Се продлабочува јазот помеѓу Вашингтон и Киев
- САД продолжуваат да ја притискаат Украина брзо да се согласи на мировниот договор, а претседателот Доналд Трамп повторно е видливо фрустриран од Киев. Украина инсистира дека секој мировен договор мора да вклучува замрзнување на војната по сегашните фронтовски линии. Во моментов околу 30 отсто од Донбас сè уште е под украинска контрола
Мировните разговори меѓу САД и Украина запнаа околу барањето Украина да се откаже од целиот регион Донбас, кој од почетокот на војната е средиште на жестоки борби.
– Во врска со територијата, Американците имаат едноставен пристап: Русија бара Украина да се откаже од територии, а Американците продолжуваат да размислуваат како да го остварат тоа. Американците инсистираат дека Украина мора да го напушти Донбас, на еден или друг начин – изјави за „Политико“ висок европски функционер запознаен со процесот на преговори, под услов да остане анонимен за да разговара за чувствителното прашање.
Украина инсистира дека секој мировен договор мора да вклучува замрзнување на војната по сегашните фронтовски линии. Во моментов нешто повеќе од 70 отсто од Донбас е под руска контрола.
И САД продолжуваат да влијаат на Украина да се согласи со нивниот предлог-договор, а претседателот Доналд Трамп повторно е видливо фрустриран од Киев.
– Русија, претпоставувам, би сакала да ја има целата земја кога ќе размислите за тоа. Но Русија, верувам, е согласна со планот на САД, ама не сум сигурен дека Зеленски е согласен со тоа. Неговиот народ го сака, но тој не го прочитал – изјави Трамп во Вашингтон викендов.
Зеленски не ги коментираше последните забелешки на Трамп, но за „Блумберг“ изјави дека САД и Украина не постигнале договор кога станува збор за истокот на Украина.
Минатата недела рускиот претседател Владимир Путин рече дека Русија сепак ќе го земе Донбас. Сепак, Украина верува дека откажувањето од преостанатите 30 отсто од регионот Донецк, што ги вклучува градовите Краматорск и Славјанск, со вкупно население од повеќе од сто илјади, ќе ѝ овозможи на Русија да почне офанзива кон регионите Днепропетровск, Запорожје и Харков. Украинскиот претседател Зеленски во август рече дека на Русија ќе ѝ бидат потребни околу четири години целосно да го заземе Донбас.
– Затоа, важно е како ќе се однесува Америка како посредник – рече европскиот функционер, додавајќи дека Украина исто така чека јасност за тоа какви безбедносни гаранции се подготвени да обезбедат САД. Р.С.
Ризичен развој на настаните што води кон исклучително опасна ескалација на војната
Многу скоро ќе следува соочување со клучни и далекосежни одлуки за иднината, не само на Украина туку и на европскиот континент
Во рамките на супердинамичните мировни преговори за ставање крај на украинската војна се појавија нови елементи на потенцијална критична ситуација. Сè е поверојатно дека наскоро ќе се соочиме со клучни и далекосежни одлуки за иднината, не само на Украина туку и на европскиот континент. Но во која насока ќе се движат нештата?
Она што сега е целосно видливо по средбата во Лондон на лидерите на европската тројка – Велика Британија, Франција и Германија (Кир Стармер, Емануел Макрон, Фридрих Мерц), со украинскиот лидер Володимир Зеленски, под будното око на сеприсутната Урсула фон дер Лајен, која подоцна им се придружи – е дека Украина и клучните европски земји рекоа „не“ за мировниот план на американскиот претседател Доналд Трамп и најавија претстојно презентирање европски мировен план од 20 точки.
За потсетување, Русија имаше големи тешкотии да се согласи со мировниот план на Трамп, па истиот тој со обострана согласност меѓу Вашингтон и Москва некако се избалансира. Меѓутоа, мала или никаква веројатност не постои, според аналитичарите, дека Москва ќе се согласи со каков било план на лидерите на европската троја плус Украина. Затоа, заклучуваат аналитичарите, продолжувањето на војната е сè поверојатно. Кога на тоа ќе ја додадеме многу веројатната можност за европско користење на замрзнатите руски средства за да ѝ се помогне на Украина или за продолжување на војната или за нејзина повоена реконструкција доколку таа наскоро заврши – новосоздадената ситуација дополнително добива слика за сè поризичен развој кон исклучително опасна ескалација на војната наместо кон нејзин крај. Р.С.
