„Тоа би нè ставило во позиција во која, во ситуација со членот 5, би можеле за првпат по Првата светска војна да имаме голем број американски војници под команда што не е од САД“, им рече на сенаторите сегашниот генерал на SACEUR (врховен командант на сојузничките сили), Кристофер Каволи.
ВАШИНГТОН – Би било „проблематично“ за САД да ја напуштат својата традиција, односно да се инсистира Американец да не биде командант на НАТО, беа отворено предупредени сенаторите на САД (членови на Комисијата-комитетот на сенатот за вооружените сили на САД) од страна на генералот, носител на позицијата врховен командант на сојузниците (SACEUR) – Кристофер Каволи.
„Мислам дека тоа би донело некои предизвици во однос на нуклеарната команда и контрола“, рече генералот Кристофер Каволи, кој има двојна функција, како SACEUR (врховен командант на сојузниците) и шеф на европската команда на американската војска (EUCOM), пред Комитетот на Сенатот за вооружените сили на САД.
„Тоа би нè ставило во позиција во која, во ситуација со членот 5 (заемна одбрана), за првпат по Првата светска војна би можеле да имаме голем број американски војници под команда што не е командувана од САД. Затоа мислам дека тоа се работи што треба внимателно да се разгледаат“.
Како дел од поголемото реструктурирање на командниот синџир на субординација на американската војска, Министерството за одбрана на САД, меѓу другото, размислува и во насока на тоа што би било доколку Вашингтон се откаже од позицијата што ја има – на врвот на командниот синџир на НАТО (тоа е позиција што отсекогаш ја држел американски генерал со четири ѕвезди од основањето на НАТО), да дојде некој што е неамериканец?!
Портпаролот на Пентагон не одговори веднаш на барањето на медиумот „Брејкинг дифенс“ за официјален коментар во врска со таквите размислувања. Генералот Каволи им рече на сенаторите од сенатската комисија за одбрана дека засега „неговата намера е да ги изложи и образложи потенцијалните предности или недостатоци на евентуалната промена во раководењето и командувањето со SACEUR“, истакнувајќи дека другото, како одлука, „ќе зависи од администрацијата на Трамп да ја донесе конечната политичка одлука за тоа дали да се откаже од улогата на командант на здружената команда на НАТО (SACEUR)“. Но тој рече дека „од воена перспектива (откажувањето од врвот на командата на НАТО за Европа (SACEUR) е – проблематично.
– САД одржуваат голем број нуклеарни оружја за евентуална употреба од страна на НАТО што – по договор на САД и нивните сојузници во НАТО – може да бидат активирани од страна на SACEUR за време на конфликт или нуклеарни оружја да бидат испорачани во различни земји на НАТО. Во моментов нема посредник вклучен во тој процес. Тоа го одработува и за тоа одговара еден ист висок офицер на САД. (Врховниот командант на сојузничките сили (SACEUR) во рамките на НАТО сега е истовремено и командантот на EUCOM – американската команда за Европа во рамките на НАТО).
Ако SACEUR не беше американски офицер, „ние ќе требаше да најдеме некој друг начин да го направиме тоа и сигурно нема да биде толку интегриран со преостанатите операции на SACEUR како што е сега“, рече тој, објаснувајќи зошто се поефективни и поефикасни процедурите што имаат стратегиска команда на САД, наспроти онаа на европските сојузници на НАТО.
– Ние сме способни да бидеме алка во тој синџир што сето тоа го прави беспрекорно – рече генерал Каволи.
Коментарите и ставовите на генералот Каволи ги потврди и пензионираниот генерал-полковник Ден Кејн, кандидатот на Трамп за командант на здружениот Генералштаб, кој беше запрашан за истото тоа, во вторникот, за време на неговото сослушување и одговор на прашањето дали има вредност и предност да се задржи Американец на улогата SACEUR.
„Тоа е историјата од основањето на SACEUR и здружувањето на командантот на EUCOM, а имено двојна улога, заради ефикасност. И мислам дека тоа е можност за глобално лидерство, особено во Европа, но повторно би му оставил на претседателот додека размислува и да донесе вистинска политичка одлука, за тоа како би требало да изгледа идната политика“.
Прашањата за предложената промена во раководството на SACEUR дојдоа од двете партиски страни кај сенаторската комисија (и од републиканците и од демократите): Шахин, Д-Н.Х., Мази Хироно, Д-Хаваи, Џони Ернст, Р-Ајова и други, сите го прашуваа Каволи за неговиот став за потенцијалниот потег. Повлекувањето од работата на SACEUR, како и другите промени во борбените команди и откажувањето на плановите за модернизација на американските сили во Јапонија, исто така, наводно се разгледуваат од администрацијата.
„Ги поддржуваме напорите на претседателот (Доналд) Трамп да обезбеди нашите сојузници и партнери да го зголемат нивниот придонес за зајакнување на нашата структура на сојузот и го поддржуваме продолжувањето на американското лидерство“ беа неофицијалните ставови на сенатската комисија. „Нема да прифатиме значајни промени во нашата структура за борби што се направени без ригорозен меѓуагенциски процес, координација со борбените команданти и здружениот штаб и соработка со Конгресот. Ваквите потези ризикуваат да го поткопаат американското одвраќање низ светот и да ги намалат нашите преговарачки позиции со американските противници“.
Од Валери Инсина, 3 април 2025 година
