Она на што во прв момент би можела оваа нова состојба со воведените царини од страна на САД некако да се одрази врз македонската економија е тоа дека може да се појават некакви дилеми кај потенцијалните инвеститори, во смисла дали да ги насочат своите бизниси во земјава токму поради тарифата од 33 отсто во трговијата со САД. Но, од друга страна, воспоставеното стратегиско партнерство со САД и, во таа рамка, новите иницијативи што проактивно ги презеде македонската влада одат во насока на надминување на оваа ситуација. Имено, експерти тврдат за нашиот весник дека „тромоста на административните апарати си го направила своето“, но соговорници од САД влеваат надеж дека во многу скоро време производите од Македонија кон САД ќе одат без царини. Сега исклучително е важно дипломатијата докрај да го одработи она што е веќе започнато
ВО ОЧЕКУВАЊЕ МАКЕДОНСКО-АМЕРИКАНСКИ ДОГОВОР ЗА СЛОБОДНА ТРГОВИЈА КАКО КРУНА НА СТРАТЕГИСКОТО ПАРТНЕРСТВО
Бурни реакции предизвика објавувањето на тарифите што САД ги воведоа кон повеќе држави во светот, од кои не е изземена ниту Македонија, но поради малата трговска размена што земјава ја има со САД тарифите нема да имаат никаков импакт врз земјава.
Она на што во прв момент би можела оваа нова состојба со воведените царини од страна на САД некако да се одрази врз македонската економија е тоа дека може да се појават некакви дилеми кај потенцијалните инвеститори, во смисла дали да ги насочат своите бизниси во земјава токму поради тарифата од 33 отсто во трговијата со САД. Но, од друга страна, воспоставеното стратегиско партнерство со САД и, во таа рамка, новите иницијативи што проактивно ги презеде македонската влада одат во насока на надминување на оваа ситуација. Имено, експерти тврдат за нашиот весник дека „тромоста на административните апарати си го направила своето“, но соговорници од САД влеваат надеж дека во многу скоро време производите од Македонија кон САД ќе одат без царини. Сега исклучително е важно дипломатијата докрај да го одработи она што е веќе започнато.
Контактите се остварени, иницијативата наидува на позитивен одглас
Во тој контекст премиерот Христијан Мицкоски истакна дека Македонија и претходно била запознаена со плановите на новата американска администрација за воведувањето тарифи, така што уште претходно било разговарано со луѓето од најблискиот периметар на претседателот Доналд Трамп да се работи на договор за слободна трговија меѓу двете земји, со што дополнително ќе се продлабочи стратегиската соработка.
И самиот американски претседател ден по воведувањето на тарифите соопшти дека тие не се финални и дека официјален Вашингтон ќе води разговори со секоја земја одделно, доколку покажат интерес, за наоѓање на заемно прифатливи решенија.
– Ова е очекувано. Ова беше јасно уште за време на инаугурацијата на претседателот Трамп и тој го кажа тоа. Кај нас, на нашиот царински тарифник ние имаме царини за одредени групи на производи поголеми од 60 отсто што доаѓаат од САД. Уште во јануари, кога бев во САД, заедно со тогашниот заменик на помошник-државниот секретар Касаноф, разговаравме за потпишување билатерален договор во рамките на стратегискиот дијалог помеѓу двете земји во делот на економијата и трговијата. Почнавме уште тогаш знаејќи дека ќе следуваат вакви процеси. Сметам дека тоа беше вистинскиот пат по кој почнавме да чекориме. Потоа, како дел од целиот овој процес, од наша страна се предложи да потпишеме договор за слободна трговија со САД, за да нема царини ниту од едната ниту од другата страна, да видиме дали сето тоа е можно. Им дадов на луѓето од мојот кабинет, работат и во Царината и во рамките на Министерството за финансии, да проверат дали во согласност со важечките договори ние можеме да потпишеме таков бесцарински договор. Истото ова му го предложив на Хауард Лутник, кој е државен секретар за економија – истакна премиерот Мицкоски за јавноста.
Тој додаде дека и министерот за надворешни работи и трговија Тимчо Муцунски на средба во Брисел за истото ова разговарал со американскиот државен секретар Марко Рубио, како и со уште еден висок претставник на Белата куќа.
– Од сите страни ова е поздравено како одлична идеја и како одлична појдовна точка. Сега ги проверуваме сите аспекти, дали е тоа можно, и ценам дека доколку тоа го направиме, тоа би било исклучително голем чекор напред и со тоа би се потврдило и би се запечатило стратегиското партнерство помеѓу Македонија и САД – порача Мицкоски.
Наша остварлива цел е договор за слободна трговија со САД
Идентичен став изнесе и заменик-министерот за надворешни работи и надворешна трговија Зоран Димитровски, посочувајќи дека во моментов приоритет е да се склучи – договор за слободна трговија со САД.
Тој објасни дека на таков начин Македонија нема да има никакви царини со САД, дека сега се усогласуваат податоците за трговски дефицит што ги имаат доставено САД и Македонија до Светската трговска организација и да се процени за каков дефицит станува збор.
– Ние сме подготвени, сме разговарале со администрацијата на Доналд Трамп и спремни сме да склучиме договор за слободна трговија со САД. Тоа е првата наша мерка во однос на нашата трговска размена со САД и тоа е наша цел. Ќе треба да се усогласиме со земјите членки на ЕУ – рече Димитровски.
Според него, Македонија и САД имаат различни податоци за трговскиот дефицит меѓу двете држави.
– Врз основа на податоците што ги доставила Америка и податоците што ги доставивме ние до Светската трговска организација се различни. Ние имаме трговски дефицит според нашите податоци, а според нивните имаат тие. Поентата е дека треба да дојде до соочување и да видиме кои податоци се точни – додаде Димитровски.
Некои од аналитичарите сметаат дека македонските власти треба да реагираат веднаш во насока на постигнување договор со САД за отстранување на царините, а евентуалното потпишување меѓусебен договор за слободна трговија ќе испрати повеќенасочни пораки.
– Првите луѓе на владата имаат добри конекции со новата американска администрација, како и со луѓето што се на чело на американската економија. Добро е да се интензивираат средбите со нив, уште еднаш да се изнесе и аргументира македонската позиција и повторно да се потсети на стратегиското партнерство и, во рамките на тоа, да се потпише договор за слободна трговија и на тој начин да се отстрани проблемот со тарифите. Трамп остави отворена врата за сите земји да репреговараат, така што ние треба да бидеме малку поснаодливи, поупорни во настапот и да ги искористиме блиските врски за што поскоро да дојдеме до таков договор. Ако успееме во нашата намера, тоа ќе биде голем плус за нас како држава, а истовремено ќе биде испратена и порака до соседните земји дека македонско-американското стратегиско партнерство не е само на хартија, туку функционира на секоја основа, вклучувајќи и кога станува збор за брзо затворање на отворените прашања што го кочат македонскиот евроинтегративен пат. Како и да е, процесите се исклучително интензивни и најмалку што е потребно е да бидеме пасивни, особено кога станува збор за работи што ја тангираат македонската економија – заклучуваат аналитичарите.
