На својот вебсајт, Викиликс посочува едно интервју на Асанж за германски „Шпигел“ како извор на информации за тоа што организацијата прави и кои се нејзините планови и цели. Ви пренесуваме извадоци од интервјуто
Кога беше основан Викиликс, на вебсајтот можеше да се прочита: „Целта е правдата. Методот е транспарентноста“. Ова е стара идеја од Просветителството, родена во 18 век. Но ако погледнете кон бруталните политички режими и безмилосните големи корпорации, зарем овој слоган не е преидеалистичен? Дали транспарентноста е доволна?
– Да бидам искрен, не ми се допаѓа зборот „транспарентност“. Стаклото е транспарентно. Повеќе сакам образование или разбирање, кои се почовечки.
Се чини дека работата на Викиликс се промени. Во почетокот објавувавте само тајни документи, а сега обезбедувате и контекст за нив.
– Отсекогаш сме го правеле тоа. Лично напишав илјадници страници анализа. Викиликс е џиновска библиотека на најугнетените документи во светот. Ние им даваме азил на овие документи, ги анализираме, ги промовираме и прибираме нови. Викиликс има десетици милиони документи и придружни анализи.
Напишавте предговор за книгата „Досиеја на Викиликс: светот според американската империја“. Дали сакате да развиете контекстуализација, анализа и контранаратив за документите обезбедени од Викиликс?
– Генерално нема доволно систематско разбирање. Ова се однесува на тоа што е исплатливо за медиумите и за краткорочните циклуси на вести, но всушност не ги обвинувам медиумите за тој неуспех. Постои ужасен неуспех во академските кругови во разбирањето на актуелните геополитички и технолошки настани и пресекот помеѓу овие две сфери. Викиликс има многу јавен конфликт со САД, кој трае и во кој се вклучени многу млади луѓе. Тие одеднаш го видоа Интернет како место каде што се случуваат политиката и геополитиката. Тоа не е само место каде што озборувате што се случило на училиште. Но каде се младите професори да се обидат да ги објаснат овие случувања? Каде е новиот Мишел Фуко, кој се обидува да објасни како се применува современата моќ? Апсурдно, Ноам Чомски нуди едни од најдобрите објаснувања, а има 90 години.
Можеби младите професори претпоставуваат дека не би било многу корисно за нивните кариери да зборуваат за овие теми кои се премногу контроверзни.
– Токму така. Сето тоа е инхерентно контроверзно. Истовремено, односите на главните разузнавачки агенции се еден од најголемите структурни фактори на модерниот свет. Тоа е суштината на неекономските односи меѓу државите. Најмногу се грижам за академските кругови и за одреден дел од нив што се занимаваат со меѓународните односи. Викиликс објави милиони тајни дипломатски документи. Викиликс е најголемиот извор на материјали од областа на меѓународните односи и тоа од примарни извори и сите може да се пребаруваат. Имаше некои истражувања објавени на шпански и на азиски јазици. Но каде се американските и англиските научни списанија? Постои конкретно објаснување. Тие дејствуваат како училишта што го хранат американскиот Стејт департмент. Американското здружение што ги контролира најголемите пет научни списанија има тивка, официјална политика да не прифаќа трудови што произлегуваат од материјалите на Викиликс.
Кога го поведовте Викиликс во 2006 година, дали некогаш помисливте дека ќе завршите во ситуацијата во која се наоѓате сега?
– Не во оваа конкретна ситуација, но очекував значителни тешкотии од овој тип. Се разбира дека го помислив тоа.
Од друга страна, Викиликс стана глобален бренд за помалку од една деценија, име што е препознатливо во сите домаќинства. Дали ова е компензација за суштинските проблеми со кои се соочувате?
– Не, но други работи компензираат. Конфликтот нѐ направи многу поцврсти, создавајќи го Викиликс каков што го знаете денес. Оваа голема библиотека, изградена со храброста и потта на многумина, е во долгогодишен судир со суперсила без да загуби ниту една „книга“. Истовремено, со овие „книги“ се образувале многумина, а во некои случаи, буквално се ослободени невини лица.
Ако се погледнете себеси, плативте висока цена за тоа што го сторивте. Сѐ уште плаќате. Дали овие искуства ги менуваат вашите ставови, политички гледишта или вашата подготвеност да дејствувате политички?
– Се вели дека како што стареете, станувате помалку радикални. Јас имам речиси 50 години, ама не чувствувам дека сум помалку радикален од претходно.