Со години сме сведоци на се пожешки лета. Студиите ги поврзуваат високите температури со агресија и насилство. Екстремната топлина е исто така една од водечките причини за смртни случаи поврзани со времето секоја година, пишува „РТС“.
Еве што треба да знаете за тоа зошто топлината им пречи на некои луѓе повеќе од другите и најефикасните начини за брзо разладување.
Како телото ја регулира топлината
Човечкото тело ја регулира топлината на неколку различни начини: преку испарување (потење); преку зрачење или ослободување на топлина во околниот воздух; преку конвекција, што се случува кога сте опкружени со постуден воздух (поради што климатизацијата е толку ефикасна); и преку спроводливост или пренесување на телесната топлина на ладна вода или мраз.
На некои луѓе им е потешко да се справат со топлината од другите, обично во зависност од нивната околина, физиологија и претходна изложеност на топлина. Оние кои се поаеробно способни и кои редовно се изложуваат на покачени телесни температури преку вежбање, веројатно подобро ќе се аклиматизираат на потопли средини или покачени телесни температури.
Сепак, по неколку дена изложеност на топло време, повеќето луѓе почнуваат да се прилагодуваат, иако ова не е точно за секого.
Покрај основните совети за тоа како да се заштитите од екстремни температури, постојат неколку ефикасни мерки што треба да ги имате предвид за брзо разладување ако се чувствувате лошо.
Најефикасните начини за брзо разладување
Некои методи на ладење функционираат подобро од другите. Еве што предлагаат експертите кога ви е жешко и не можете да се потпрете на климатизација:
Прскајте се со вода. Во Лабораторијата за екстремни средини, која ги проучува најдобрите начини за подобрување на удобноста, перформансите и преживувањето во сурови средини, истражувачите откриле дека прскањето со ладна вода од чешма, а потоа вентилирањето (со рацете или парче хартија, или со стоење пред вентилатор) е особено ефикасен начин за предизвикување ладење.
Водата симулира потење, проследено со испарувачко и конвективно ладење на кожата. Оваа стратегија може да функционира добро и за оние кои немаат пристап до климатизација.
Иако водата делува добро, треба да избегнувате спрејови за ладење на база на ментол, кои се пакувани како спреј крема за сончање и се дизајнирани да ѝ дадат на вашата кожа чувство на ладење. Овие спрејови може да ја направат вашата кожа да се чувствува поладно, но всушност не го ладат вашето тело длабоко, што може да ве стави во опасна положба ако чувствувате дека ви е ладно кога не ви е.
Потопете ги рацете и нозете. Екстремитетите се неверојатни радијатори на топлина, особено кога нашата основна телесна температура е покачена. Дури и разумно ладна вода ќе биде доволна, не мора да биде ледено ладна.
Намокрете ја облеката со вода. Не е секогаш практично, но ако ви е жешко, пронајдете начин да ја навлажнете облеката. Еден начин да го направите ова: испрскајте се со шише со распрскувач, на начинот на кој жените прскаа алишта за пеглање.
Чувајте залиха од пакувања мраз во замрзнувачот. Пакетите мраз се одлични. Можете да притиснете една на вашите образи, раце или стапала. Но, има и недостаток на тоа да ги чувате при рака, бидејќи брзо ќе се стопат.
Пакувањата мраз не треба да се нанесуваат директно на кожата. Држете тенок слој ткаенина, како кошула или крпа, меѓу нив за да избегнете оштетување на кожата.
Во последниве години, достапни се и елеци, обично направени од материјали за ладење со влошки за мраз. Ако не се премногу тешки, можат да бидат корисни.
Ако некој покажува знаци на топлотен удар, потопете го до половина во ладна вода. Ова се смета за златен стандард за брзо ладење на некој што прележал топлотен удар. Спуштете го лицето во водата (можеби када, детски базен или што и да е достапно) до пазувите околу 10 минути. Колку е постудено, толку подобро – дури и ако некој почне да се тресе, ладната вода ќе создаде температурен градиент и ќе му овозможи побрзо да ја ослободи топлината.
Освежете го воздухот во затворен простор. Дури и во жежок ден, ќе има релативно ладни периоди – обично од околу 3 до 7 часот наутро. Целта е да внесете што е можно повеќе од тој ладен воздух во вашиот дом со тоа што ќе ги држите прозорците и ролетните отворени. Потоа, штом ќе изгрее сонцето, затворете ја куќата.
Доколку немате клима уред во вашиот стан, се препорачува да се истуширате со ладна вода пред спиење, да ставите ладна крпа преку главата и, доколку е можно, да не бидете сами во куќата, туку поканете пријател или член на семејството да биде со вас кога е непријатно жешко.
Вентилаторите можат да бидат корисни, но во интерес на заштеда на електрична енергија, секогаш исклучувајте ги кога ќе ја напуштите собата, бидејќи вентилаторот ве лади само вас, а не и собата.
