Навестува ли најавената средба меѓу премиерот и лидерот на опозициската СДСМ ново поглавје на македонската политичка сцена
Интересни реакции во македонската јавност предизвика најавената средба меѓу премиерот Христијан Мицкоски и претседателот на опозициската СДСМ, Венко Филипче, како отворена можност за меѓусебна размена на идеи и решенија на кои може да се работи во иднина.
За разлика од лидерските средби, кои беа одраз на нефункционалните и заробени институции, но и на постојаниот притисок од меѓународната заедница по секоја цена да се донесат параинституционални решенија за одредени проблеми заради барем некакво откочување на застоените системски процедури во минатото, овој нов формат на консултации има поинаков карактер. Имено, на него не се носат никакви одлуки, туку политичарите меѓусебно се брифираат, одржуваат еден вид панел на кој ќе се разменат и ќе се нафрлат повеќе идеи за тоа како би можеле да се решат одредени прашања во државата важни за сите граѓани.
Вакви состаноци и средби се карактеристични за развиените европски демократии, каде што повремено премиерот или претседателот на државата се брифираат со политички претставници на партиите. Ваквите консултации лице в лице особено се карактеристични, еве на пример, за нашиот јужен сосед – Грција, каде што премиерот има средби и со лидерот на опозицијата, но и со лидерите на другите партии, кои му ги соопштуваат своите позиции и идеи во врска со одредени прашања важни за граѓаните и државата.
Обвинувањата од страна на албанскиот фактор во земјава дека се работи за моноетничка средба се надвор од секаква здрава логика, имајќи предвид дека ако денеска ваква средба се одржала со Филипче, утре не е исклучено ваква средба да побара и првиот човек на ЗНАМ, или некој од политичките лидери во Влен, претставници на ДУИ, како и други политичари, високи претставници на другите политички партии во земјава. Позитивно е што дијалогот се враќа онаму каде што му е местото, во институциите, за разлика од лидерските средби, кога под притисок на меѓународната заедница се носеа одлуки спротивни на законите и на интересите на државата, чии последици се чувствуваат и ден-денеска.
Повеќе од извесно е дека овој формат на состаноци претставува и подигнување на нивото на политичката култура во земјава, што значи да се сослушаат идеите и визиите на сите политички чинители и на тој начин да се дојде до една резултанта за различните патишта за решавање на проблемите, некое средно решение што ќе биде во функција на граѓаните. Кога постои размена на идеи, доволно е да се земат најдобрите работи од сите тие предлози и да се изгради решение што ќе биде во функција на граѓаните. Впрочем, сите политички чинители и од позицијата и од опозицијата имаат свои квалитети што треба да ги понудат за да бидат ефикасен сервис на граѓаните, но и да почнат да работат така што преку конструктивен дијалог и меѓусебно уважување ќе носат решенија што ќе значат развој на државата и општеството во целост.
Повод: Потпретседателот на Алијанса за Албанците, Елми Азири, рециклира етнички „поплаки“ во обид политички да манипулира со етнички алатки
Стоп за политикантски етнички етикети при градење
конструктивни меѓупартиски релации
Намерата да му се дава етнички призвук на обичен консултативен состанок меѓу премиерот на државата и првиот човек на најголемата опозициска партија не може да биде никако поинаку сфатена, освен како добро смислен потег постојано да се инсистира на повторување на тезата на некои албански структури со препознатлива сепаратистичка компонента дека „македонското општество е поделено по етничка линија и дека така мора да се однесуваат и политичките елити“. (?!) Зарем не сфативме дека токму доскорешното инсистирање на сегрегации по етнички линии практично е погубно за државата, за нејзиниот унитарен карактер, за нацијата, односно за граѓаните?! Секоја натамошна дезинтеграција води кон подлабока девастација на програмите за раст и одржлив развој, а само широка согласност за државните интереси или, во најмала рака, утврдување на „резултантата од најдобрите идеи и практики на политичките програми“ ќе ја изнесат државата од трусното подрачје
Постојаното инсистирање на етничкиот елемент од страна на дел од партиите на македонските Албанци има јасна и недвосмислена цел, македонското општество да се прикаже како длабоко поделено по етнички линии и дека „секоја одлука или потег треба да се носи преку некаков етнички баланс/договор, во спротивно тоа се карактеризира како некаква смислена мајоризација со етничка конотација“!?
