивните постапки, им дава поголемо значење на зборовите и постапките на Ел Чиво во последната сцена.
Има нешто библиско во режисерот Гонзалес Ињариту и неговиот аскетизам, кој се насетува во голема мера и во неговиот следен филм „Вавилон“. Претпоставувајќи дека ги осудува полубраќата Каин и Авел, едниот прељубник, другиот со договор за неговиот брат, уште еден пример за семејство што тргнало наопаку. Ова, мрачните погребни и гробни сцени и функционалното прекрстување на Октавио секојпат кога поминува покрај икона на скалите се единствените преостанати елементи на религијата во општеството што некогаш било религиозно.
Слично како и неговиот колега Пол Томас Андерсон во „Магнолија“, иако во помалку самосвесен степен, Гонзалес Ињариту е бог на неговиот филм, сложено создавајќи ја структурата што ги поврзува неговите ликови и нивните различни средини. Сепак, ова се негативни врски што работат против идејата за кохерентна смисла во животот – контактот обично резултира со уништување (физичко, материјално, духовно).
Тој е исто така и старозаветен бог, казнувајќи ги оние што би станале премногу самоуверени во своите идни планови или во нивниот навидум неповредлив сегашен успех – придобивките од капитализмот се плен на насилните каприци на случајноста: на Гонзалес Ињариту не му требаат жаби за да го потресе ригидното општество или начин на размислување. Моралната промена е поврзана со физичката промена – да се биде претепан, да се изгуби нога, да се исече косата. Насловот со игра на зборови, со неговото упатување на природата на модерниот живот, како и општото незадоволство, му дава на филмот библиски изглед. Идејата за Мексико како асфалтна пустина полна со куп ѓубре, со сите овие гадови што ги собираат остатоците, е арената каде што се борат чудовиштата на Ињариту.
