Со околу два до пет милиони потни жлезди што го покриваат човечкото тело, потењето е повеќе од само природен одговор на топлина или вежбање – тоа е клучен играч во одржувањето на целокупното здравје. Еден поглед на етимологијата на зборот пот сугерира дека преводот се враќа на латинската фраза „да се дише“. Додека многумина од нас го препознаваат потењето како витален процес за регулирање на телесната температура и спречување на прегревањето за време на физичка активност или во топли средини, придобивките од потењето се протегаат многу подалеку од само ладење.
За почеток, науката покажува дека потењето помага и во детоксикација и зајакнување на имунолошкиот систем. Редовните активности што предизвикуваат потење исто така придонесуваат за подобро здравје на срцето и контрола на телесната тежина и го намалуваат ризикот од хронични болести како дијабетес и хипертензија.
Што е пот? Потта е течност што ја произведуваат жлездите во вашата кожа. Д-р Рејчел Ворд забележува дека околу 99 проценти од капката пот е вода. Преостанатиот еден процент се супстанции како уреа, урична киселина, амонијак, млечна киселина и витамин Ц, меѓу другите. Кај луѓето постојат два главни типа на потни жлезди. Екрините жлезди се распределени низ целото тело и го олеснуваат ладењето преку процесот на испарување. Апокрините жлезди, кои се наоѓаат во области како што се пазувите и ципите, се одговорни за мирисот на телото. Овој вид пот е погуст и содржи масти, а се произведува особено за време на периоди на интензивен стрес.
Потењето ја регулира телесната температура. Една од клучните функции на потењето е контрола на телесната температура. Потењето ни помага да се одржиме на безбедна температура. Постојат многу ризици од прегревање, а потењето помага да се разлади телото.
Прегревањето не само што ја прави физичката активност понапорна туку го зголемува и срцевиот ритам и го намалува протокот на крв во мускулите и мозокот. Ризиците поврзани со прегревање вклучуваат топлотна исцрпеност, топлотен удар и дехидрација – кои потењето активно ги спречува.
Потењето помага во детоксикација
Додека потењето помага во излачувањето траги од токсини како тешки метали, „вашиот црн дроб и бубрезите се во голема мера одговорни за детоксикација“.
Д-р Даниел Амен забележува дека симптомите како мозочна магла и замор може да се појават кога системите за детоксикација на нашето тело се преоптоварени. Д-р Амен сугерира дека потењето, без разлика дали преку вежбање или сесии во сауна, е еден од најприродните начини за поддршка на напорите за детоксикација на телото. Неодамнешна студија од 2022 година ја испита разликата помеѓу потењето за време на вежбање и потењето во сауна. Резултатите покажаа дека видот на потење влијае на излачувањето тешки метали, при што концентрациите на никел, олово, бакар и арсен се значително повисоки за време на енергично вежбање во споредба со седењето во сауна.
Сè поголем број докази сугерираат дека редовната употреба на сауна може да го намали и спречи ризикот од акутни и хронични заболувања како што се висок крвен притисок, кардиоваскуларни заболувања, мозочен удар и неврокогнитивни нарушувања, како и белодробни заболувања, па дури и обичен грип. Покрај тоа, сауните можат да помогнат во справувањето со специфични состојби на кожата и ублажување на болката од ревматски заболувања и главоболки.
Потењето го подобрува расположението
Дали некогаш сте забележале како вашата кожа изгледа сјајно и розово на ревитализиран начин по добра сесија на потење? Потењето природно ја хидрира вашата кожа, подобрувајќи ги нејзината текстура и флексибилност. Редовните сесии можат да ја направат вашата кожа да изгледа еластично и младешки, благодарение на одржуваните нивоа на влажност.
Истражувањата покажаа дека потта содржи соединенија како дермидин, кои имаат природни антибиотски својства. Ова сугерира дека потењето може да помогне во борбата против штетните бактерии и инфекции на кожата, дејствувајќи како природна локална одбрана од болести. Плус, треската има имунолошка корист – забележете како предизвикува потење. Кога имате треска за време на вирусна или бактериска инфекција, тоа е делумно затоа што предметните патогени се поранливи на топлина отколку протеините во вашето тело. Зголемената телесна температура може да ги елиминира овие патогени чувствителни на топлина, помагајќи му на вашиот имунолошки систем да се бори против инфекцијата.
Потењето предизвикано од вежбање е добро познато по тоа што го олеснува ослободувањето ендорфини, кои се природни засилувачи на расположението во телото. Тоа често резултира со чувство на еуфорија и општа благосостојба, познато како „трчачка еуфорија“. Но, потењето е повеќе од само добро чувство по тренинг. Истражувањето сугерира дека луѓето можат да чувствуваат позитивни емоции како среќа преку мирисот на нивната пот. Кога доживуваме радост, нашите тела произведуваат специфични хемикалии.
