Топлотните бранови како оние во Тексас и во Европа, најверојатно, само ќе се влошуваат во иднина
Дали ќе нè очекуваат пеколни жештини?
Ова лето се очекува да биде исклучително жешко. Според научниците од Универзитетот во Мејн, на 4 јули бил најтоплиот ден на Земјата од почетокот на водењето евиденција пред повеќе од 40 години. Во меѓувреме, месецот јуни беше најтопол досега, објави Европскиот центар за временски прогнози со среден опсег. Во споредба со минатите просеци, во светот е невообичаено топло. Има и неколку природни феномени надвор од климатските промени, кои го прават ова лето особено топло. Глобалниот временски настан наречен Ел нињо ја зафати планетата, што може да ги поттикне топлотните бранови и сушите.
Сепак, од научна перспектива, нема ништо изненадувачки за рекордната топлина, колку и да е опасна. Тоа е всушност во согласност со она што научниците долго време го предвидуваа. Емисиите на фосилни горива ја загреваат планетата, а топлото време ги прави топлотните бранови поекстремни. Во годините што доаѓаат, топлотните бранови како оние во американскиот југ и Европа, веројатно, ќе се влошат во целина. Така, иако ова лето може да биде неподносливо жешко, веројатно, ќе биде едно од најладните во следните децении.
Зошто сега е толку жешко?
На локално ниво, топлотните бранови често се предизвикани од акумулација на висок притисок во атмосферата. Овој притисок го компресира и загрева воздухот. Системот со висок притисок истиснува поладни воздушни струи, кои брзо се движат, и ги растерува облаците што му дава на сонцето непречена глетка на земјата. Во долгите денови и кратките ноќи на летото, топлинската енергија брзо се акумулира и температурите се зголемуваат. Овој регион на притисок дејствуваа како купола, заробувајќи ја топлината. Затоа топлотните бранови често се нарекуваат „топлински куполи“.
Меѓутоа, постојат многу пошироки метеоролошки услови што предизвикуваат зголемување на температурите. На пример, се чини дека нестабилните големи, брзи воздушни струи наречени суптропски и поларни ветрови може да влијаат на тоа како топлината покрива делови од САД. Потоа, присутен е Ел нињо, далекосежниот климатски феномен што предизвикува топлите пространства на Тихи Океан да се загреат, што влијае на времето низ светот, вклучувајќи ги температурата и врнежите. Овој Ел нињо можеби веќе придонесе за раните топлотни бранови во Азија оваа година. Сите овие метеоролошки феномени се случуваат на планета што станува сѐ пожешка поради емисиите на стакленички гасови. Можеби е тешко да се предвиди влијанието на воздушните струења и Ел нињо, но широкиот ефект на климатските промени е мошне јасен, а тоа ќе ги направи топлотните бранови почести, подолготрајни и поекстремни.
Летата ќе стануваат пожешки и ќе почнуваат порано
Автомобилите, фабриките и термоцентралите го загреаја светот за околу 1,2 степен Целзиусов од почетокот на индустриската револуција. Иако тоа зголемување може да звучи скромно, сепак временските екстреми станаа многу поверојатни. Фреквенцијата на овие настани порасна од просечни два топлотни брана годишно во 1960-тите на шест годишно во 2010-тите и 2020-тите, според американската Агенција за заштита на животната средина. Во меѓувреме, типичниот топлотен бран во големите американски градови трае околу еден ден подолго отколку пред половина век.
Во периодот од јули до септември, Националната океанска и атмосферска администрација предвидува натпросечни температури за поголемиот дел од САД. Така, ниту еден регион не се очекува дека ќе биде поладен од просекот. Добрата вест е што метеоролозите можат, до одреден степен, да прогнозираат екстремно време, а самите климатски модели се подобруваат. Тие покажуваат дека многу места ќе стануваат сѐ потопли и пожешки, така што теоретски градовите можат да се подготват за топлотните бранови.