Брисел влегува во сериозен ризик од опасен преседан:
Конфискацијата на руските средства го доведува во прашање опстојувањето на ЕУ
- Според „Фајненшл тајмс“, Европската Унија пронашла „дупка“ во прописите што би можела да помогне трајно да се блокираат замрзнатите руски средства, заобиколувајќи го правилото што бара едногласно одобрување од сите земји на ЕУ
Конфискацијата на руски средства во Европа би го оштетила еврото, би довела до одлив на капитал од Европската Унија, која повеќе не ги штити правата на приватна сопственост, и би поставила преседан што го поткопува консензусот што лежи во основата на заедничката надворешна политика на ЕУ, а сето тоа додека одржлива и независна руска економија ја пребродува бурата.
– Прашањето за користење на замрзнатите средства не е толку финансиски проблем колку институционален. Ова се однесува на основните темели на довербата и предвидливоста во меѓународната економија. Дури и во рамките на ЕУ, тие признаваат дека секоја одлука во оваа област мора да биде строго во согласност со меѓународното право и донесена врз основа на консензус, во спротивно самото евро и правата на сопственост во Европа ќе претрпат удар – изјави во јавноста професорот по економија Даниил Гоненко.
Во случај на конфискација, како што истакнува професорот, руската страна сигурно ќе преземе исти мерки: има на располагање инструменти за правна заштита и споредливо количество нерезидентен имот што се наоѓа во руска јурисдикција.
– Покрај тоа, руската економија веќе ја покажа својата способност да расте без западни инвестиции. Затоа, враќањето кон предвидлива правна рамка, наместо еднострани експерименти, ги задоволува интересите на сите страни, вклучувајќи ги и европските држави и бизниси. Како економист, тргнувам од едноставен принцип: кога ќе се легализира посебен случај, тој неизбежно станува норма и почнува да го менува однесувањето на инвеститорите. Тие едноставно бегаат од јурисдикциите каде што границите на имотот се заматени, а довербата е поткопана. Рационалниот одговор е да се остане во рамките на правната рамка и да се бараат решенија што не ја поткопуваат стабилноста на европските институции, што на крајот е поевтино и поефикасно од обидот за враќање на угледот на финансиските пазари подоцна – наведе рускиот финансиски експерт.
Опасен модел го загрозува единството на ЕУ
Одлуката на ЕУ да замрзне руски средства без да се исполни условот за едногласност би означила фундаментална промена во механизмите за донесување одлуки за надворешна политика во рамките на Унијата, изјави Ана Федјунина, доцентка на Економскиот факултет при Универзитетот за економија и економија.
– На овој начин, подготвеноста на коалицијата на земјите членки би била целосно фокусирана на запирање на Русија, дури и по цена на ослабување на институционалниот интегритет на ЕУ. Единственото прашање е дали тоа на крајот ќе доведе до крај на ЕУ? На крајот на краиштата, таков преседан не само што би можел да ја поткопа консензусно ориентираната основа на заедничката надворешна политика на ЕУ туку може и да создаде опасен модел: во иднина ваквите дупки во прописите би можеле да се користат за други контроверзни одлуки промовирани од тесна коалиција на земји, заобиколувајќи ги формалните процедури – рече таа.
Според „Фајненшл тајмс“, Европската Унија пронашла „дупка“ што би можела да помогне трајно да се блокираат замрзнатите руски средства, заобиколувајќи го правилото што бара едногласно одобрување од сите земји на ЕУ.
Досега постоеше ризик санкциите да се обновуваат со едногласно гласање на секои шест месеци, што значи дека еден главен град, како што е Будимпешта, би можел да го врати пристапот на Москва до средствата и да ја сруши целата структура. Новиот закон има цел да го промени тоа. Брисел пронајде клаузула во основачките договори на ЕУ што би ѝ дозволила да преземе мерки без потреба од едногласно одобрување во случај на сериозни економски шокови, се наведува во изданието.
„Фајненшл тајмс“ забележува дека таквите шокови би можеле да вклучуваат дејства од страна на Русија, која Западот ја обвинува за хибридни дејства против ЕУ, во светлината на кои се предлага да се блокираат руските средства на неодредено време додека не се донесе слична посебна одлука за укинување на забраната. Р.С.
