Фото: Пиксабеј

Длабоко под нашите нозе, на растојание од околу 4.000 километри под површината на Земјата, се наоѓа една од најголемите мистерии на нашата планета – нејзиното внатрешно јадро. Овој блескав цврст дел од обвивката на Земјата, кој игра клучна улога во одржувањето на нејзиното магнетно поле, можеби не е толку стабилен и непроменлив како што се мислеше.
Новото истражување сугерира дека внатрешното јадро претрпело промени во обликот во текот на изминатите две децении, што може да има значителни последици за нашето разбирање за динамиката на внатрешноста на Земјата. Иако јадрото обично се замислува како сфера, неговите рабови најверојатно се деформирани за сто метри или повеќе на одредени места, според професорот Џон Видејл, сеизмолог од Универзитетот во Јужна Калифорнија, водечки автор на студијата. Промената на обликот на јадрото веројатно се случува на границата помеѓу внатрешното цврсто јадро и надворешното течно јадро, каде што температурите се екстремно високи.
Јадрото на Земјата игра клучна улога во создавањето магнетно поле што ја штити планетата од штетното зрачење од Сонцето. Внатрешното јадро, загреана цврста метална топка со дијаметар од околу 2.400 километри, ротира независно од надворешното течно јадро и остатокот од планетата. Без оваа ротација, Земјата би го изгубила своето магнетно поле и би станала како Марс, кој ја изгубил таквата заштита пред милијарди години.
Научниците првично се обидуваа да откријат зошто внатрешното јадро ја забавило стапката на ротација во однос на ротацијата на Земјата пред повторно да забрза во 2010 година. Внатрешното јадро, кое главно се состои од железо и никел, е опкружено со течно надворешно јадро. Поради сложените интеракции на гравитационите сили и динамиката на течното јадро, внатрешното јадро ротира независно од надворешната обвивка на планетата. Научниците со децении веруваа дека внатрешното јадро постојано ротира во иста насока, но новото истражување сугерира дека ротацијата е променлива. Внатрешното јадро на Земјата периодично ја менува насоката на својата ротација, тврдат научниците. Ова фасцинантно откритие доаѓа од истражувањето на сеизмичките бранови спроведени од геофизичарите од Универзитетот во Јужна Калифорнија и Универзитетот во Пекинг, сугерирајќи дека ротацијата на внатрешното јадро забавува, запира, а потоа се движи во спротивна насока.