Во пресрет на посетата на претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен
- Гледајќи ја и слушајќи ја претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, пред европските парламентарци, како политички медитираше пред двојното гласање за доверба во четвртокот, 9 октомври – таа неодоливо ме потсети во воведувањето на робот со механички процес на размислување. На крајот од нејзиното кратко, седумминутно обраќање, таа ме асоцираше на најпознатиот американски магионичар илузионист Дејвид Коперфилд, кој со своите спектакуларни претстави ја претвори целата маса свои обожаватели во „неличности“ – со илузија дека се „сè друго освен она што навистина се“
Иако незадоволството од работата на сегашната Европска комисија ескалира, а методологијата на автократско управување на нејзината лидерка се граничи со отворен внатреинституционален бунт, засега нема индикации дека Урсула фон дер Лајен би можела наскоро да си замине. Постојат три главни причини:
1. Многу неповолен геополитички момент за ЕУ;
2. Свеста на политичкото мнозинство и несигурните европратеници дека во предвоениот момент во Европа која било комисија е подобра од никаква;
3. Постоењето на сè уште стабилното проевропско (либерално ориентирано) политичко мнозинство во Европскиот парламент, за кое ова е сигурно нејзиниот последен мандат.
Со традиционалната поддршка од централно-десниот блок на Европската народна партија (ЕПП), социјалистите и демократите, Урсула фон дер Лајен е политички заштитена дури и без зелените и реформистите. Сепак, дали ќе успее да остане на таа позиција до крајот на петтата година од нејзиниот мандат е големо прашање.
Не поради десно ориентираните партии во Европскиот парламент, кои имаат само 187 од вкупно 720 места по европските избори во 2024 година. Ова ќе зависи од неколку други фактори:
1. Од развојот на настаните во Европската Унија по моралниот и политичкиот колапс на Макрон;
2. Од позициите на Комисијата во контекст на апокалиптични сценарија на ниво на геополитика, вклучувајќи го и нејзиниот залуден крик оваа недела „дека Европа мора соодветно и без двоумење да одговори на руските беспилотни летала“;
3. Од резултатите од претстојните судски постапки пред Европскиот суд во Луксембург (Фајзергејт) и во нејзината татковина за проневера додека таа беше на позицијата германски министер за одбрана.
Невообичаено краткото обраќање до европратениците во пресрет на гласањето, во кое таа главно апелираше за единство и моќта на европското единство во сè, а особено во време на криза – за некои набљудувачи значеше „некоја нова и поинаква Урсула фон дер Лајен“, некоја нејзина нова тактика што некои од влијателните бриселски медиуми ја гледаат во „повеќе слушање, помалку зборување “.
Моето мислење е различно: за оригиналната идеја за европски интегрализам, „зборувањето помалку“ или „слушањето повеќе“ е најмалку важно. Поважни се лидерските прерогативи што не само на претседателот на Комисијата туку и на Европскиот парламент и Европскиот совет долго време им недостасуваа. Поважно од „зборувањето помалку“ е вистинското лидерство! Слушањето на другите и поинаку е неспоредливо поважно од самото „слушање“. И уште поважно е да не се имитираат суетите и страстите на „нелица“, туку да им се дозволи на сите европски функционери и оддели да си ја работат својата работа.
