Фото: „Нова Македонија“

Државниот и народниот суверенитет се неразделни еден од друг и затоа одбраната на националната држава и демократијата е неопходно да одат заедно. Одамна е утврдено дека постоењето на релативна културна хомогеност на народите е претпоставка за функционалност на демократијата. Во европскиот суверенистичко-традиционалистички концепт, основата на тој културен идентитет се бара во – христијанството. Демократијата сфатена на овој начин е апсолутен антипод на либерализмот сфатен како идеологија на глобалистичката, технократска елита. И токму ова би биле темелите на идеолошката позиција на суверенистите (Орбан, Фицо итн.). Зад влада што планира долгорочно стои филозофија што прво е артикулирана во јасна теорија на политичка филозофија, а потоа се трансформира во ефективна социополитичка практика. Со други зборови, без метаполитичко ниво, ниедна визија за ред не може да се развие или одржи на долг рок. Ова е важна лекција за сите суверенистички сили. Сето ова е синтетизирано во формулата: политика + култура = историја. Само врз оваа солидна идеолошка основа е можно да се зборува за долгорочна национална стратегија (и за внатрешна и за надворешна политика)

Како што напиша Донозо Кортес (филозоф, политичар, политички теоретичар…), „буржоазијата е дебатна класа, чија религија е слободата на говорот и печатот и чија идеологија се заснова на принципите на дискусија и конкуренција“. Логично, дебатирачката класа бара и форма на владеење преку дискусија. Затоа, за Карл Шмит, парламентаризмот го претставуваше овој вид владеење – владеење преку дискусија. Според Шмит, парламентаризмот и демократијата не се исти, бидејќи парламентаризмот доаѓа со либерализмот. Сега се поставува логичното прашање: А што доаѓа по либерализмот? Либералите секако ќе кажат дека ова е патот кон неслобода, авторитаризам, диктатура и укинување на демократијата, додека оние со повеќе чувство за големи зборови ќе зборуваат за паѓање во варварство. Сепак ова не е нужно точно и е неприфатливо поедноставување. Аналитичарот Душан Достаниќ во својата колумна „Европа на Орбан во 21 век“ отвора едно многу интересно прашање, анализирајќи ги, но и потоа синтетизирајќи ги фундаменталните столбови на суверенистичката идеологија, која веќе тектонски се судри со досегашната либерална, глобалистичка идеологија, обликувајќи го трендот на светски судир и реобликувајќи го светот на живеењето сега и во иднина.

Либерализмот не мора нужно да биде демократски, така и демократијата не мора да биде либерална

Демократијата и либерализмот не се иста работа. Значи, исто како што либерализмот не мора нужно да биде демократски, така и демократијата не мора да биде либерална.
И во теоријата и во праксата, суверената национална држава е единствената досега позната рамка во која можат да функционираат владеењето на правото, демократијата и политичката одговорност на владата.
…Државниот и народниот суверенитет се неразделни еден од друг и затоа одбраната на националната држава и демократијата е неопходно да одат заедно. Одамна е утврдено дека постоењето на релативна културна хомогеност на народите е претпоставка за функционалност на демократијата. Во европскиот суверенистичко-традиционалистички концепт, основата на тој културен идентитет се бара во – христијанството. Демократијата сфатена на тој начин е апсолутен антипод на либерализмот сфатен како идеологија на глобалистичката, технократска елита. И токму тоа би биле темелите на идеолошката позиција на суверенистите (Орбан, Фицо итн.). Зад влада што планира долгорочно стои филозофија што прво е артикулирана во јасна теорија на политичка филозофија, а потоа се трансформира во ефективна социополитичка практика. Со други зборови, без метаполитичко ниво, ниедна визија за ред не може да се развие или одржи на долг рок. Ова е важна лекција за сите суверенистички сили. Сето ова е синтетизирано во формулата: политика + култура = историја. Само врз оваа солидна идеолошка основа е можно да се зборува за долгорочна национална стратегија (и за внатрешна и за надворешна политика).

