Случајот со ширењето вести дека првата дама на Франција во минатото го сменила полот добива судска завршница
- Првата дама на Франција, Брижит Макрон, поднесе тужба против непознати лица за сајбер-малтретирање во август 2024 година, додека стотици теоретичари на заговор на интернет циркулираат со теорија дека таа поминала низ транзиција/менување на пол и дека всушност е иста личност со нејзиниот брат Жан-Мишел Троње
По години молчење, брачната двојка Макрон „сака да стави крај на ширењето лажни информации и вести во врска со идентитетот на првата дама на Франција“.
Имено, беше предвидено вчера и денес десет лица да се појават пред парискиот суд поради нивни поведенија поврзани со „објавување и/или споделување на социјалните мрежи шеги, навреди, фотомонтажи и други карикатури во кои се тврди дека Брижит Макрон всушност е маж“.
Меѓу обвинетите е и Орелиен Поарсон-Атлан, познат како „Зое Саган“ на социјалните мрежи Фејсбук и Икс, каде што со години беше еден од најистакнатите вектори на оваа гласина. Оваа теорија се појави по претседателската победа на Емануел Макрон во 2017 година. Оттогаш, таа продолжи да се шири благодарение на интервенцијата на т.н. тролови – корисници на интернет, кои бараат онлајн контроверзии и кои тврдат дека Брижит Макрон поминала низ транзиција на менување на пол, со што всушност е иста личност со нејзиниот брат Жан-Мишел Троње.
Неколку познати личности во францускиот „свет на заговори“ исто така ја шират оваа гласина. Меѓу нив е Ксавиер Пусар, кој во 2021 година објави статии во месечното списание „Факти и документи“ во сопственост на антисемитскиот полемичар Ален Сорал. Извесна Наташа Реј, која се опишува себеси како „самоука независна новинарка“, придонесе во соработката во тимот. Таа, исто така, ги рашири лажните вести, со придружни фотографии и документи, во видео објавено во 2021 година на јутјуб-профил на наводен „медиум“ (Амандин Рој, нејзиното вистинско име е Делфин Жегус). За неколку часа, нивното емитување собра стотици илјади прегледи. Двете жени се тужени и од првата дама и од нејзиниот брат Жан-Мишел Троње.
Овие лажни вести добија сосема нова димензија кога во март 2024 година, американската инфлуенсерка Кендис Овенс стана „портпаролка“ на оваа гласина преку Атлантикот. Американката, која го осудува „најголемиот политички скандал во историјата на човештвото“, дополнително ја поддржа работата на Ксавиер Пусар, пишувајќи го предговорот на неговата книга „Анкета за станување Брижит“, објавена минатиот февруари. Во ова дело, теоретичарот на заговор, кој сега живее во Милано, меѓу другото, ја доведува во прашање возраста на претседателот кога ја запознал својата сопруга: според него, тој имал 14 години, а не 17 како што се тврди во „официјалната приказна“. Соочени со овој бран гласини, двојката Макрон реши да преземе акција со напаѓање на сите оние што ги шират, што претставува невообичаен акт за еден претседател. И за да се смират гласините, ќе бидат презентирани „научни“ докази и фотографии на судењето на Кендис Овенс, против која претседателската двојка поднесе тужба во јули.
Сепак, оваа борба за вистината не е без свои стапици. Иако Наташа Реј и Амандин Рој беа осудени за клевета на првостепен суд за време на првото судење (кое не е она што се отвора овој понеделник во Париз), тие беа ослободени по жалба на 10 јули. Судот пресуди дека јавното тврдење дека жената е родена како маж не потпаѓа директно под законот, со што се казнува клеветата. Додека Брижит Макрон и нејзиниот брат се жалат на Врховниот суд, првата дама има намера да добие осуда за десетте обвинети што се појавуваат овој понеделник во друг случај поврзан со истата гласина.
Трагање по сторителите
Сопругата на претседателот поднесе пријава против непознато лице, на 27 август минатата година, за сајбер-вознемирување. Последователно, обвинителот отвори прелиминарна истрага против одговорните за сајбер-вознемирување и поттикнување за извршување кривично дело и ја предаде на Бригадата за спречување на криминал (БРДП). Првичните истраги идентификуваа „многубројни злонамерни објави поврзани со полот, сексуалноста и разликата во годините на Брижит Макрон со претседателот Емануел Макрон, од агол што го споредува со педофилија“, изјави канцеларијата на парискиот обвинител за „Фигаро“. За да ги пронајдат сторителите, истражителите контактираа со „Икс“ или „Фејсбук“, вели Александар Аршамбо, адвокат специјализиран за дигитално право. За технолошките компании многу е лесно да го пронајдат идентитетот на анонимна сметка „преку нејзината ИП-адреса или серискиот број на компјутерот“, објаснува адвокатот.