И Фон дер Лајен сфатила дека актуелниот светски поредок исчезнува
Најновата политичка криза во Франција, која не е ниту непосредна ниту краткорочна, како и драматичниот пад на довербата меѓу германските граѓани во политички архаичната владејачка коалиција во најголемата и економски водечка членка на ЕУ – не се само црвени аларми за „европската локомотива“ (Германија-Франција) дека времето за општа реконструкција е одамна поминато. Целата ЕУ се соочува со истата неопходност: радикална реконструкција од темел до покрив, со цел што е можно повеќе да се ублажат неизбежните драматични последици од претходната геополитичка наивност и политички илузионизам. Еден од начините да се спаси Европската Унија е враќањето кон нејзините корени – евроинтегративниот романтизам на историските великани што не ја гледале „Европа од Урал до Атлантикот“ низ еден вид, туку низ перископот на мирот, заемноста, солидарноста и просперитетот на сите европски граѓани. Во говорот за состојбата на Унијата кон средината на минатиот месец, исто така пред европските парламентарци во Стразбур, Фон дер Лајен јавно призна за првпат дека реалполитиката конечно ја освестила – дека сфатила дека актуелниот светски поредок исчезнува, дека нов е во процес на создавање! Ова е важна промена во нејзиното ментално разбирање на реалноста. Делата сè уште недостасуваат. Но никој, дури ни таа, во овој момент не знае како ќе продолжи да се обликува светот. Во неоглобалистички поредок со повеќе хуманизам и праведност кон оние на кои глобализацијата им донесе уште поголема сиромаштија наместо ветениот просперитет? Во антиглобализмот што го заговараат суверенистите, ултранационалистите и патриотските движења? Во „нов светски поредок заснован на еднаквост, праведност и заемност на интересите“ како што го заговара доктрината за триаголникот Путин-Си-Моди? Или се движиме кон мултиполаризам чија гравитациона оска ќе биде БРИКС+, кој веќе обединува повеќе од половина од светската популација и околу 41 отсто од светскиот БДП мерено според паритетот на куповната моќ? Но, она што останува загрижувачко кога станува збор за претседателот на највисоката извршна власт на ЕУ е верувањето на многу набљудувачи во Брисел дека Урсула фон дер Лајен сè уште не сфатила до кој степен таа, поточно таа, ја направила Европската Унија незначаен геополитички фактор во ова историско преуредување на светот. И не е ли свесна дека ја направила Европската Унија анархистички вазал на Америка каков што никогаш порано не била – вазал со најголем талент за злосторство досега?
Не сум сигурен ни дека Фон дер Лајен добро слуша!
На пример, Марин Ле Пен, која во вторникот на платформата Икс повтори дека „низ цела Европа, патриотските партии доаѓаат на власт по волја на народот и желбата да ја вратат својата слобода и личен просперитет“ (спротивно на аспирациите на претседателот на Комисијата за централизација на европските лостови на моќ). Дали го слуша и дали сака да го чуе словачкиот премиер Роберт Фицо, кој, јавно разоткривајќи ги тајните состаноци на европските лидери во кои самиот учествува, зборува за „опасната состојба на умот на некои европски лидери“ и кој јавно изразува „лична вознемиреност за тоа како повеќето лидери на ЕУ толку небрежно зборуваат за војна наместо за мир“ (од интервјуто во неделата со СТВР)? Дали Урсула го слуша Виктор Орбан, чија земја и граѓани сè уште се казнуваат со милион евра дневно само затоа што Унгарија одлучи за своја, суверена, миграциска политика со отфрлање на крајните бриселски квоти за нелегални мигранти? Дали го слуша грузискиот премиер Иракли Кобахиѕе како ја споредува Европската Унија со раководството на УВДЛ со „Гебелсова Германија во пресрет на Втората светска војна“? Дали ја слуша копретседателката на Алтернатива за Германија (АфД), Алис Вајдел, која оваа недела повторно ги повикува германскиот канцелар и другите военоподбуцнувачи да трчаат на украинскиот фронт наместо кон европската младина!?
Посебен сообраќаен режим во Скопје во пресрет на посетата на претседателката на Европската комисија
Апел до граѓаните за трпение и толерантност
Денеска и в среда, во пресрет на посетите на словачкиот претседател Петер Пелегрини и на претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во главниот град на Македонија, Скопје, ќе има посебен режим на сообраќај. Посетата на Пелегрини е закажана за 14 и 15 октомври, а на Фон дер Лајен за 15 октомври. Од МВР се најавени посебни мерки во поширокиот центар, со апел учесниците во сообраќајот да ги почитуваат упатствата на службените лица. Мерките подразбираат краткотрајни затворања и придружни коридори за движење на делегациите, особено околу трасите кон центарот и институциите. Граѓаните што патуваат низ централното подрачје се советуваат да планираат алтернативни маршрути и да тргнат порано за термините во утринските и попладневните часови. СВР-Скопје наведува дека режимот временски е ограничен и ќе се спроведува по сегменти, во согласност со движењето на делегациите. Дополнителни детали ќе се објавуваат динамично доколку има потреба.
Автор: Зекеријах Смајиќ
(продолжува утре)