Некои аспекти кон опсервацијата на македонскиот активист Атанас Кирјаков од OMO „Илинден“-Пирин во врска со антимакедонските наративи во бугарската јавност
- Јазикот на омраза е толку длабоко навлезен во јавниот простор, што секоја пројава на македонски идентитет во пиринскиот крај се стигматизира како „предавство“, „антинационално однесување“ или „надворешна провокација“. Причини за оваа омраза се страв од различност и идентитетска несигурност: За многу Бугари, признавањето на македонскиот идентитет се доживува како закана за бугарскиот национален идентитет, се вели во анализата на македонскиот активист Атанас Кирјаков
Официјални бугарски институции, медиуми, политичари и разни јавни личности поддржуваат говор на омраза кон Македонците, а за тоа неодамна предупреди и македонскиот активист Атанас Кирјаков од OMO „Илинден“-Пирин.
Кирјаков во својата објавена анализа за говорот на омраза кон Македонците во Бугарија вели дека македонските културни здруженија често се одбивани при регистрација или административно прогонувани, а активистите се соочуваат со притисоци и стигматизација.
– Бугарските медиуми масовно ја обработуваат македонската тема преку националистички и антагонистички наратив. Термини како „измислена нација“, „антибугари“, „предавници“ често се користат кога се зборува за Македонци или организации што бараат признавање на македонското малцинство во земјата – пишува Кирјаков.
Според него, голем број бугарски политичари, особено од крајно десничарските партии, отворено шират омраза и негирање кон македонскиот идентитет. Тоа вклучува и повици за репресии, ограничување на правата и дури затворање организации.
– Јазикот на омраза е толку длабоко навлезен во јавниот простор, што секоја пројава на македонски идентитет во пиринскиот крај се стигматизира како „предавство“, „антинационално однесување“ или „надворешна провокација“.
Причини за оваа омраза се страв од различност и идентитетска несигурност. За многу Бугари, признавањето на македонскиот идентитет се доживува како закана за бугарскиот национален идентитет. Ова предизвикува ирационална реакција – страв дека признавањето на различноста ќе го поткопа сопственото чувство на национална припадност – анализира Кирјаков.
Според него, јазикот на омраза не е само обична реторика туку тој продуцира и реални последици.
– Води до маргинализација, психолошко насилство, губење права и чувство на изолација кај луѓето што се самоидентификуваат како Македонци. Омразата кон Македонците во Бугарија не е спонтан процес, таа е системски изградена, поддржана од институции, медиуми и идеолошки структури. Таа е израз на страв, несигурност и политичка манипулација. Ако Бугарија сака да биде вистинска демократија што ги почитува човековите права и разновидноста, мора да го преиспита односот кон македонското малцинство – потенцира познатиот македонски активист. Н.М.
Aнализата во целост е објавена на фејсбук-профилот на македонскиот активист
Јазикот на омраза кон Македонците во Бугарија: причини, манифестации и последици
Во современото општество, јазикот на омраза е опасна алатка што ги поткопува демократските вредности, социјалната кохезија и меѓуетничкото разбирање. Во Бугарија, еден од најсериозните и често занемарени примери на ваков говор е односот кон етничките Македонци, особено во Пиринска Македонија – регион со сложен културен и идентитетски карактер. Овој однос се поддржува од официјални институции, медиуми, политичари и националистички групи и често ја преминува границата на политичка дебата, претворајќи се во систематски јазик на негирање, потсмев и омраза.
Манифестации на јазикот на омраза денес
Денес, овој јазик на омраза се манифестира на различни начини.
Од официјални институции: Бугарската држава упорно одбива да го признае постоењето на македонското малцинство, и покрај одлуките на меѓународни судови и извештаи од организации како ООН и Советот на Европа. Македонските културни здруженија често се одбивани при регистрација или административно прогонувани, а активистите се соочуваат со притисоци и стигматизација.
Во медиумите: Бугарските медиуми масовно ја обработуваат македонската тема преку националистички и антагонистички наратив. Термини како „измислена нација“, „антибугари“, „предавници“ често се користат кога се зборува за Македонци или организации што бараат признавање на македонското малцинство во земјата.
Од политички фигури и партии: Голем број бугарски политичари, особено од крајно десничарски партии, отворено шират омраза и негирање кон македонскиот идентитет. Тоа вклучува и повици за репресии, ограничување на правата и дури затворање организации.
Во јавниот дискурс: Јазикот на омраза е толку длабоко навлезен во јавниот простор, што секоја пројава на македонски идентитет во пиринскиот крај се стигматизира како „предавство“, „антинационално однесување“ или „надворешна провокација“.
Причини за оваа омраза
1. Страв од различност и идентитетска несигурност: За многу Бугари, признавањето на македонскиот идентитет се доживува како закана за бугарскиот национален идентитет. Ова предизвикува ирационална реакција – страв дека признавањето на различноста ќе го поткопа сопственото чувство на национална припадност.
2. Национализам и политичка манипулација: Македонското прашање често се користи од политичари како алатка за одвлекување на вниманието од внатрешните проблеми. Кога нема решенија за економски или социјални кризи, се бара „внатрешен непријател“ – а Македонците од Пиринска Македонија често ја играат таа улога.
3. Наследство од комунистичкиот режим: Во времето на комунизмот во Бугарија, секоја форма на македонски идентитет беше репресирана. Таа политика оставила длабоки траги во свеста на институциите и луѓето, кои тешко се надминуваат до денес.
4. Нерешени односи со Северна Македонија: Споровите меѓу Бугарија и Северна Македонија за историјата, јазикот и културното наследство често се пренесуваат на граѓаните на Бугарија со македонско самосознание, кои се гледаат како „агенти на Скопје“ или „антибугари“.
Последици од јазикот на омраза
Јазикот на омраза не е само реторика – тој има реални последици. Води до маргинализација, психолошко насилство, губење на правата и чувство на изолација кај луѓето што се самоидентификуваат како Македонци. Ги поткопува владеењето на правото и демократските принципи врз кои наводно се темели бугарската држава. И најмногу – ги попречува дијалогот, помирувањето и едно зрело разбирање за различноста во рамките на една нација.
Заклучок
Омразата кон Македонците во Бугарија не е спонтан процес – таа е системски изградена, поддржана од институции, медиуми и идеолошки структури. Таа е израз на страв, несигурност и политичка манипулација. Ако Бугарија сака да биде вистинска демократија што ги почитува човековите права и разновидноста, мора да го преиспита односот кон македонското малцинство. Вистинската сила на една држава не е во негирањето на различноста, туку во способноста да ја прифати и почитува. Н.М.
