Фото: ЕПА

Осумдесет и осумгодишен маж, кој е осуденик на смрт со најдолг стаж во светот, беше ослободен од јапонскиот суд откако било утврдено дека доказите користени против него биле фабрикувани

КОГА ПРАВДАТА Е БАВНА

Ивао Хакамада бил осуден на смрт пред речиси половина век, откако бил прогласен за виновен во 1968 година за убиство на својот шеф, неговата сопруга и нивните две деца на тинејџерска возраст.
Неодамна му било одобрено повторно судење поради сомневањата дека иследниците можеби подметнале докази што довеле до негово осудување за четирикратното убиство. Сепак, 46-те години поминати во затвор чекајќи да се изврши смртната казна му нанесоа голема штета на менталното здравје на Хакамада, што значи дека тој не беше способен да присуствува на рочиштето каде што конечно беше изречена неговата ослободителна пресуда.

САГА И СЕКОЈДНЕВНА БОРБА

Случајот на Хакамада е една од најдолгите и најпознати правни саги во Јапонија и привлече широк јавен интерес, при што околу 500 луѓе беа наредени за места во судницата во Шизуока во четвртокот.
Додека беше изрекувана пресудата, приврзаниците на Хакамада пред судот извикуваа „банзаи“ – јапонски извик што значи „урааа“.
Хакамада, кој беше изземен од сите рочишта поради неговата влошена ментална состојба, живее под грижата на неговата 91-годишна сестра Хидеко од 2014 година, кога беше ослободен од затвор и му беше одобрено повторно судење.
Таа со децении се бореше да го обели неговиот образ и рече дека е слатко да се слушнат зборовите на судот „не е виновен“.
– Кога го слушнав тоа, бев толку трогната и среќна што не можев да престанам да плачам – изјави таа за новинарите.
Нејзиниот брат претходно изјави дека неговата битка за правда била како „да се бориш секој ден“.
– Штом мислите дека не можете да победите, нема пат до победата – изјави тој за новинската агенција АФП во 2018 година.

„КРВАВА“ ОБЛЕКА ВО САД ЗА МИСО

Поранешниот професионален боксер Хакамада работел во фабрика за преработка на мисо (еден вид традиционален зачин) во 1966 година, кога телата на неговиот работодавец, сопругата и двете деца на мажот биле извлечени од пожар во нивниот дом во Шизуока, западно од Токио. Сите четворица биле избодени до смрт. Властите го обвинија Хакамада за убиство на семејството, палење на нивниот дом и кражба на 200.000 јени во готовина.
Хакамада првично негираше дека ги ограбил и убил жртвите, но подоцна го даде она што го опиша како принудно признание, по тепањето и испрашувањето, кои траеле до 12 часа на ден. Во 1968 година тој беше прогласен виновен за убиство и подметнување пожар и осуден на смрт.
Децениската правна сага на крајот вклучи алишта пронајдени во сад за мисо една година по апсењето на Хакамада. Таа облека, наводно обоена со крв, била искористена за негово инкриминирање.
Меѓутоа, со години, адвокатите на Хакамада тврдеа дека ДНК пронајдена од облеката не се совпаѓа со неговата, што ја зголемува можноста дека предметите му припаѓаат на некој друг. Адвокатите понатаму сугерираа дека полицијата можела да ги фабрикува доказите.
Нивниот аргумент беше доволен да го убеди судијата Хироаки Мурајама, кој во 2014 година истакна дека „облеката не е онаа на обвинетиот“.


Колку земји сè уште имаат смртна казна?

„Неправедно е дополнително да се приведе обвинетиот, бидејќи можноста за неговата невиност стана јасна до респектабилен степен“, рече тогаш Мурајама.
Хакамада потоа бил ослободен од затвор и добил повторно судење.
Повторните судски процеси за осудениците на смрт се ретки во Јапонија – судењето на Хакамада е само петто во повоената историја на Јапонија.
Заедно со Соединетите Американски Држави, Јапонија е единствената земја од Г7 што сè уште воведува смртна казна, а осудените на смрт се известуваат за нивното бесење само неколку часа однапред.
Продолжената правна постапка значеше дека требаше до минатата година да почне повторното судење – и до четврток наутро судот да ја соопшти пресудата. Детаљот од кој зависат неговото повторно судење и конечната ослободителна пресуда беше природата на црвените дамки на облеката за кои обвинителите рекоа дека се негови. Одбраната праша како старееле дамките. Се вели дека фактот дека тие останале црвени и не се затемниле по подолго време потопени во паста од соја, значи дека доказите се фабрикувани.
Одлуката од четвртокот покажа дека „иследниците ја манипулирале облеката со тоа што ја мачкале со крв“, која потоа ја скриле во резервоарот на мисо, според АФП. Хакамада беше прогласен за невин.
Деценискиот притвор, главно во самица со секогаш присутна закана од егзекуција, имаше голем данок врз менталното здравје на Хакамада, според неговите адвокати и семејството. Неговата сестра долго време се залагаше за негово ослободување. Минатата година, кога започна повторното судење, Хидеко изрази олеснување и рече „конечно ми се симна тежина од рамениците“.