Потврда за ваквите намери се последните изјави што стигнаа од политичките партии Алијанса за Албанците и ДУИ, дадени во пресрет на најавената средба меѓу премиерот Христијан Мицкоски и претседателот на најголемата опозициска партија, Венко Филипче.
– Оваа моноетничка средба е практична имплементација на платформата Македонија повторно твоја! – напиша на својот фејсбук-профил потпретседателот на Алијанса за Албанците, Елми Азири.
Слична објава стигна и од ДУИ, во која интегративците изразуваат загриженост од, како што ја нарекуваат, моноетничката доминација.
– Изразуваме силна загриженост поради сѐ понагласената моноетничка доминација која власта ја демонстрираше во првата година од своето владеење, а сега веќе на јавна сцена ја вклучува и етничката македонска опозиција во својата намера – реагираат од ДУИ.
Намерата да му се дава етнички призвук на обичен консултативен состанок меѓу премиерот на државата и првиот човек на најголемата опозициска партија не може да биде никако поинаку сфатена, освен како добро смислен потег постојано да се истакнува дека македонското општество е поделено по етничка линија и дека така мора да се однесуваат и политичките елити. Ова е практично продолжување на поделбите по етнички линии.
Добар дел од аналитичарите сметаат дека ваквата средба треба да се гледа од аспект на подигање на нивото на политичката култура, а не низ етничка призма.
– Нема никаква потреба на ваквите консултативни средби да им се дава етнички предзнак, односно однапред да се осудува македонското општество дека е етнизирано, дека е поделено општество. Се работи за средба на претседатели на политички партии, тоа се чинители на политичкиот систем во кој власта и опозицијата се консултираат без разлика дали се Македонци, Албанци, Турци Срби или други. Доста е со етнички обојувања, конотации, етнички натегања, клучеви и калаузи. Тоа треба да биде минато. Треба да излеземе од тој етнички маѓепсан круг. Политичките партии не се етнички друштва. Тие треба да ги изградат идеолошкиот концепт, програма и пристап на решавање на овие прашања, што треба да биде преточено во програмите на политичките партии: јасно и педантно презентирано пред граѓаните. Само во еден таков созреан политички амбиент во Македонија, низ прагматични линии, потребно е да се разменуваат идеи што ќе овозможат одржлив раст и развој. Не мора да има целосен консензус по сите прашања, но може да има едно совпаѓање или таканаречена политичка резултанта од ставови или програмски идеи, кои се заеднички, и во името на грото од граѓаните, да се активираат најдобрите практики за одржлив развој, без разлика на која партија им припаѓаат тие идеи. Тоа е вистинскиот пристап. Еве сега, во овој случај, можеби на тој состанок (Мицковски-Филипче) ќе стане збор за некаков социјален пристап за одредени прашања, можеби ќе се разменат идеи околу бизнис-пристапот и слично. Крајно време е да се ослободиме од длабокиот јаз во нашиот ментален склоп на „етнички формули за решавање на проблемите“. Не постојат такви „етнички“ формули. Ние секако сме мултиетничко општество, но етничката димензија веќе станува неважна во контекст на динамичен раст и развој! Нам веќе не ни требаат никакви баланси и балансери, туку потребен ни е квалитет (компетентност, мериторност) што ќе ја турка државата напред и од тоа ќе имаат бенефит сите граѓани, без оглед на етничката припадност – констатираат аналитичарите. С.Т.
