Хотелот „Југославија“ го направија хрватски архитекти по барање од Тито, беше архитектонско ремек-дело во кое некогаш гости биле кралицата Елизабета Втора, астронаутот Нил Армстронг, Ричард Никсон и Џими Картер
НОВОТО ЛИЦЕ НА БЕЛГРАД
Уривањето на познатиот хотел „Југославија“ ќе започне денеска, пишува белградски „Блиц“. Од некогашниот симбол на луксуз и престиж ќе остане само легендарниот лустер, кој своевремено влезе во Гинисовата книга на рекорди.
Како што истакна за „Блиц“, Предраг Петровиќ, маркетинг-директор на „МВ Инвест проект хотел ’Југославија’“, „тоа ќе биде проект што ќе значи не само за Земун туку и за цел Белград“. Тој исто така опиша како ќе изгледа зградата во иднина.
– Зборуваме за две кули, едната е станбена, другата деловна. Хотелот „Југославија“ ќе биде симбол и на Белград и на Земун – појасни Петровиќ.
Покрај деловните простории, ќе има и 410 апартмани, плоштад со фонтани, луксузен хотел со ресторани…
ИДЕЈАТА ЈА ДАЛ ЦАРОТ СЕЛАСИЕ
Да потсетиме, неодамна пишувавме за овој хотел: сѐ започнало кога етиопскиот цар Хајле Селасие му кажал на Јосип Броз-Тито дека Белград нема престижен хотел. Таму престојуваа кралицата Елизабета Втора, астронаутот Нил Армстронг, Ричард Никсон и Џими Картер.
– Во тогашни размери, тој хотел беше архитектонско чудо. Мислам дека Лавослав Хорват учествуваше во неговиот дизајн и опремување околу дваесет години. Сè беше поставено како што треба да биде; од камен со врвен квалитет, опрема, декор, на кој наводно беше посветено посебно внимание. На Хорват, од благодарност за неговиот архитектонски напор, наводно на доживотно располагање му беше даден стан на врвот на хотелот. Тоа беше врвно повоено модернистичко архитектонско остварување изградено врз трагата на нашата меѓувоена функционалистичка модерност и вреди да се зачува, а не да се отстрани и укине во целост, за доброто на Нов Белград и неговите погледи – коментира архитектката Зринка Паладино.
Таа исто така додаде дека „тоа беше навистина важна зграда, чија историја датира од 1947 година и конкурсот за Нов Белград. Тоа е многу стара зграда, така што треба да се реновира. Беше запуштен предолго и беше само заднина за некои филмски сцени. Прашањето е што ќе остане од проектот на Хорват по реконструкцијата“.
БЕШЕ ЦЕЛ И НА БОМБИТЕ НА НАТО
Тогаш се пишуваше дека хотелот „Југославија“ би можел да стане дел од луксузниот синџир хотели „Риц-Картлон“, за што коментираше и архитектката Динка Павелиќ за „Јутарњи“, која на оваа перспектива гледа со значителна доза на скептицизам.
– Постои силна симболична порака испратена од редизајнот и ребрендирањето на хотелот „Југославија“ во Белград и неговата трансформација во олицетворение на луксузен американски хотелски бренд. Неговиот дизајн започна веднаш по Втората светска војна и беше резултат на конкурсот што го добија архитекти од Хрватскиот проект-институт – подоцна секогаш постојната АПЗ (една од првите такви институции во Југославија, која би ни била многу корисна сега во постземјотресната реконструкција): Лавослав Хорват, Младен Каузлариќ и Казимир Остроговиќ, а беше завршен од Лавослав Хорват во шеесеттите години на дваесеттиот век. Беше импресивен и за високите странски политичари и гости.
Хотелот „Југославија“, како најголем хотел на поранешната држава, беше отворен во 1969 година, повеќе од дваесет години откако првата награда на споменатиот конкурс им беше доделена на Хорват, Каузлариќ и Остроговиќ.
За време на неговите славни денови, државници и ѕвезди како британската кралица Елизабета Втора, астронаутот Нил Армстронг и американските претседатели Ричард Никсон и Џими Картер престојуваа во хотелот, кој порталот „Погледај.то“ го опиша како „место на заедничка меморија на цела земја што денес не постои“.
Поради репрезентативноста на хотелот, големо значење се придавало на ентериерот, изборот на мебел, разни предмети и галантерија, пишува „Градња“. Можеби најзабележителен детаљ е правоаголниот лустер направен од 40.000 кристали „сваровски“. Извесен период ја држеше титулата најголем лустер „сваровски“ во светот. Економскиот колапс го чинеше хотелот две од петте ѕвезди, а во 1999 година беше бомбардиран од НАТО. Во последните две децении се користи во контекст на сервисни и забавни активности.
Лустер со 40.000 кристали „сваровски“, тежок 14 тони
На грандиозното отворање на хотелот црвената лента ја пресекол лично Јосип Броз-Тито. Така, покрај хотелско-туристичкото значење, објектот имал цел да ги покаже силата и финансиската моќ на државата, како и политичката влијателност.
На отворањето, лустерот што се наоѓа пред свечената банкет-сала е впишан во Гинисовата книга на рекорди како најголем лустер „сваровски“ во светот. Сега тој веќе не ја носи таа титула, но долго време било така. Со должина од 30, ширина од пет метри, во форма на правоаголник, и тежина од 14 тона, тој се состои од 40.000 кристали „сваровски“ и 5.000 светилки. Кристалите му даваат уметничка вредност и посебност, бидејќи тоа е всушност стакло обработено со технологија наменета за дијаманти и како такви совршено ја прекршуваат светлината.
Во хотелот „Југославија“ престојувале и Моамер Гадафи, Тина Тарнер, Кевин Костнер и многу други. Лустерот ја преживеал ноќта помеѓу 7 и 8 мај 1999 кога е бомбардирана блиската зграда на кинеската амбасада.
Хотелот „Југославија“ е отворен во 1969 година, а е изграден по проект на архитектот Лавослав Хорват. Од идејата до конечната реализација поминале речиси 20 години. Главната зграда има седум ката, а особено импозантна била внатрешноста на хотелот со 1.500 простории, 1.100 кревети и вкупно 600 соби и 23 апартмани. Ресторанот имал повеќе од 800 места и незаборавен поглед на Дунав.
