Повод: Откривањето на спомен-бистата на Илија Димовски-Гоче во Алејата на великаните на гробиштата Бутел
- Секоја биста, споменик и комеморација се дел од мозаикот на македонското национално паметење. Откривањето на спомен-бистата на Илија Димовски-Гоче во Алејата на великаните на гробиштата Бутел, во вторникот, не е само чин на почит кон еден херој. Тоа е чин на враќање на достоинството, на оживување на колективното паметење и на потврда дека македонската дијаспора, иако расфрлана низ светот, останува длабоко вкоренета во својата татковина. Тоа е сведоштво дека Македонија живее таму каде што има луѓе што ја носат во срцето, ја почитуваат и ја пренесуваат на идните генерации. Со овој чин, Македонците од Австралија уште еднаш покажаа дека тие не се само сведоци на историјата туку и активни градители на националната меморија. Тие се мост меѓу минатото и иднината, меѓу татковината и светот, меѓу жртвата на хероите и надежта на младите
Во историјата на секој народ постојат личности што не се само дел од минатото туку и живи симболи на неговата иднина, светилници што ја осветлуваат патеката на идните генерации. Таков е ликот на Илија Димовски-Гоче, командантот на Првата македонско-егејска ударна бригада, кој со својата борба, пожртвуваност и непоколеблива верба ја впиша Македонија во пошироката европска историја на отпорот и слободата. Неговото дело не е само страница во учебниците туку живо сведоштво за непокорот на еден народ што, и покрај сите прогони и неправди, успеал да ги зачува својата чест и достоинство. Но, она што ја прави оваа приказна уште посилна и подлабока е фактот дека токму Македонците од Австралија, иако далеку од својата земја, се тие што ја оживуваат меморијата за него. Тие, разделени од татковината со илјадници километри, не дозволуваат времето и просторот да ја избришат врската со корените. Напротив, со својата поддршка тие ја потврдуваат вистината дека љубовта кон Македонија не се мери со близина, туку со верност и со дела.
Во вторникот (4 ноември) во Алејата на великаните на градските гробишта Бутел се одржа свечена и достоинствена комеморација посветена на легендарниот командант Илија Димовски–Гоче. Благодарение на благородната иницијатива на Здружението на Сетинци, Попадинци и Крушоради од Лерин, Сојузот на здруженијата на Македонците и децата бегалци од егејскиот дел на Македонија – МАКЕДОН, Форумот за човекови права на Македонците од егејскиот дел на Македонија – Скопје и Светскиот македонски конгрес, а со финансиска поддршка на Македонците од Австралија и Канада, запустеното гробно место на Гоче беше целосно реконструирано и збогатено со спомен-биста. Од заборавен гроб, вечниот дом на овој прекален борец од Втората светска војна прерасна во уредено место на сеќавање и почит.
Дијаспората како продолжена совест на Македонија
Македонците во Австралија одамна покажале дека географската оддалеченост не значи и духовна оддалеченост. Напротив, тие се продолжена совест на Македонија – чувари на нејзините вредности, на нејзината историја и на нејзините херои. Со своите донации тие не само што го обновија запустеното гробно место на Илија Димовски–Гоче туку и испратија порака до сите генерации – македонските херои нема да бидат заборавени, без разлика каде живеат нивните потомци. Овој чин е повеќе од финансиска поддршка. Тој е чин на љубов, на одговорност и на историска свест. Македонците од Австралија покажуваат дека татковината не е само земја под нозете туку и завет во срцето.
– Македонците во Австралија одамна докажаа дека далечината не може да ја прекине врската со татковината. Тие се живата совест на Македонија – чувари на нејзините идеали, на нејзината историја и на нејзините херои. Со својата поддршка го вратија достоинството на вечниот дом на Илија Димовски–Гоче и испратија јасна порака: македонските борци за слобода ќе останат во колективното паметење, без разлика каде живеат нивните наследници – вели м-р Никола Огненовски за македонската дијаспора од Австралија.
Херојот како архетип
Животот на Илија Димовски–Гоче е архетип на македонската историја: прогон, отпор, борба, жртва и достоинство. Роден во Костурско, тој уште во младоста ја почувствувал тежината на националниот прогон. Но, наместо да се повлече, тој ја избрал борбата. Како командант на Првата македонско-егејска ударна бригада, Гоче не бил само воен лидер туку и симбол на непокорот. Неговата бригада беше првата што продефилира во ослободена Битола – чин што ја потврди жртвата на генерации борци и ја запечати врската меѓу Егејска и Вардарска Македонија. Тој момент е повеќе од воена победа: тоа е симбол на единството на македонскиот народ, без разлика на границите што ги наметнала историјата.
