Чинот на уважување и почитување на јазиците покажува еден европски, цивилизиран и напреден начин на функционирање во светот. Aлбанскиот јазик не е мој мајчин јазик, но албанскиот јазик е мој братски јазик, истакна премиерот Димитар Ковачевски на настанот по повод 114-годишнината од Конгресот во Битола и Денот на азбуката на албански јазик.
– Тука сме на годишнината од создавањето на албанската азбука во 1908 година. Со завршувањето на Битолскиот конгрес, започнува користењето на стандардизираната албанска азбука, а започнува со работа и првата печатница којашто ќе ги печати првите дела со албанска азбука, меѓу кои буквари, читанки и неделникот Башкими и комбит – рече Ковачевски.
Додаде дека Битолскиот конгрес се смета за еден од најзначајните културни настани во историјата на Албанците. Тоа е ден-темел на албанските идентитетски карактеристики.
– Во една недела, помеѓу 14 и 22 ноември 1908, сите важни политички личности под претседавање на претседателот на Конгресот, Митат Фрашери го заокружиле еден од најзначајните идентитетски карактеристики и ја усвоиле азбуката – посочи премиерот.
Првиот вицепремиер и министер за политички систем и односи меѓу заедниците, Артан Груби, како домаќин на организацијата, го честиташе Денот на албанската азбука со цитати од претседателот на Комисијата за изготвување на азбуката во Битолскиот конгрес Ѓерѓ Фишта од 1924 година.
– Со поклонение пред сите тие мажи и жени на нацијата низ декади и векови, ви го честитам 22 ноември на сите Албанци – Денот на Битолскиот конгрес, на албанската азбука – рече Груби.
Според претседателот на Собранието, Талат Џафери, ова е најзначајниот празник во историјата на политичкиот и културниот развој на Албанците, денот кога се одбележуваат 114 години од Битолскиот конгрес каде се донесени суштинските одлуки коишто ги сочинуваат столбовите кои го детерминирале правецот на албанскиот народ во иднина.
– Најценетиот продукт за еден народ, унифицираната азбука со која пишуваме, читаме и го шириме нашиот јазик, култура, обичаите, посебностите и фолклорните традиции и уште поважно, азбуката со која се роди и го започна својот пат националната борба за културно осамостојување на светско ниво, беше силна поддршка и на националниот идентитет и политичкото осамостојување на албанскиот народ – истакна Џафери.
Претседателот на Демократската унија за интеграција, Али Ахмети посочи дека овие настани се случиле пред 114 години, во време кога таму живееле и Македонци и Албанци и како што посочи неслучајно и настаните во Крушево, недалеку од Битола, се случиле со договорот што го направиле Албанците, Македонците и Власите за овие простории.
– Овие настани како што се во Битола и Крушево, треба да ни служат за нашите цели, за посилна, постабилна Македонија и посилна и постабилна земја што ја градиме со европски стандарди. Исто како што сме во НАТО, да бидеме во Европската Унија, да бидеме успешни во борбата против криминалот, корупцијата, да бидеме успешни во воспоставувањето ред во сите институции, без разлика дали се политички, законодавни, органи на прогонот или структури кои го одржуваат редот и мирот – нагласи Ахмети.
Битолскиот конгрес се одржа од 14 до 18 ноември 1908 година. На него учествуваа 50 делегати и албански интелектуалци од целиот свет. На Конгресот усвоена е одлуката да се прифати латиницата со извесни промени на буквите адаптирани на особеностите на албанскиот јазик.