Достаниќ со конкретен пример: „Национален реализам“, теоретското и практичното јадро на големата стратегија на Унгарија за 21 век

За каква всушност стратегија зборуваат и се залагаат Унгарија и Орбан?
Накратко, станува збор за отворање кон југ.
– Политиката на неутралност на Унгарија во многу области и нејзиното успешно барање партнери преку отворање кон исток, а воедно и зачувување на рамката на западниот систем на сојузи што нè вклучува нас, односно Европската Унија и НАТО, може да се дополни со нов однос што го нарекуваме отворање кон југ, што исто така бара зајакнување на нашите регионални сојузи, што секако произлегува од централната позиција на Унгарија во Карпатскиот басен. Ова е теоретското и практичното јадро на големата стратегија на Унгарија за 21 век, со други зборови: национален реализам – пишува аналитичарот Достаниќ.
Текстот започнува со кратка анализа на ситуацијата во која тие ги наведуваат фактите важни за унгарската иднина. Униполарниот свет е илузија што се сруши и светот повторно стана плуриверзум. Реалноста на тој свет вклучува три фактори: подемот на Глобалниот Југ, САД што се вртат кон својот зенит, што се рефлектира во политиката на Трамп за враќање кон континенталната реалност, и фаталното губење на способноста на ЕУ да се натпреварува.
Врз основа на овие факти, тие веруваат дека Унгарија мора да остане во рамките на ЕУ и НАТО, но дека има и економски, инфраструктурни и трговски интереси во приближувањето кон земји како Кина и Индија, како и Турција. Унгарија веќе е дел од иницијативата „Појас и пат“ и набљудувач во Организацијата на турски земји. Системот на меѓународна соработка затоа е првенствено ориентација на надворешна политика, која вклучува неутрален став кон внатрешните работи на другите земји и мултилатерална соработка заснована на заемна корист. Едноставно кажано, Унгарија останува дел од ЕУ и НАТО, но нема намера да учествува во обидите за „воведување демократија“ во други земји.
Унгарците не само што немаат намера да се мешаат туку ги отфрлаат и интервенциите на другите луѓе. Затоа, во светот што се менува, важно е да бараме и да го задржиме правото да одлучуваме со кого ќе работиме. Да работиме со оној што е најпрофитабилен. Сите четири страни на светот – вклучувајќи го и Глобалниот Југ – мора да се усогласат со ова, додека дури и односите со самите Соединети Американски Држави се менуваат: стануваат билатерални, дури и одвоени од ЕУ како целина.

За становиштето на Унгарија за „економската неутралност“

Унгарија објави дека ќе соработува на економска, а не на идеолошка основа и дека во своите односи со САД (и Кина) нема намера да ги почитува директивите од Брисел. Значи, во време кога ЕУ и понатаму е во конфликт со Русија од идеолошки причини, Унгарците велат дека повеќе не може да се смета на нив во слични комбинации. Ова е значењето на „економска неутралност“.
Авторот на анализата зборува за финансиска, инвестициска, пазарна, технолошка и енергетска неутралност. Наједноставно кажано, ова значи дека Унгарија нема намера да зависи само од западните пазари на капитал туку ќе се сврти кон арапските земји, односно турските држави или Источна Азија. Инвестициите може да доаѓаат од сите страни, Унгарците ќе бараат пристап до сите пазари и ќе купуваат технологија и енергија таму каде што им се исплати. Едноставно кажано, електричната енергија нема идеологија. Поедноставно кажано, Унгарија има предвид долгорочни проекти со Кина и со Азербејџан. Оваа економска неутралност подразбира отворање кон исток и југ, но без прекинување на врските со Западот и идеолошка неутралност. Покрај тоа, економската неутралност мора да ги земе предвид и променливите односи меѓу САД и Европа.
Во исто време, авторите велат дека Унгарија на прво место мора да се потпре на себе, а не да очекува помош однадвор, од сили што се грижат за своите интереси и кои веќе ја изневериле или можеби се во опаѓање. Нема сомнение дека авторите овде се осврнуваат на ЕУ, односно на времето по падот на комунизмот, кога западните гиганти извлекуваа пари од Унгарија. Од ова, авторите извлекуваат поука дека Унгарците мора да внимаваат да не станат играчка во рацете на странскиот капитал, без разлика од каде доаѓа. Независна Унгарија мора да се ослободи од унгарската индустрија и унгарскиот извоз. Не е тешко да се заклучи дека отворањето кон југ е обид да се намали економската зависност од Западот, а со тоа да се зајакне политичката позиција на земјата.
Врз основа на непроменетата централна позиција на Унгарија во Карпатскиот басен, авторите ја изведуваат идната улога на Унгарија во овој регион. Во сегашните геополитички околности и во светлината на де факто поделбата на Вишеградската група поради свртувањето на Полска кон Вашингтон за време на војната во Украина, Унгарија останува да се зајакнува внатрешно преку системот на национална соработка, да одржува добри односи со Словачка, да бара долгорочни партнери во Западен Балкан, да работи на сојуз со Италија и со Австрија и да работи заедно со Ватикан за постигнување мир.
Авторите посветија посебно внимание на Балканот, истакнувајќи ги одличните односи со Србија, Македонија и Република Српска! Р.Н.М.