– Животот на Илија Димовски–Гоче ја отсликува судбината на македонскиот народ – прогонет, но непокорен. Роден во Костурско, тој ја избра борбата наместо повлекувањето и како командант на Првата македонско-егејска ударна бригада стана симбол на отпорот и достоинството. Неговата бригада прва продефилира во ослободена Битола – чин што останува траен знак на жртвата и единството на македонскиот народ, без разлика на границите што ги наметнала историјата – нагласува Огненовски.
Колективното сеќавање како темел на иднината
Кога Македонците од Австралија и од Канада вложуваат средства за да се издигне спомен-биста, тие не вложуваат само во камен и бронза. Тие вложуваат во нешто многу повредно – во колективното сеќавање на еден народ. Со секоја донација, тие ја потврдуваат врската со своите корени и ја обновуваат врската меѓу минатото и иднината.
Оваа поддршка не е само материјален чин туку и духовен завет. Таа е сведоштво дека македонската дијаспора, иако далеку од татковината, останува длабоко вкоренета во нејзината историја и во нејзините херои. Со подигањето на спомен-бистата на Илија Димовски–Гоче, тие не само што го враќаат достоинството на еден заборавен гроб туку и испраќаат порака до младите генерации: слободата не е случајност, ниту подарок, туку резултат на жртви, борби и непокор. Секоја биста, секој споменик, секоја комеморација е дел од мозаикот на националната меморија. Тој мозаик е темелот врз кој се гради идентитетот на еден народ. Без него, ризикуваме да ја изгубиме не само историјата туку и достоинството што таа историја го носи.
– Со својата поддршка, Македонците од Австралија и од Канада покажаа дека љубовта кон татковината не се мери со километри. Тие вложија во иднината на Македонија, во сеќавањето на нејзините херои и во достоинството на целиот народ. Овој чин е потсетник дека Македонија живее таму каде што има Македонци што ја паметат и ја почитуваат – рече Огненовски.
Македонија во срцето, без разлика на далечината
Овој чин на македонската дијаспора е жив доказ дека љубовта кон татковината не се мери со километри, ниту со граници. Македонците од Австралија, иако далеку од родната земја, ја носат Македонија во своето срце како најскапоцен завет. Тие ја чуваат врската со народот, со историјата и со културата, и со тоа ја потврдуваат вистината дека Македонија е жива таму каде што има Македонци што ја паметат, ја почитуваат и ја пренесуваат на идните генерации.
Во нивниот глас од далечина одекнува ехо на старите народни песни, во нивните дела се гледа продолжение на борбата за достоинство, а во нивната љубов се чувствува вечноста на македонската идеја. Тие се мост меѓу минатото и иднината, меѓу корените и новите поколенија, меѓу татковината и светот. Со својата поддршка тие покажуваат дека Македонија не е само географска точка на картата туку духовен простор што живее во секој Македонец, без разлика каде се наоѓа. Токму затоа нивниот придонес не е само материјален туку и морален, културен и историски – придонес што ја зацврстува националната меморија и ја чува светлината на македонската идеја.
– Македонците од Австралија уште еднаш покажаа дека татковината не се мери со далечина, туку со љубов и верност. Нивниот глас од другата страна на светот е доказ дека Македонија живее таму каде што има луѓе што ја носат во срцето и ја претвораат во дело. Овој чин е порака до сите нас дека иднината на Македонија се гради врз паметењето на нејзините херои и врз љубовта што не познава граници, нагласува м-р Никола Огненовски.
Достоинствена комеморација посветена на легендарниот командант Илија Димовски–Гоче
Со благослов на неговото блаженство г.г. Стефан, архиепископ охридски и македонски и на Јустинијана Прва, свештеници на Македонската православна црква–Охридска архиепископија отслужија панихида на комеморацијата посветена на легендарниот командант Илија Димовски–Гоче, одржана во Алејата на великаните на градските гробишта Бутел во вторникот. Настанот беше збогатен со обраќања на Ташко Јованов и Тодор Петров, а за животот и делото на командантот Илија Димовски–Гоче говореше д-р Ицо Најдовски Перин од Мелбурн, Австралија.
Во знак на почит, голем број делегации од институции, општини, здруженија и политички партии положија свежо цвеќе на неговиот гроб. Комеморацијата ја обедини заедницата во заедничко сеќавање и благодарност, а присутните добронамерници и почитувачи на делото на Гоче уште еднаш потврдија дека неговото име и жртва остануваат трајно врежани во македонската историја. Д.А.
