Планот на коалицијата на Мелони да им даде поголема моќ на „доблесните“ региони го разгоре јазот Север-Југ во земјата
Минатата недела италијанските политичари станаа толку лути што се откажаа од дебатата меѓу себе и, наместо тоа, се одлучија за тупаница. Причината за тепачката во парламентот, по која еден човек заврши во болница, на аутсајдерите може да им изгледа како суво приспособување на уставот: пренесување повеќе овластувања на локалните власти во делови од земјата што ефикасно ги водат своите работи.
Но реформата откри длабока рана во националната психа на Италија, делејќи го просперитетниот Север, кој ќе има корист од промените, од историски лишениот Југ. Таа датира од обединувањето на земјата во 1861 година, кога северните Пиемонтезе го анектираа јужното Бурбонско Кралство, што е расцеп што никогаш вистински не заздравел.
НА ЈУЖЊАЦИТЕ ИМ ПРЕКИПЕ
Џузепе Конте, поранешен премиер и лидер на опозициското Движење 5 ѕвезди, ги осуди реформите на премиерката Џорџа Мелони.
– Со овој грозоморен проект, Мелони и десницата сакаат да ја растргнат Италија на парчиња. Цената ќе ја плати народот, тие го напуштаат југот и ги осудуваат најдепресивните области на кратења на болниците и услугите и правата, кои се веќе трета класа – изјави за „Политико“ Конте, кој и самиот е од Јужна Италија.
Во градовите низ регионот се одржаа протести против законот за кој критичарите велат дека ќе ја продлабочи постојната нееднаквост. Во јужниот регион на Калабрија невработеноста на младите е околу 30 проценти, а БДП по жител е сличен на оној во Романија.
Тоа не е нова приказна. Ендемската сиромаштија доведе до масовна емиграција од јужните региони. Годините на предрасуди, вклучувајќи го и омаловажувањето на јужните јазици, дополнително ги поттикнаа незадоволството и чувството на напуштеност на југот.
НЕИЗМИЕНИ БОЛНИ ОД КОЛЕРА
Во меѓувреме во богатиот индустриски развиен Север, удирањето на наводно мрзливите, корумпирани и со мафија населени јужњаци одамна носело победнички изборни гласови. Некои сецесионистички политичари дури се повикаа на експлозијата на вулканите Етна и Везув. Со транспаренти и објави на социјалните мрежи, како „Етна е одлична“ и „Ајде, Везув“, ги исмеваат ривалските поддржувачи на тимовите од Југот како неизмиени, заболени од колера.
Законодавството воведено од владата на Мелони ќе им даде широки овластувања и ресурси на „доблесни и ефикасни“ северни региони. Се очекува тоа да биде ставено на конечно гласање во следните неколку дена.
Поддржувачите на законот, кој го водеше просеверната лига, велат дека ќе го направи трошењето поефикасно и посочуваат дека моментално само Ломбардија плаќа околу 50 милијарди евра годишно повеќе данок отколку што добива.
Сандро Руотоло, пратеник на левиот центар од Неапол, во изјава рече дека планот е „отцепување на богатите“.
Според предложената легислатива, секој регион може да побара контрола над 23 области, како што се образованието, културното наследство и меѓународната трговија, притоа задржувајќи го најголемиот дел од даноците што вообичаено се испраќаат во Рим. Три северни региони, Венето, Ломбардија и Емилија-Ромања, веќе ги побараа новите овластувања.
Пратеникот на Лигата, Алберто Стефани, тврди дека тоа ќе ги подобри односите меѓу локалната и националната власт и ќе обезбеди ефикасно користење на ресурсите доделени за Италија во фондот на ЕУ за економско закрепнување по пандемијата. Масимо Битончи, потсекретар на Министерството за претпријатија, го нарече „револуција“ за локалните власти, „напуштајќи ја историската цена и губејќи го централизмот“.
Противниците на законот ја отфрлаат идејата дека тој ќе ја подобри ефикасноста и тврдат дека ќе резултира со дуплирање и ќе ја оштети конкурентноста бидејќи компаниите ќе мора да се движат по различни правила во различни региони.
Доколку Ломбардија, Венето и Емилија-Ромања ги задржат даноците, ќе има околу 190 милијарди евра помалку за остатокот од земјата. И конкуренцијата меѓу регионите може да доведе до бегство на наставници или здравствени работници во подобро платени области.
Иако теоретски јужните региони исто така можат да бараат нови овластувања, на повеќето им недостигаат персонал и капацитет да управуваат со овие дополнителни области на одговорност.
БОЛИД НА ФОРМУЛА 1
Анџело Форџоне, историчар што често ја бранел Јужна Италија, објасни: „Тоа е како да стартувате болид на Формула 1 пред обичен болид: Поделбата секогаш ќе биде поголема. Лигата знае дека може да го натера својот автомобил да се движи без проблеми и знае дека Југот ја нема таа можност бидејќи нема технички капацитет и персонал за да го направат автомобилот да работи“.
Од 1990-тите се формираа пројужни групи што бараат обесштетување и компензација, како и ревизија на историските книги. Сега многумина на Југот го гледаат планот на владата како продолжение на дискриминацијата и недостатоците што датираат од обединувањето.
Неапол, некогашен главен град на Бурбоните, е во првите редови на опозицијата, со илјадници присутни на протестите. Некои јужњаци исто така ги бојкотираат производите од Северна, повикувајќи ги потрошувачите да купуваат стоки само од компании со седиште на југ за да го спречат протокот на даноци на север. Пратениците од Југот што ги поддржуваат предлозите на владата беа прогласени за предавници.
– Ова се враќа во 1861 година, по што Југот ја изгуби способноста да се развива – рече историчарот Форџоне.
Тој рече дека поголемата регионална автономија би функционирала доколку сите почнат во исти услови, но од Втората светска војна ниту една влада не помогнала да се реши нееднаквоста во услугите и работата. „Ајде да ја направиме математиката, да ја направиме фер и потоа можеме да постапиме правилно“.
Некои отидоа дотаму што велат дека Југот треба да бара независност. Писателот Пино Април, основач на пројужното движење „24 април“, повика на отцепување на Југот.
– Ако сме сведени на колонија и не можеме да бидеме полноправни граѓани, подобро е да одиме сами – рече тој.