Затоа, низ цела Франција беа спроведени три брана апсења – во декември 2024 година, а потоа и во февруари и во март годинава. Тие доведоа до притворање на единаесет лица, од кои десетмина се обвинети во судскиот процес што се води неделава. Оваа бројка изгледа мошне незначителна со оглед на ширењето на овие лажни информации. На социјалните медиуми има стотици кориснички имиња што се потсмеваат на полот и сексуалноста на првата дама. Во разговор за „Фигаро“, опкружувањето на Брижит Макрон ја осуди истрагата како „не многу темелна“, бидејќи смета оти истражителите се фокусирале само на „изолирани случаи“.
– Претседателската двојка страда тука од недостиг од ресурси доделени на правосудниот систем. Од материјална гледна точка, истражителите не можеа да гонат илјадници интернет-корисници. Тие беа принудени да ги опфатат највисокорангираните групи на наводни вознемирувачи. Тие претставуваат примерок што го сметаат за репрезентативен, со цел да служат за пример – истакна Аршамбо.
За време на нивното истражување, агентите на БРДП открија лица од Франција на возраст од 41 до 65 години, кои дејствуваат анонимно на социјалните медиуми: наставник што живее во Сена и Марна, општински советник од Сона и Лоара, управител на имот што живее во Приморските Алпи, компјутерски научник од Горна Савоја… Сепак, се издвојуваат три профили. Прво, оној на Делфин Јегус, алијас Амандин Роја, која беше осудена за клевета, а потоа ослободена во јули. Потоа оној на Бертран Шолер, 56-годишен париски сопственик на галерија, претставен од „Политис“ како искусен теоретичар на заговор: против вакцини и против носење маски за време на пандемијата. Тој, исто така, одржува веб-страница на која објавува статии со мислења за актуелни настани, редовно за Емануел Макрон и за неговата сопруга.
Покрај него на обвинителната клупа е Орелиен Поарсон-Атлан, познат и како „Зое Саган“. Овој професионален рекламен извршен директор, сега 41-годишен, го создал овој измислен лик, претставен како вештачка интелигенција, за да го осуди светот на богатите личности од политиката, модата, медиумите и филмот на социјалните медиуми. Во 2018 година, тој го создал фејсбук-профилот „Зое Саган“. Објавувал остри и сатирични текстови напишани во прво лице, навидум како некој што успеал да се уфрли на забави од високото општество. Тој, исто така, стекнал репутација на Икс, каде што неговиот профил оттогаш е избришан. Таму го следеле илјадници интернет-корисници желни за сочни озборувања за Бернар Арно, Марион Котијар, Ксавиер Ниел, Винсент Касел и за Брижит Макрон. Љубител на пишувањето, Орелиен Поарсон-Атлан објави три романи, придонел за збирка за движењето „Жолти елеци“ и сатирична серија за семејството Арно.
Менталното здравје на Брижит Макрон од клучно значење за судењето
Дводневната постапка првенствено ќе утврди дали десетте обвинети се виновни за сајбер-малтретирање. За време на првичното сослушување на 10 јули, ниту еден од нив не го признал делото. Тие изјавиле дека понекогаш правеле шеги или дури реобјавувале содржина „без да знаат зошто“, објавува неделникот „Нувел Обс“. Но сите се изјаснуваат за „слобода на изразување“ пред лицето на „јавна личност“ што „го покажува својот приватен живот“. Некои обвинети, исто така, негираат дека нивна цел била Брижит Макрон, со оглед на тоа што таа нема профил на Икс.
Во секој случај, сајбер-малтретирањето е кривично дело казниво со две години затвор. За да се обезбеди обвинителна пресуда, обвинителството ќе мора да докаже дали Брижит Макрон претрпела „промена во менталното здравје“, објаснува Александар Арчамбол. Според одредени информации, првата дама одбила психијатриска процена што можела да ја процени нејзината состојба и да го утврди бројот на денови со тотална неспособност за работа. Сепак, „едноставна потврда од кој било лекар би можела да биде доволна“, забележува Александар Аршамбо.
Првата дама сепак е вознемирена од оваа злонамерна содржина, уверува нејзината придружба.
– Многу е тешко и болно за неа да ги слуша своите најблиски и луѓето што ги среќава како ги пријавуваат овие твитови. Таа исто така не може да го игнорира печатот – истакнуваат блиски до Брижит Макрон.
Првата дама на Франција се надева дека сајбер-малтретирањето ќе престане со евентуалната пресуда и дека на обвинетите ќе им биде забранет пристап до социјалните медиуми, доверува извор близок до случајот. Цел што изгледа илузорна во лицето на многубројни теоретичари на заговор заробени во паралелна реалност.
Тони Гламчевски, наш постојан дописник од Франција
