Студија на аналитичкиот центар „Тера нова“ ја истакнува потребата од странска работна сила за да се одржи економијата на Франција, но наедно ја истражува толеранцијата на населението за оваа перспектива. Имено, според истражувањето, „за да се одржи одржливоста на социјалниот и економскиот модел на Франција, таа ќе мора да прими помеѓу 250.000 и 310.000 дополнителни странци годишно до 2040-2050 година“…
Франција и некои од клучните предизвици за националната економија
Без работници имигранти, француската економија пропаѓа. Ова набљудување е познато. Но во политички момент кога борбата против „миграциските нарушувања“ е на врвот на приоритетите на министерот за внатрешни работи Бруно Ретајо и добропознатата позиција на Марин Ле Пен и Жордан Бардела, кои имаат сериозни шанси да се најдат на чело на француската држава, оваа дебата ретко го наоѓа своето место во јавноста. Сепак, за да се одржи одржливоста на социјалниот и економскиот модел на Франција, таа ќе мора да прими помеѓу 250.000 и 310.000 дополнителни странци годишно до 2040-2050 година. Ова е заклучокот од извештајот насловен „Работници мигранти – со или без нив?“, објавен од аналитичкиот центар „Тера нова“.
Француското население старее, стапката на наталитет опаѓа, се појавува силен недостиг од работна сила
Процената е помеѓу просечното ниво на легална имиграција во 2010-тите (245.000 влеза годишно) и од 2022 година (331.000 издадени први дозволи за престој). Затоа, нема значително зголемување, туку едноставно продолжување на користењето на имиграцијата, што „ќе биде одлучувачко во годините и децениите што доаѓаат ако се сака да се одржи односот на поддршка помеѓу активните и неактивните работници на разумно ниво“, пишуваат есеистот Хаким ел Каруи и економистот Џуба Ихададен, прецизирајќи дека „без работници имигранти, суштински дел од француската економија престанува“. Оваа потреба мора да се толкува во одреден демографски контекст: француското население старее, стапката на наталитет опаѓа. Во исто време, потребата од основни услуги се зголемува и многу сектори се борат да регрутираат.
Сценаријата предвидени од Националниот институт за статистика и економски студии (ИНСЕЕ) за обезбедување доволно работоспособно население – стапка на фертилитет од две деца по жена и нето-миграција од 120.000 луѓе годишно – не овозможуваат „спречување на такво влошување“. Според проекциите откриени во извештајот на „Тера нова“, „еволуцијата на плодноста ќе игра само маргинална улога“ во зголемувањето на бројот на активни луѓе и миграцискиот биланс – односно разликата помеѓу влезот и излезот на имигрантите – поставена на 120.000 лица, само би овозможила да се „задржи падот на активното население“. Бројот на активни луѓе „ќе достигне 32,2 милиони луѓе во 2040 година“, што би значело зголемување на годишниот миграциски биланс на 139.318 луѓе. Сепак, земајќи го предвид бројот на имигранти што заминуваат, вкупниот број на потребни влезови би бил 309.758 годишно. Како да се стигне до нив? „Со измислување нова имиграциска политика, каде што работата ќе има централно место“, изјавува Хаким ел Каруи.
Дали е мит дека „имиграцијата е претерано скапа за општеството“?!
Општо земено, имигрантите главно заземаат позиции што работодавците повеќе не можат да ги пополнат. Во регионот Ил де Франс, тие претставуваат 61,4 отсто од домашните помагачи, 60,8 отсто од градежните работници и речиси половина од персоналот за чистење. На национално ниво, тие сочинуваат 39 отсто од работниците по домовите, 28 отсто од обезбедувачите и 22 отсто од готвачите.
Нивното присуство е исто така од суштинско значење во поквалификуваните сектори: 14 отсто од ИТ-инженерите се работници имигранти.
Извештајот исто така се обидува да го побие митот дека „имиграцијата е претерано скапа за општеството“. Сен-Сен Дени, област со висок процент на имигранти (31,4 отсто во 2024 година, според бројките од Министерството за внатрешни работи), на пример, е голем придонесувач во финансирањето на францускиот систем на солидарност, поради големото работно население. „Социјалната заштита зависи пред сè од работата, а не од потеклото на работниците“, заклучува Хаким ел Каруи.
Французите се многу слабо информирани за имиграцијата
А што е со француската толеранција кон имиграцијата на работна сила?
Вториот дел од извештајот го испитува ова прашање, врз основа на анкета спроведена од истражувачкиот центар за проучување и набљудување на условите за живот „Кредок“ меѓу 2.000 луѓе. Анкетата прво открива дека Французите се многу слабо информирани за имиграцијата, и тоа „во спектакуларни размери“. Значи, три четвртини од нив го преценуваат уделот на имигрантите во населението, кој изнесува 10,7 отсто во 2023 година, според ИНСЕЕ: голема третина смета дека е повисок од 25 отсто, а еден од десет дека повеќе од еден од двајца жители е имигрант. Вкупно, 84 отсто од Французите грешат, а 12 отсто „не знаат“. „Овој недостиг од свест поттикнува широкораспространета вознемиреност“, коментира Хаким ел Каруи. Вознемиреност што се користи политички.
Уште поимпресивно: 89 отсто од испитаниците ја потценуваат стапката на вработеност на имигрантите. „Погрешна перцепција“ што придонесува за вкоренување во умовите на луѓето на идејата дека имигрантите живеат главно од социјална помош. Сепак, податоците презентирани погоре го покажуваат спротивното: 62,5 отсто од нив имаат работа – честопати несигурна – во сектори запоставени од националните работници, а сепак неопходни за правилното функционирање на економијата.
Понатаму, „јавното мислење е многу поповолно за имиграцијата кога е поврзана со работа“, според анкетата на „Кредок“. Така, 77 отсто од Французите веруваат дека странски работник што плаќа придонеси неколку години заслужува да добие француско државјанство, а 66 отсто велат дека се за регулирање на работниците без документи што работат на работни места со голема побарувачка. Мислења што се во дисонанца со циркуларот објавен на 5 мај од Бруно Ретајо, а кои, напротив, имаат цел да ги ограничат натурализациите и значително да ги намалат регуларизациите.
За Хаким ел Каруи, овие резултати откриваат амбивалентност: ако имиграцијата често се претставува како „проблем чија единствена судбина е да се бориме против неа“, таа полесно се прифаќа кога е поврзана со конкретен придонес кон економијата и општеството. Празнина во која може да се протне за да се отвори „појасна и рационална политичка дискусија, заснована на факти, а не на фантазии“.
Тони Гламчевски, специјално за „Нова Македонија“ од Франција
